آریا بانو - ایسنا / تازه‌ترین یافته‌های باستان‌شناسی ایران برای نخستین‌بار در موزه ملی ایران رونمایی شد. قدیمی‌ترین اثر به نمایش گذاشته‌شده دندانی با قدمت بیش از 180 هزار سال است که از غار قلعه کرد استان قزوین به دست آمده است.
 «نمایشگاه یافته‌های جدید باستان‌شناسی» همزمان با هفته پژوهش در موزه ملی ایران برپا شده است. این آثار از کاوش‌های علمی سال 1402 به دست آمده‌اند و قدمت آنها از دوره پارینه سنگی تا دوره اسلامی را دربرمی‌گیرد.
سجاد علی بیگی، رئیس پژوهشکده باستان‌شناسی به ایسنا گفت: نزدیک به 390 شیء به این نمایشگاه رسیده است که یافته‌های برخی از این محوطه‌ها از جمله تپه تیلینه کرمانشاه که قدمت آثار آن به آغاز هزاره سوم پیش از میلاد، یعنی حدود 5 هزار سال پیش می‌رسد، غار زل هستیجان در استان مرکزی که قدمت آثار آن از دوره ساسانی تا اسلامی است و غار قلعه کرد در قزوین با قدمت دوره پارینه سنگی میانی، از جمله شاخص‌ترین آثار به نمایش گذاشته شده هستند.

یافته‌های تپه تیلینه کرمانشاه با قدمت حدود 5 هزار سال.
کاوش در این محوطه یافته‌های مهم و پرشماری داشته است. در میان آنها بیش از 100 پیکرک گلی کشف شده است.
دستاوردهای این نمایشگاه متشکل از یافته‌های کاوش‌های باستان‌شناختی از محوطه‌های «قواخ تپه» در استان کرمانشاه با قدمت دوره ساسانی (به سرپرستی سجاد علی بیگی)، «غار اسپهبد خورشید» در استان مازندران با قدمت پساساسانی (سرپرست کاوش مهدی عابدینی عراقی)، «محله کورش» اهواز خوزستان و گورخمره‌ای همراه اسکلت (سرپرست کاوش لقمان احمدزاده)، محدوده «سد مراش» در استان زنجان با قدمت سده 7 و 8 هجری قمری (سرپرست کاوش شقایق هورشید)، «قلعه الموت» در استان قزوین با قدمت سده 6 و 11 هجری قمری (سرپرست کاوش حمیده چوبک)، محدوده «سد بلوبین» در استان زنجان با قدمت دوره تاریخی و اسلامی (سرپرست کاوش فاطمه فرشی جلالی)، «غار زل» (هستیجان) در استان مرکزی با قدمت دوره ساسانی و اوایل دوره اسلامی (سرپرستی کاوش محمدرضا نعمتی)، «تپه تیلینه» در استان کرمانشاه با قدمت هزاره سوم پیش از میلاد (سرپرست کاوش شکوه خسروی)، محوطه «چپرآباد» در استان آذربایجان غربی با قدمت نیمه دوم هزاره پنجم پیش از میلاد (سرپرست کاوش حنان بحرانی پور)، محوطه «کمیشانی» در استان مازندران با قدمت دوره نوسنگی و دوره تاریخی (سرپرست کاوش حسن فضلی نشلی)، «غار قلعه کرد» در آوج استان قزوین با قدمت دوره پارینه سنگی میانی (سرپرست کاوش حامد وحدتی نسب) و «محوطه ازبکی» در استان البرز با قدمت عصر آهن (به سرپرستی مهرداد ملک‌زاده) است.

