آریا بانو - ایسنا /آزمایشگاه روی تراشه دستاورد فناورانه گروهی از مهندسان کشور است که قادر است به طور همزمان 20 نوع ویروس را در مدت یک ساعت شناسایی کند.
FASTestPCRTM یک دستگاه تشخیص بر بالین (point-of-care test) و قابل حمل است و انجام تشخیص مولکولی در هر مکان در کمتر از یک ساعت را فراهم می‌کند.
این دستگاه به کمک یک تراشه یک بار مصرف کار می‌کند که بر پایه فناوری آزمایشگاه روی تراشه توسعه یافته است. به این ترتیب همه مراحل انجام آزمایش به صورت کاملا خودکار و بدون نیاز به دخالت کاربر انجام می‌شود.
این تراشه قادر است چندین پاتوژن را بر روی یک تراشه تشخیص دهد. انواع تراشه‌ها می‌توانند به سرعت برای هر پنل دلخواه از بیماری‌های عفونی بازطراحی شوند. این قابلیت، پاسخ سریع در مواجهه با همه‌گیری‌های احتمالی آینده را ممکن می‌کند.

تست‌های تشخیص بر بالین (point-of-care tests) تشخیص سریع را در هر مکانی خارج از آزمایشگاه فراهم می‌کنند و استفاده از این تست‌ها سرعت استفاده از خدمات تشخیصی را افزایش می‌دهد و دسترسی افراد را به خدمات تشخیصی افزایش می‌دهد. تست‌های بر بالین پتانسیل این را دارند تا کیفیت سیستم سلامت را افزایش دهند و همه افراد خدمات پزشکی را با کیفیت بیشتر و سرعت بالاتری دریافت کنند.
علیرضا بیات، مدیر فنی یکی از شرکت‌های فناور در گفت‌وگو با ایسنا ، دستگاه تشخیص بر بالین بیمار را از محصولات تولیدی این شرکت دانست و گفت: این دستگاه در کمتر از یک ساعت بر پایه فناوری آزمایشگاه روی تراشه (Lab On a Chip) عمل می‌کند.
وی با بیان اینکه تراشه مورد استفاده در این دستگاه به صورت مالتی پلکس فرآیند تشخیص را انجام می‌دهد، اظهار کرد: این دستگاه برای تشخیص ویروس‌های دستگاه تنفسی و گوارشی، کرونای آلفا، کرونای بتا، اُمیکرون، آنفلوآنزای H1N1 توسعه یافته است و تراشه طراحی شده برای این دستگاه به صورت مالتی پلکس قادر است 20 نوع ویروس مختلف را به صورت همزمان شناسایی کند.
بیات خاطرنشان کرد: از سال 99 با شیوع بیماری کووید 19 فعالیت خود را برای توسعه این فناوری آغاز کردیم و ساخت دستگاهی را برای انجام تست کرونا در کمتر از نیم ساعت با کاربرد در فرودگاه‌ها در دستور کار قرار دادیم و در سال 1401 این دستگاه توانست تست‌های صحت‌سنجی را برای شناسایی ویروس کرونا پاس کند. با فروکش کردن شیوع کرونا، این دستگاه را برای شناسایی سایر ویروس‌ها گسترش دادیم.
مدیر فنی این شرکت با بیان اینکه نمونه اولیه این دستگاه ساخته شده و تا یک سال آینده وارد بازار می‌شود، یادآور شد: این دستگاه برای شناسایی عامل بیماری، از نمونه‌های سوآپ و خون استفاده می‌کند. زمانی که نمونه بر روی تراشه قرار می‌گیرد، تراشه در درون دستگاهی وارد می‌شود و بین نیم تا یک ساعت نتیجه آزمایش را با دقت بیش از 90 درصد اعلام می‌کند.
وی با تاکید بر اینکه تراشه مورد استفاده در این دستگاه یک بار مصرف است، گفت: این روش تشخیص سریع همچنین برای شناسایی ویروس ایدز نیز کاربرد دارد. مزیت رقابتی این محصول نسبت به نمونه‌های مشابه، قیمت رقابتی است که یک سوم نمونه خارجی به تولید رسیده است.