بزرگنمايي:

آریا بانو - نوروویروس (Norovirus) یک ویروس بسیار مسری است که با ایجاد عفونت روده‌ای باعث اسهال و استفراغ می‌شود که به آن «آنفلوانزای معده» یا «ویروس استفراغ زمستانی» هم می‌گویند.

علائم ناشی از عفونت نوروویروس (Norovirus) معمولاً به 12 تا 48 ساعت پس از انتقال ویروس به فرد معمولا به طور ناگهانی شروع می‌شود. علائم شایع ناشی از عفونت با این ویروس تهوع، استفراغ، اسهال، درد معده و گاهی تب، سردرد و بدن‌درد است.
خوشبختانه علائم بیماری در اغلب افراد معمولا یک تا دو روز بیشتر طول نمی‌کشد و بهبودی کامل رخ می‌دهد، بدون اینکه پیامدهای درازمدتی ایجاد شود.
البته افراد می‌توانند ویروس را حتی تا چند روز پس از بهبودی به دیگران منتقل کنند.
برخی از افراد ممکن است دچار بیماری شدید شوند که معمولا به علت این است که نمی‌توانند مایعات را فرودهند و دچار کم‌آبی‌ شدید بدن می‌شوند.
راه‌های انتقال
انتقال این ویروس ممکن است از این راه‌ها ممکن است انجام شود:
- تماس مستقیم: تماس مستقیم با فرد آلوده یک راه اصلی انتقال است. این نوع انتقال می‌تواند از طریق لمس کردن، مراقبت از فردی که بیمار است یا دست دادن با او رخ دهد.
- راه مدفوعی- دهانی: نوروویروس اغلب از طریق مدفوعی- دهانی منتقل می‌شود، به این معنی که اگر یک فرد بیمار پس از رفتن به توالت دست‌های خود را به درستی نشوید، می‌تواند سطوح یا مواد غذایی را که دیگران ممکن است لمس یا مصرف کنند، آلوده کند.
- غذا و آب آلوده: مصرف غذا یا نوشیدنی‌های آلوده به نوروویروس یکی دیگر از راه‌های رایج انتقال این ویروس است. این ویروس می‌تواند از طریق غذاهایی که در تهیه آنها بهداشت رعایت نشده است یا منابع آب آلوده منتقل شود.
- آلودگی سطحی: نوروویروس می‌تواند برای مدت طولانی (تا چند هفته) روی سطوح زنده بماند. دست زدن به سطوح آلوده و سپس لمس دهان می‌تواند منجر به عفونت شود.
- ذرات هواپخش یا آئروسل: استفراغ بیماران می‌تواند ذرات ویروسی به صورت هواپخش (آئروسل) در آورد و این ذرات ممکن است استنشاق شده یا بر روی سطوح مجاور فرود آیند و به دیگران منتقل شوند.این شکل از انتقال، توانایی ویروس را برای انتشار حتی در محیط‌هایی که تماس مستقیم افراد سالم با فرد بیمار رخ نداده است، برجسته می‌کند.
برای ایجاد عفونت به 10 تا 100 ذره ویروسی نیاز است که نوروویروس را به یکی از مسری‌ترین عوامل بیماری‌زای شناخته‌شده بدل می‌کند.
افراد آلوده به نوروویروس از لحظه‌ای که احساس بیماری می‌کنند، قابلیت انتقال ویروس را دارند و می‌توانند برای چند روز تا چند هفته پس از رفع علائم به انتشار ویروس در محیط ادامه دهند. ریزش ویروس می‌تواند حتی پس از بهبودی نیز رخ دهد و این موضوع اهمیت رعایت بهداشت در طول و بعد از بیماری را نشان می‌دهد.
شیوع بیماری در مکان‌هایی مانند کشتی‌های تفریحی، خانه‌های سالمندان، مدارس و مهدکودک‌ها به علت مجاورت نزدیک افراد رایج است.
