بزرگنمايي:

آریا بانو - میگرن می‌تواند زندگی روزمره را مختل کند و ما را از انجام ساده‌ترین کارها بازدارد. اما شناخت نشانه‌های اولیه آن می‌تواند به شما کمک کند تا از یک حمله میگرنی پیشگیری کنید.

میگرن چیزی فراتر از یک سردرد ساده است و ممکن است با علائمی مانند حالت تهوع، تکرر ادرار، نوسانات خلقی و اضطراب همراه باشد. این علائم از جمله نشانه‌های اولیه و رایج میگرن هستند و معمولا می‌توانند وقوع یک حمله را نشان دهند.
خبر خوب این است که با انجام برخی اقدامات ساده مانند نشستن در یک اتاق تاریک، مصرف به‌موقع داروهای اولیه و رعایت رژیم غذایی سالم و منظم، می‌توانید از حمله میگرنی جلوگیری کنید یا شدت آن را کاهش دهید.
میگرن چیست؟
میگرن فقط یک سردرد نیست؛ بلکه یک بیماری مزمن عصبی است که با درد ضربان‌دار یا تپنده‌ای در یک طرف سر می‌تواند انجام ساده‌ترین کارها را نیز سخت کند. 
به گفته دکتر پرادیومنا اوک، متخصص مغز و اعصاب «میگرن اغلب با علائمی مانند حالت تهوع و حساسیت شدید به نور و صدا همراه است.» او می‌افزاید: «در هند، میگرن به طرز شگفت‌آوری شایع است و بخش قابل‌توجهی از جمعیت این کشور به این بیماری مبتلا هستند.»
با این حال، بسیاری از افراد میگرن را با یک «سردرد شدید» اشتباه می‌گیرند که این موضوع باعث تاخیر در دریافت درمان مناسب می‌شود.
نشانه‌های اولیه میگرن چیست؟
میگرن معمولا به طور ناگهانی رخ نمی‌دهد؛ بلکه بدن اغلب ساعت‌ها یا حتی روزها پیش از شروع آن، با بروز علائم خفیف، هشدارهایی ارائه می‌دهد.
نشانه‌های اولیه میگرن، که به عنوان مرحله پیش‌درآمد شناخته می‌شوند، از فردی به فرد دیگر متفاوت است. این علائم می‌توانند مدت‌ها پیش از شروع سردرد اصلی ظاهر شوند و معمولا شامل تغییرات جسمی یا روحی هستند که می‌توانند هشداری برای وقوع حمله میگرن باشند.
شناخت این مرحله می‌تواند به شما کمک کند تا زودتر اقدامات لازم را برای جلوگیری یا کاهش شدت حمله میگرنی انجام دهید.
نوسانات خلقی
نوسانات خلقی یکی از نشانه‌های اولیه و رایج میگرن است. در این مرحله، ممکن است فرد دچار تغییرات غیرمنتظره در خلق‌ و خوی خود شود؛ به‌گونه‌ای که گاهی احساس تحریک‌پذیری شدید و گاهی حس سرخوشی غیرعادی را تجربه کند.
این علائم معمولا در مرحله پیش‌ درآمد میگرن بروز می‌کند که ممکن است چند ساعت تا چند روز پیش از شروع سردرد ظاهر شود. براساس نتایج تحقیقات موسسه ملی اختلالات عصبی و سکته مغزی آمریکا، افراد در این مرحله ممکن است هوس غذاهای خاص کنند، بدون دلیل مشخصی غمگین یا بسیار خوشحال شوند و همچنین علائمی مانند خمیازه‌های مکرر، احتباس مایعات در بدن یا افزایش دفعات ادرار را تجربه کنند.
خستگی
خستگی یکی دیگر از نشانه‌های شایع و اولیه میگرن است. این حالت معمولا به شکل احساس خستگی شدید و غیرعادی بروز می‌کند و گاهی با خمیازه‌های مکرر همراه است.
بر اساس مطالعه‌ای که در مجله «Neurosciences in Rural Practice» منتشر شده، 70 درصد افراد مبتلا به میگرن خستگی را به عنوان یکی از علائم خود گزارش کرده‌اند. این مطالعه همچنین نشان می‌دهد که بین میزان خستگی و شدت، تعداد دفعات و مزمن بودن حملات میگرن ارتباط مستقیمی وجود دارد.
احساس ناراحتی در گردن
برخی از افراد پیش از شروع میگرن از درد یا گرفتگی در ناحیه گردن و شانه‌ها شکایت می‌کنند. اگرچه این علامت ممکن است بی‌اهمیت به نظر برسد، اما می‌تواند یکی از نشانه‌های اولیه و مهم میگرن باشد.
طبق مطالعه‌ای که در مجله «Diagnostics» منتشر شده است، درد گردن به‌عنوان یکی از علائم شایع در افراد مبتلا به میگرن گزارش شده و در میان افراد مبتلا به این بیماری بسیار رایج است.
تغییرات در اشتها
یکی دیگر از علائم میگرن می‌تواند تغییر در اشتها باشد. در این حالت، ممکن است فرد به طور ناگهانی هوس خوردن شیرینی کند یا به طور کامل اشتهای خود را از دست بدهد.
بر اساس مطالعه‌ای که در مجله «Frontiers in Neurology» منتشر شده است، 38 درصد از افراد مبتلا روز قبل از حمله و 26 درصد در ساعات منتهی به حمله دچار تغییر در اشتها خود شده‌اند. 
حساسیت به نور و صدا
حساسیت شدید به نور و صدا یکی از نشانه‌های رایج در افراد مبتلا به میگرن است. در این حالت، موارد ساده‌ای مانند نور خورشید یا صداهای بلند ممکن است برای این افراد به شدت آزاردهنده و غیرقابل تحمل باشد.
