بزرگنمايي:

آریا بانو - ایسنا/ در بدن انسان دو نوع چربی وجود دارد: چربی سفید و چربی قهوه‌ای. چربی سفید مسئول ذخیره‌سازی انرژی است و چربی قهوه‌ای نقشی فعال در تولید گرما و مصرف انرژی ایفا می‌کند. چربی قهوه‌ای زمانی فعال‌تر می‌شود که دمای محیط پایین‌تر باشد. به همین دلیل در هوای سرد، بدن از طریق چربی قهوه‌ای گرما تولید می‌کند و کمتر چربی سفید ذخیره می‌سازد. در حالی که عواملی مانند رژیم غذایی و ورزش، نقش اصلی را در وزن و چربی بدن بازی می‌کنند، نقش دما و فصل تولد در تنظیم این فرآیندها، کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
شناخت تأثیر شرایط محیطی بر چربی قهوه‌ای به این دلیل اهمیت دارد که فعالیت این نوع چربی با مصرف بیشتر انرژی و کاهش چربی‌های ناسالم در بدن ارتباط دارد. با توجه به شیوع چاقی و بیماری‌های متابولیک در جوامع امروزی، بررسی عواملی که می‌توانند به صورت طبیعی فعالیت چربی قهوه‌ای را افزایش دهند، می‌تواند به درک بهتر سازوکارهای بدن و طراحی راهکارهای پیشگیری کمک کند؛ اما تا پیش از این، کمتر پژوهشی تأثیر فصل و دمای زمان لقاح را در انسان‌ها بررسی کرده بود.
تاکشی یونه‌شیرو و همکارانش از دانشگاه توهوکوی ژاپن، پژوهشی انجام داده‌اند که به بررسی نقش شرایط آب‌وهوایی پیش از لقاح در فعالیت چربی قهوه‌ای در بزرگسالی پرداخته است. این پژوهشگران، فعالیت چربی قهوه‌ای را در بیش از 680 فرد سالم بررسی کردند و آن را با فصل و دمای زمان لقاح آن‌ها مقایسه کردند.
در این مطالعه، فعالیت چربی قهوه‌ای، میزان تولید گرما و شاخص‌های سوخت‌وساز بدن افراد، به صورت غیرتهاجمی اندازه‌گیری شد. شرکت‌کنندگان از گروه‌های سنی مختلف بودند و داده‌ها به گونه‌ای گردآوری شد که شامل شرایط دمایی محل سکونت والدین در دوره پیش از لقاح نیز باشد. دمای سرد بین 17 اکتبر تا 15 آوریل و دمای گرم بین 16 آوریل تا 16 اکتبر تعریف شده بود.
یافته‌ها که در نشریه معتبر Nature Metabolism منتشر شده‌اند، نشان می دهند افرادی که لقاح آن‌ها در فصل‌های سرد انجام شده است، در بزرگسالی چربی قهوه‌ای فعال‌تری دارند. این فعالیت بیشتر با مصرف انرژی بالاتر، تولید گرمای بیشتر، شاخص توده بدنی پایین‌تر و ذخیره کمتر چربی در اطراف اندام‌های داخلی همراه بوده است. نکته مهم این بود که نوسانات دمایی روزانه و میانگین پایین‌تر دمای محیط در دوران پیش از لقاح، اثر قابل‌توجهی بر این روند داشت.
در نتیجه، محققان دریافتند که فعالیت چربی قهوه‌ای در انسان می‌تواند از همان مراحل اولیه رشد تحت تأثیر شرایط محیطی باشد. این یافته می‌تواند نگاه تازه‌ای به نقش محیط در تنظیم سوخت‌وساز بدن بیندازد و حتی در آینده راه را برای توصیه‌هایی در زمینه بارداری باز کند.
اهمیت این مطالعه در آن است که نشان می‌دهد تنظیم سوخت‌وساز بدن ممکن است نه‌تنها به سبک زندگی بزرگسالی، بلکه به شرایطی که فرد حتی پیش از تولد در آن قرار داشته نیز مرتبط باشد. اگرچه هنوز نیاز به تحقیقات بیشتر در این خصوص وجود دارد؛ اما این نتایج می‌توانند راه را برای پژوهش‌های تازه درباره پیشگیری از چاقی و بیماری‌های متابولیک هموار کند.