بزرگنمايي:
آریا بانو - روابط متنوع با جنس مخالف با وجود نابه هنجار بودن در جامعه به مرز هشدار رسیده است. تا جایی که زوج درمان گرها و مشاوران به شکلگیری و رواج آن در جامعه و آسیبهای جدی در پی بروز و ظهور آن اشاره دارند.
صفحات فضای مجازی پر شده است از اشاره به آسیبی که اغلب ما در پیرامون خود آن را میشنویم یا به عینه میبینیم. یک نفر میشود زید، آن دیگری اکس، آن دیگری عشق و آن دیگری همسر و آن دیگری دوست اجتماعی. یکی همخانه است و دیگری داداشی.
این اصطلاحات که طی یک دهه اخیر شکل گرفته برای کهنسالان وحشت، برای میانسالان تعجب، برای جوانان جنبه طنز و برای نوجوانان در حال تبدیل شدن به عادت رفتاری است. اما این روابط چندگانه و متنوع جامعه را به چه سمت و سویی میبرد و افراد جامعه را به چه ترتیبی از روابط صحیح باز میدارد؟ چه آسیبهایی متوجه نهاد خانواده است و فارغ از خانوادهها چه آسیبهایی متوجه روان، عواطف و تفکر افراد جامعه چه گروهی که ازدواج کردهاند و چه گروهی که مجرد هستند، خواهد بود.
موضوعی که برای پاسخ آن با دکتر مهشید سرابندی متخصص روانکاوی بزرگسالان در حوزه ازدواج، افسردگی و روابط بین فردی به گفتگو نشستیم.
خبر فوری: در مراجعان برای بهبود روابط چقدر موارد روابط چندجانبه و یا دوستی همزمان با چند نفر یا دوستی های خارج از هنجار دیده میشود؟
سرابندی: پاسخ قطعی آماری و دقیقی به این سوال وجود ندارد. چرا که شیوع این مسئله به عوامل متعددی از جمله فرهنگ، سن، جنسیت، وضعیت اجتماعی-اقتصادی و حتی تعریف فردی از رابطه چندگانه بستگی دارد. با این حال، در مطالعات روانشناختی، به ویژه در حوزه درمان زوجین و خانواده، به کرات به این مسئله اشاره میشود.
خبر فوری: دلایل روانشناختی گرایش به روابط چندگانه چیست؟ آیا به عنوان مثال مشکلات زندگی میتواند دلیل مطرحی قلمداد شود؟
سرابندی: دلایل روانشناختی گرایش افراد به روابط چندگانه متنوع و پیچیده است و میتوان آنها را به چند دسته کلی تقسیم کرد:
نیاز به تأیید و توجه: برخی افراد به دلیل کمبود توجه در کودکی یا روابط قبلی، به دنبال تأیید و توجه از افراد مختلف هستند. روابط چندگانه، راهی برای جلب توجه بیشتر و احساس مهم بودن است.
ترس از وابستگی: برخی افراد از وابستگی به یک نفر میترسند و به همین دلیل، روابط چندگانه را ترجیح میدهند تا احساس آزادی و استقلال بیشتری داشته باشند.
کمالگرایی و عدم رضایت: افراد کمالگرا اغلب از روابط خود راضی نیستند و به دنبال فردی کاملتر هستند. روابط چندگانه، راهی برای جستجوی این فرد کامل است.
مشکلات در ایجاد روابط عمیق: برخی افراد به دلیل مشکلات عاطفی یا تجربیات گذشته، در ایجاد روابط عمیق و پایدار با مشکل مواجه هستند و به روابط سطحی و چندگانه روی میآورند.
اختلالات شخصیتی: برخی اختلالات شخصیتی مانند اختلال شخصیت مرزی یا اختلال شخصیت نارسایی با گرایش به روابط آشفته و چندگانه همراه است.
عوامل فرهنگی و اجتماعی: برخی فرهنگها و محیطهای اجتماعی، روابط چندگانه را ترویج یا تحمل میکنند.
خبر فوری: عواقب روابط چندگانه برای افراد جامعه چیست؟ آیا میتواند منجر به کاهش سطح اعتماد عمومی در جامعه شود؟
سرابندی: روابط چندگانه میتواند عواقب منفی بسیاری برای فرد و افراد درگیر در رابطه داشته باشد؛ از جمله:آسیبهای عاطفی: خیانت، دروغ، و عدم اعتماد متقابل، میتواند باعث آسیبهای عاطفی عمیق در طرفین شود.
مشکلات ارتباطی: روابط چندگانه، برقراری ارتباط سالم و صادقانه را دشوار میکند.
مشکلات در ایجاد روابط پایدار: افرادی که به روابط چندگانه عادت دارند، ممکن است در ایجاد روابط پایدار و طولانیمدت با مشکل مواجه شوند.
مشکلات قانونی: در برخی موارد، روابط چندگانه میتواند منجر به مشکلات قانونی شود.
اگر شما کسی را میشناسید که با مشکل روابط چندگانه مواجه است، توصیه میشود به یک روانشناس مراجعه کند. روانشناس میتواند با استفاده از روشهای درمانی مناسب، به شما کمک کند تا ریشههای این مشکل را شناسایی کرده و راهکارهای موثری برای بهبود روابط خود پیدا کند.