به گفته دکتر اوک در برخی موارد افراد ممکن است هاله میگرنی را نیز تجربه کنند که شامل اختلالات بینایی مانند نورهای چشمک‌زن، نقاط کور یا خطوط موج‌دار است.
تکرر ادرار
تکرر ادرار ممکن است به نظر عجیب برسد، اما به گفته دکتر اوک، برای برخی افراد می‌تواند یکی از علائم اولیه میگرن باشد.
میگرن اغلب با تغییرات در سطح هورمون‌ها همراه است. این نوسانات هورمونی می‌تواند تعادل مایعات در بدن را تحت تاثیر قرار دهد و منجر به افزایش دفعات ادرار شود.
علاوه بر این، در طول حمله میگرنی، رگ‌های خونی در مغز گشاد می‌شوند. این تغییر گاهی باعث افزایش فشار مایعات در بدن می‌شود که می‌تواند احساس نیاز به ادرار کردن مکرر را تحریک کند.
شناخت این علائم اولیه میگرن می‌تواند تأثیر زیادی در مدیریت آن داشته باشد و از تشدید حمله جلوگیری کند.
چه عواملی میگرن را تحریک می‌کنند؟
علائم میگرن می‌توانند به دلایل مختلفی تحریک شوند و این عوامل از فردی به فرد دیگر متفاوتند. با این حال، استرس یکی از شایع‌ترین عوامل تحریک‌کننده است. به گفته دکتر اوک، یک روز پر تنش در محل کار یا حتی مشاجره‌ای خانوادگی می‌تواند برای شروع یک حمله میگرنی کافی باشد.
خواب نیز نقش مهمی در این زمینه دارد؛ خواب بیش از حد یا کمبود خواب می‌تواند تعادل بدن را برهم بزند و حمله میگرنی را تحریک کند.
رژیم غذایی یکی دیگر از عوامل کلیدی است. دکتر اوک می‌گوید: «خوردن وعده‌های غذایی در زمان نامنظم یا مصرف برخی از مواد غذایی مانند پنیر کهنه، شکلات یا حتی کافئین می‌تواند موجب شروع حمله میگرنی شود.»
علاوه بر موارد ذکر شده، تغییرات هورمونی در حوالی چرخه قاعدگی زنان، تغییرات آب‌وهوا به ویژه تغییرات ناگهانی در رطوبت یا دما و همچنین صداهای بلند، نورهای شدید، مصرف برخی داروها و حتی فعالیت بدنی بیش از حد در هنگام ورزش نیز می‌توانند باعث شروع حمله میگرنی شوند.
پیشگیری از میگرن نیازمند شناخت عوامل تحریک‌کننده و ایجاد تغییرات در سبک زندگی دارد. تنظیم یک برنامه منظم خواب، که در آن هر روز در ساعت مشخصی بخوابید و بیدار شوید، می‌تواند به کاهش احتمال حملات میگرنی کمک کند. مدیریت استرس نیز نقش مهمی دارد، بنابراین بهتر است با فعالیت‌هایی مانند یوگا، مدیتیشن یا اختصاص زمانی برای آرامش سطح استرس خود را کاهش دهد.
تغذیه سالم و هیدراته نگه داشتن بدن نیز از دیگر اقدامات موثر است. مصرف مواد غذایی که ممکن است میگرن را تحریک کنند، مانند شکلات یا کافئین، را کاهش دهید. خوردن وعده‌های غذایی در زمان‌های منظم و نوشیدن آب کافی، از بروز حملات جلوگیری می‌کند. در مواردی که میگرن مکرر است، مشاوره با پزشک و استفاده از داروهای پیشگیرانه می‌تواند به کنترل این بیماری کمک کند. ایجاد یک سبک زندگی منظم و پایبندی به آن، راهی موثر برای مدیریت میگرن است.
چگونه میگرن را درمان کنیم؟
در زمان شروع میگرن، بهترین اقدام این است که در یک اتاق آرام و تاریک استراحت کنید. مصرف به‌موقع داروهای مسکن می‌تواند به تسکین سریع‌تر درد کمک کند. اگر حالت تهوع دارید، داروهای ضدتهوع نیز می‌توانند موثر باشند.
نوشیدن مقدار کافی آب و مایعات اهمیت زیادی دارد، به‌ویژه اگر حالت تهوع دارید.
آیا غذاهایی وجود دارند که به کاهش میگرن کمک کنند؟
برخی مواد غذایی می‌توانند در کاهش علائم میگرن یا حتی پیشگیری از آن موثر باشند. زنجبیل یکی از بهترین گزینه‌هاست که به کاهش حالت تهوع کمک کرده و خواص ضدالتهابی دارد. مواد غذایی سرشار از منیزیم مانند آجیل، دانه‌ها و اسفناج نیز می‌توانند مؤثر باشند، زیرا کمبود منیزیم از عوامل تحریک‌کننده میگرن محسوب می‌شود.
هیدراته نگه داشتن بدن اهمیت زیادی دارد، بنابراین مصرف میوه‌هایی با محتوای آب بالا مانند هندوانه و خیار توصیه می‌شود. غلات کامل می‌توانند سطح قند خون را ثابت نگه دارند و ماهی‌های چرب مانند سالمون که غنی از امگا-3 هستند، به کاهش التهاب‌های مرتبط با میگرن کمک می‌کنند.
در کنار این مواد غذایی مفید، پرهیز از غذاهای محرک مانند پنیر فرآوری‌شده، الکل و شکلات که ممکن است باعث تشدید میگرن شوند، بسیار مهم است.