بزرگنمايي:

آریا بانو - ورزش 3 /اعتراض اسماعیل کارتال در نشست خبری پیش از دیدار سپاهان مبنی بر محدودیت‌های فدراسیون فوتبال در لیست اولیه بازی توجه همه را جلب کرد که علت این اعتراض چه بوده است.
 کارتال در نشست خبری خود گفت: «ما دو تا بازیکن جوان بازی دادیم و من به عنوان مربی ریسک کردم. روزی که آمدم گفتم من نمی‌ترسم و صحبتی که کنم را فراموش نمی‌کنم. من به عنوان یک آدم فوتبالی از فدراسیون می‌خواهم که قانون را عوض کنند. من دارم دو بازیکن جوان بازی می‌دهم دیگر چه می‌خواهید؟ فردا این بازیکن‌ها قرار است به تیم ملی بزرگسالان بروند. اگر بخواهی بازیکنان جوان را جریمه کنی همه فقط به بزرگسال‌ها بازی می‌دهند. ما الان بازیکن جوان بازی دادیم، پاداش‌مان کو؟»
اما علت اصلی این اعتراض چیست؟ اصلاحات اخیر در آیین‌نامه برگزاری مسابقات لیگ‌های فوتبال باشگاهی کشور، که در 24 مرداد 1403 به تصویب رسید و به باشگاه‌ها ابلاغ شد، نگرانی‌هایی را در خصوص تأثیر آن بر روند جوانگرایی و پویایی فوتبال ایران برانگیخته است. محدودیت‌های اعمال شده در تعداد بازیکنان زیر 21 سال در لیست تیم‌ها، بویژه در لیگ برتر و لیگ یک، به نظر می‌رسد نه تنها انگیزه‌ای برای استفاده از جوانان ایجاد نمی‌کند، بلکه ممکن است باعث دلسردی باشگاه‌ها از سرمایه‌گذاری روی استعدادهای جوان شود.
بر اساس این آیین‌نامه، تیم‌ها مجاز به داشتن تنها دو بازیکن زیر 21 سال در لیست نفرات ذخیره (2+7) در روز بازی هستند. این محدودیت در عمل، به معنای اجبار تیم‌ها به کنار گذاشتن یک بازیکن بزرگسال برای میدان دادن به بازیکن جوان است. در حالی که این محدودیت در هیچ لیگ دنیا وجود ندارد و تیم‌ها می‌توانند 4 بازیکن آکادمی را هم در لیست بازی خود قرار دهند از سوی برخی به عنوان فرصتی برای ترغیب به بازی دادن به جوانان تلقی می‌شود، واقعیت آن است که این امر می‌تواند سبب شود تا باشگاه‌ها به جای استفاده از استعدادهای جوان و ریسک‌پذیر، به بازیکنان باتجربه‌تر و شناخته‌شده‌تر روی آورند.
در بسیاری از لیگ‌های معتبر اروپایی، رویه کاملاً متفاوتی اتخاذ شده است. به عنوان مثال، بوندس‌لیگای آلمان هیچ محدودیتی برای استفاده از بازیکنان آکادمی ندارد و باشگاه‌ها آزادند تا هر تعداد بازیکنی که مایل هستند را از رده‌های پایه خود به تیم اصلی معرفی کنند. لالیگای اسپانیا نیز با ارائه پاداش‌های مالی به تیم‌هایی که از جوانان خود استفاده می‌کنند، مشوقی قوی برای پرورش و به‌کارگیری استعدادهای نوظهور ایجاد کرده است.
این تفاوت رویکرد، سؤالات جدی در خصوص اهداف و فلسفه پشت پرده آیین‌نامه جدید در ایران را برمی‌انگیزد. آیا هدف از این محدودیت، ایجاد تعادل در ترکیب تیم‌ها و جلوگیری از وابستگی بیش از حد به بازیکنان جوان است؟ یا اینکه ناخواسته، مانعی در مسیر رشد و شکوفایی استعدادهای فوتبال کشور ایجاد می‌کند؟
در مقطع زمانی که فوتبال کشورمان با میانگین سنی بالا روبه‌رو شده، به نظر می‌رسد اعتراض کارتال کاملاً به حق و لازم است فدراسیون فوتبال ایران، ضمن بررسی دقیق پیامدهای این آیین‌نامه، به اصلاح آن در راستای تشویق و حمایت از جوانگرایی در فوتبال کشور بپردازد. در غیر این صورت، بیم آن می‌رود که شاهد کاهش انگیزه باشگاه‌ها برای سرمایه‌گذاری روی استعدادهای جوان و در نهایت، افت کیفیت و پویایی فوتبال ایران باشیم. تشویق و حمایت مالی از باشگاه‌هایی که به پرورش و به کارگیری جوانان می‌پردازند، می‌تواند راهکاری مؤثر در این زمینه باشد. سرمایه‌گذاری روی جوانان، سرمایه‌گذاری روی آینده فوتبال ایران است و باید با دیدی باز و رویکردی حمایتی به آن نگریست.