در حال حاضر در کشورهای توسعه یافته مانند آمریکا یا اروپا، فرد متاهل از نظر قانونی اجازه ندارد وارد رابطه فرازناشویی شود و این کار جرم محسوب میشود.
چنانچه فرد در رابطه احساس رضایت نداشته و برای بهبود رابطه تلاش کرده باشد، میتواند به صورت قانونی به رابطه پایان دهد، سپس مجاز به ایجاد ارتباط جدید خواهد بود .
به نظر میرسد ایجاد این مرزبندی های قانونی و آموزش لازم در جوامع امروزی میتواند موثر باشد.
خبر فوری: به طور کلی، در مشاوره با این افراد، مهمترین پیشنهادها چیست؟
سرابندی: ایجاد رابطه درمانی قوی: برقراری یک رابطه درمانی قوی و مبتنی بر اعتماد، اولین قدم برای ایجاد تغییر است.
شناسایی دلایل ریشهای: روان درمانگر باید به کمک فرد، دلایل ریشهای گرایش به روابط چندگانه را شناسایی کند.
توسعه مهارتهای ارتباطی: آموزش مهارتهای ارتباطی موثر، به فرد کمک میکند تا روابط سالمتری برقرار کند.
افزایش عزت نفس: تقویت عزت نفس و بهبود تصویر خود، میتواند به فرد کمک کند تا نیاز به تأیید دیگران را کمتر احساس کند.
مدیریت احساسات: آموزش مهارتهای
مدیریت احساسات مانند خشم، اضطراب و تنهایی، به فرد کمک میکند تا بهتر با احساسات خود کنار بیاید.
تغییر الگوهای فکری: شناخت و تغییر الگوهای فکری ناکارآمد، نقش مهمیدر تغییر رفتار فرد دارد.
تعیین اهداف واقعبینانه: تعیین اهداف واقعبینانه و قابل دستیابی، به فرد انگیزه میدهد تا برای تغییر تلاش کند.
علاوه بر این، ممکن است از تکنیکهای درمانی مختلفی مانند:درمان شناختی رفتاری (CBT): برای تغییر الگوهای فکری و رفتاری، درمان بینفردی: برای بهبود مهارتهای ارتباطی و حل تعارض و درمان مبتنی بر ذهنآگاهی: برای افزایش آگاهی از افکار و احساسات استفاده شود.
مهم است به خاطر داشته باشیم که درمان یک فرایند طولانی و نیازمند صبر و پشتکار است. موفقیت درمان به همکاری فرد و درمانگر بستگی دارد.
خبر فوری: برخی از مهمترین تبعات این نوع روابط در جامعه را بیان کنید
سرابندی: تبعات عاطفی از جمله آسیبهای عاطفی عمیق: خیانت، دروغ و عدم اعتماد متقابل، میتواند باعث ایجاد زخمهای عاطفی عمیق در همه طرفین رابطه شود.
کاهش اعتماد به نفس: افرادی که در روابط چندگانه درگیر هستند، ممکن است اعتماد به نفس خود را از دست داده و احساس کنند که لیاقت
عشق واقعی را ندارند.
احساس گناه و شرم: افراد ممکن است احساس گناه و شرم کنند و به دلیل رفتار خود، با خود و دیگران دچار مشکل شوند.در این خصوص بیشترین میزان آسیب و احساس گناه در مراجعانی مشاهده میشود که صاحب
فرزند هستند.
اضطراب و افسردگی: روابط چندگانه میتواند باعث ایجاد اضطراب، افسردگی و سایر اختلالات روانی شود.
تبعات اجتماعی از جمله تخریب روابط اجتماعی: روابط چندگانه میتواند باعث تخریب روابط با خانواده، دوستان و اطرافیان شود.
ایجاد تنش و درگیری: روابط چندگانه معمولاً با تنش و درگیری همراه است و میتواند به روابط بین افراد آسیب برساند.
مشکلات قانونی: در برخی موارد، روابط چندگانه میتواند منجر به مشکلات قانونی شود، به ویژه اگر یکی از طرفین متاهل باشد.
تبعات روانی از جمله مشکلات در ایجاد روابط سالم: افرادی که به روابط چندگانه عادت دارند، ممکن است در ایجاد روابط
سالم و پایدار با مشکل مواجه شوند.
مشکلات در تنظیم احساسات: روابط چندگانه میتواند باعث شود افراد در تنظیم احساسات خود با مشکل مواجه شوند.
اختلالات شخصیتی: در برخی موارد، روابط چندگانه میتواند نشانهای از اختلالات شخصیتی باشد.
تبعات جسمی از جمله مشکلات جنسی: روابط جنسی متعدد و بدون محافظت میتواند منجر به بیماریهای منتقله از راه جنسی شود.
استرس و فشار روانی: روابط چندگانه میتواند باعث ایجاد استرس و فشار روانی شدید شود که بر
سلامت جسمی فرد تأثیر میگذارد.
به طور کلی، روابط چندگانه میتواند عواقب بسیار منفی و مخربی داشته باشد و بر تمام جنبههای زندگی فرد تأثیر بگذارد.