بزرگنمايي:

آریا بانو - آیا دانشمندان در دهه‌ی 1920 واقعاً موفق به خلق یک دورگه‌ی انسان و شامپانزه شدند؟ شایعاتی عجیب و جنجالی از تولد یک «هیومنزی» در آزمایشگاهی در فلوریدا منتشر شده است؛ موجودی که به دنیا آمد، اما سرنوشتش به‌طرز مرموزی رقم خورد. آیا این داستان حقیقت دارد یا فقط یکی دیگر از افسانه‌های علمی است؟

به گزارش iflscience، از زمانی که مسیر تکاملی انسان و شامپانزه از یکدیگر جدا شد، برخی از افراد، عمدتاً افرادی عجیب و غریب رویای خلق یک دورگه‌ی انسان-شامپانزه را در سر پرورانده‌اند؛ موجودی که به‌اصطلاح «هیومنزی» (Humanzee) نامیده می‌شود. هرچند که این ایده بیشتر در حوزه‌ی شایعات و گمانه‌زنی‌ها باقی مانده است، اما گزارش‌هایی مبهم و غیرمعتبر از تلاش‌های واقعی در این زمینه وجود دارد.
یکی از مشهورترین این تلاش‌ها توسط ایلیا ایوانوویچ، زیست‌شناس روسی انجام شد، که نه‌تنها از لحاظ اخلاقی بحث‌برانگیز بود، بلکه به دلیل کمبود اسپرم شامپانزه نیز با شکست مواجه شد. بااین‌حال، در طول سال‌ها گزارش‌هایی منتشر شده که ادعا می‌کنند جنین‌های ترکیبی انسان و شامپانزه، که برخی آن‌ها را «چومن» (Chuman) می‌نامند، ایجاد شده و حتی به مرحله‌ی تولد رسیده‌اند.
اما در میان تمام این ادعاها، عجیب‌ترین و مشکوک‌ترین آن‌ها مربوط به تولد یک نوزاد دورگه‌ی انسان-شامپانزه در ایالات متحده است؛ نوزادی که پس از تولد، وقتی دانشمندان متوجه پیامدهای کار خود شدند، او را از بین بردند.
ادعای تکان‌دهنده‌ی یک روان‌شناس تکاملی
در سال 2018، گوردون گالوپ، روان‌شناس تکاملی، این ادعای عجیب را در مصاحبه‌ای با روزنامه‌ی The Sun مطرح کرد. او گفت که در دهه‌ی 1920، در یک مرکز تحقیقاتی روی پستانداران در اورنج پارک، فلوریدا، دانشمندان موفق شدند یک دورگه‌ی انسان-شامپانزه ایجاد کنند.
او در این مصاحبه اظهار داشت:«آن‌ها یک شامپانزه‌ی ماده را با اسپرم انسانی از یک اهداکننده‌ی ناشناس تلقیح کردند و مدعی شدند که نه‌تنها بارداری رخ داد، بلکه این بارداری به‌طور کامل طی شد و منجر به تولد یک نوزاد زنده شد.»
اما درست در همین مرحله، دانشمندان متوجه عمق ماجرایی شدند که در آن گرفتار شده بودند؛ تصمیمی که احتمالاً در حالی گرفته شد که نوزادی با بدن انسان‌مانند اما پوشیده از موهای انبوه در آغوش آن‌ها بود. گالوپ ادعا می‌کند که تنها چند روز یا چند هفته بعد، آن‌ها شروع به بررسی ملاحظات اخلاقی و پیامدهای این آزمایش کردند و در نهایت، نوزاد را از بین بردند.
او این روایت را از یک «دانشمند معتبر» شنیده بود که به گفته‌ی خودش، فردی مورد اعتماد و دارای اعتبار علمی بود.
ادعایی بدون سند
باوجود شگفت‌انگیز بودن این ادعا، گالوپ هیچ مدرک مستندی برای تأیید آن ارائه نکرد. جمله‌ی «یک دانشمند معتبر به من گفت» بدون ذکر نام فرد موردنظر یا هرگونه مدرک علمی دیگر، نمی‌تواند به‌عنوان اثباتی فوق‌العاده برای یک ادعای فوق‌العاده در نظر گرفته شود.
علاوه بر این، هنوز مشخص نیست که آیا ترکیب ژنتیکی انسان و شامپانزه اصلاً ممکن است یا نه. برخی دانشمندان بر این باورند که نیاکان انسان و شامپانزه ممکن بود تا 4 میلیون سال پیش همچنان قادر به تولید مثل با یکدیگر باشند (درحالی‌که آخرین جد مشترک ما حدود 6 تا 7 میلیون سال پیش می‌زیست). اما این فرضیه همچنان مورد بحث است.
برخی پژوهش‌ها نشان داده‌اند که زمان انشقاق ژنتیکی در کروموزوم X میان انسان و شامپانزه کوتاه‌تر از حد انتظار است، که می‌تواند به این معنی باشد که نوعی ترکیب ژنتیکی میان آن‌ها در گذشته رخ داده است. البته این پدیده ممکن است ناشی از انتخاب طبیعی باشد و لزوماً به معنای آمیزش دو گونه‌ی متفاوت در دوران‌های اخیر نیست.
در دنیای طبیعت، گونه‌هایی با فاصله‌ی ژنتیکی مشابه انسان و شامپانزه، مانند اسب و گورخر، توانسته‌اند فرزندان دورگه‌ی زنده‌ای تولید کنند. اما این فرزندان معمولاً نابارور هستند. اگر فرض کنیم که شباهت ژنتیکی انسان و شامپانزه به‌اندازه‌ای است که بتوانند یک جنین مشترک تولید کنند، باز هم احتمال اینکه این جنین بتواند به مرحله‌ی تولد برسد، بسیار اندک است.