یافته های غار زل هستیجان در استان مرکزی. قدمت آثار به دست آمده از این غار تا دوره ساسانی تخمین زده شده است.
این غار حدود 80 سال در غارت بود.
نمایشگاه نویافته‌های باستان‌شناسی که در مشارکت پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و موزه ملی ایران برگزار شده است، دوشنبه 26 آذرماه در حاشیه نکوداشت هفته پژوهش با حضور سیدرضا صالحی امیری، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در سالن نمایشگاهی موزه ملی ایران افتتاح شد، اما با تعطیلی موزه‌ها در پی کاهش دما و آلودگی هوا، نمایشگاه تا باز شدن موزه‌ها، امکان بازدید ندارد.
این آثار با توجه به آنکه مطالعات آنها هنوز کامل نشده، قرار است برای زمان محدودی به نمایش گذاشته شوند. بنابر اعلام موزه ملی ایران، نمایشگاه نویافته‌های باستان‌شناسی تا دهم دی ماه 1403 برپا خواهد بود.
موزه ملی ایران در خیابان امام خمینی، ابتدای خیابان سی‌تیر، پروفسور رولن واقع شده است. ساعت کار موزه ملی در روزهای غیرتعطیل از ساعت 9 صبح تا 17 است.

این دندان در غار قلعه کرد آوج در استان قزوین کشف شده است. پیش تر در این غار یک دندان دیگر کودک نئاندرتال کشف شده بود.
به گفته وحدتی نسب ـ سرپرست کاوش این غار ـ سن تقریبی این دندان 180 هزار سال است که گونه آن به لحاظ انسان نئاندرتال یا هوشمند هنوز مشخص نیست.

کاوش‌های اخیر در قلعه الموت قزوین منجر به شناسایی سفالینه‌های دوره تیموری و صفوی بر روی آثار دوره اسماعیلیه شد.

آثار به دست آمده از کاوش‌های حوضه آبگیر سد مراش در استان زنجان.

در کاوش‌های این محوطه، بقایای چهار اسکلت آشکار شد که در تابوت‌های چوبی و روی سینه و شکم قرار داده شده بودند.
باستان شناسان همچنین سفال‌هایی متعلق به دوره ایلخانی به دست آوردند.
این منطقه احتمالا علاوه بر گورستان، یک مرکز تولید محلی سفال دوره ایلخانی بوده است.

نویافته‌ای از تپه ازبکی، استان البرز
ازبکی یکی از محوطه‌های باستانی مهم مرکز فلات ایران است.

باستان‌شناسان در فصل هشتم کاوش در محوطه ازبکی بقایایی از زندگی کوچ‌نشینی عصر آهن و بخش‌هایی از یک بنای خشتی احتمالا از دوره هخامنشی شناسایی کردند.

یافته‌های قواخ تپه در استان کرمانشاه.
در آخرین کاوش‌های این محوطه، مهر استوانه‌ای هزاره دوم پیش از میلاد و بخشی از یک ظرف سفالی با نوشته پهلوی کشف شده است.

این ظرف نقره‌ای به وزن 850 گرم را یکی از اهالی روستای قواخ تپه (حیدر رمضانی) هنگام شخم‌زنی زمین کشاورزی پیدا کرد و به باستان‌شناسان تحویل داد.

گور خمره همراه با اسکلت که از محله کورش اهواز به دست آمد.
باستان‌شناسان در این محوطه بقایای گورستانی متعلق به دوران متاخر احتمالا ساسانی را آشکار کردند.
در این گورستان بقایای 10 گور خمره به دست آمد که 5 گور خمره سالم بود. در این گور خمره‌ها بقایای زنان، مردان و کودکان نابالغ کشف شد.

یافته‌های محدوده سد بلوبین، استان زنجان
سفال‌های به دست آمده از این کاوش احتمالا متعلق به اواخر دوره اشکانی و اوایل دوره ساسانی است.

نویافته‌های غار زل هستیجان، استان مرکزی
باستان‌شناسان در این غار، دست‌نوشته‌های چرم مربوط به دوره ساسانی و به خط پهلوی به همراه قلم نی کشف کرده‌اند.
عکس‌ها از سمیه حسنلو، خبرنگار ایسنا