کودکان خردسال، افراد سالمند و افراد دچار ضعف دستگاه ایمنی در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری شدید ناشی از نوروویروس هستند.
درمان
اغلب افراد بدون مداخله پزشکی بهبود پیدا می‌کنند درمان اصلی عفونت نورویروس رفع کمبود مایعات بدنی (هیدراته نگهداشتن فرد) که به علت اسهال و استفراغ رخ داده است، با دریافت فراوان مایعات است.
بزرگسالان باید آب و سایر مایعات مانند آب میوه و نوشیدنی‌های ورزشی بنوشند. کودکان ممکن است نیاز به مصرف محلول‌های الکترولیتی مانند ORS داشته باشند که برای کودکان دچار اسهال و استفراغ تهیه شده‌اند. مادران شیرده باید به دادن شیر به نوزادانشان که دچار علائم گوارشی ناشی از نوروویروس شده‌اند، ادامه دهند.
اگر بیماران خون در مدفوع، تب بالا، تنگی نفس یا سایر علائم غیرعادی دارند، باید با پزشک متخصص مشورت کنند – زیرا ممکن است دچار عامل‌ بیماری‌زای دیگری شده باشندد. افراد مبتلا به نورویروس باید چند روز پس از شروع علائم، احساس بهتری داشته باشند. اگر علائم بهبود نیافت، این دلیل دیگری برای مراجعه به پزشک است.
همچنین اگر شخصی به علت استفراغ شدید نمی‌تواند مایعات بنوشد، باید به پزشک مراجعه کند تا از راه دیگری مثلا سرم‌درمانی آب بدن او تامین شود. همچنین اگر نوزاد به بیماری مبتلا شده است و شمار کهنه‌هایی که خیس می‌کند، کاهش یافته است (حجم ادرارش کم شده است)، مراجعه به پزشک لازم است.
نوزادان و کودکان کمسن، سالمندان و افراد دچار بیماری‌های زمینه‌ای جدی مانند بیماری‌های کلیوی و قلبی و دچار نقص ایمنی ممکن است دچار بیماری شدیدتری شوند و نیاز به مراجعه به پزشک پیدا کنند.
پیشگیری
افرادی که علائم استفراغ، اسهال و گرفتگی معده دارند نباید غذا درست کنند. این افراد تا حداقل دو روز پس از کاهش علائمشان نباید به غذا یا بشقاب یا ظروف دیگران دست بزنند.
شستن دست ها قبل از غذا اقدامی مهم است. ممکن است دستگیره در، دکمه آسانسور، قاشق غذاخوری یا سطح دیگری را که فرد آلوده لمس کرده است، لمس کرده باشید.
اگر فردی در خانواده مبتلا به نوروویروس است، توجه داشته باشید که ویروس می تواند به راحتی از طریق خانواده پخش شود. همه باید به طور مرتب دست های خود را با آب و صابون به خوبی بشویید، به خصوص قبل از غذا خوردن و بعد از استفاده از دستشویی. سطوح آلوده را می توان با محلول های حاوی سفید کننده تمیز کرد تا ویروس را از بین ببرد.
شیر غیر پاستوریزه یا گوشت خام یا نیم پز نخورید. از یک دماسنج داخلی استفاده کنید و مطمئن شوید که چیزی که می‌پزید به دمای توصیه شده برسد.
غذای فاسدشدنی که بیش از دو ساعت از آن رها شده است نخورید. سبزی‌ و میوه ها را حتماً خوب بشویید و از گوشت خام جدا نگه دارید.
هرکسی که غذا را تهیه یا سرو می‌کند باید دست‌های خود را خوب بشوید. در حالی که علائم گوارشی دارید، غذا تهیه نکنید و با افراد غذا به اشتراک نگذارید. با شستن مکرر دست‌ها، بهداشت دست‌ها را رعایت کنید - و زمانی که آب جاری به راحتی در دسترس نیست، از مواد ضدعفونی‌کننده دست استفاده کنید.