آریا بانو - هیاهوی شهر آنجا که چراغ‌های خیابان روشن و زندگی در جریان است، زنانی، دست‌هایشان به‌جای ساختن، برای طلب یاری دراز شده؛ تکدی‌گری، چهره‌ای از زخم‌های پنهان جامعه است.

باید مرهمی برای این درد داشت تا ضمن ساماندهی، بازگرداندن کرامت به زنان تکدی‌گر نیز اجرا شود زنانی که نگاه‌شان، روایتگر امیدهای از دست‌ رفته و دستان‌شان، قصه‌گوی روزهای دشوار است.
در سایه‌ روشن خیابان‌های شلوغ تهران، آنجا که ازدحام آدم‌ها و صداهای بلند ماشین‌ها، هویت شهر را می‌سازد، چهره‌هایی خسته و دستانی لرزان دیده می‌شود.
زنانی که زیر بار نگاه‌های سرسری و بی‌تفاوت رهگذران، آرزوهای خود را چون جامه‌ای کهنه بر دوش می‌کشند با نگاه خود می‌فهمانند که نیاز به یاری دارند اما جامعه به سمتی پیش رفته که برخی از آنها در سایه‌ساز همین تکدی‌گری به اندوخته‌ها و سرمایه‌هایی کلان دست یافته‌اند.
دستان آنان خالی است، اما سرشار از داستان‌هایی که هرگز گفته نمی‌شود. داستان مادری که از دورافتاده‌ترین روستاها به این شهر آمده، به امید لقمه‌ای نان برای کودکش.
داستان زنی که در حصار تنگدستی و بی‌پناهی، خیابان‌های شهر را به خانه‌ای بی‌سقف بدل کرده است. اما این نگاه‌ها و این امیدها با تکدی‌گری جبران نمی‌شود.
چشمان‌شان خاموش است، اما شعله‌ای از درد در عمق نگاه‌شان شعله می‌کشد. شانه‌هایی که به جای محبت، سنگینی بار ناامیدی را حس کرده‌اند. آنها زنان این شهرند، اما نه از آنهایی که در رفاه زندگی می‌کنند بلکه از آنانی که نام‌شان در فهرست فراموشی ثبت شده و با نگاه دیگران زندگی خود را تامین می‌کنند، زندگی که سراسر ناامیدی است اما با دستان سخاوتمند دیگران به امید و نور تبدیل می‌شود.
آیا کسی صدای آرام نجوای آنان را می‌شنود؟ صدایی که در هیاهوی شهر گم شده و با هر اسکناسی که در دستان‌شان انداخته می‌شود، بغضی تازه در گلوی آنان می‌نشیند.
این زنان، آیینه‌ای برای همه مردم هستند؛ بازتابی از فقر، بی‌عدالتی و زخم‌های عمیق جامعه‌ای که به جای درمان، آنها را تماشا می‌کند، این نگاه پُر از درد را باید چاره کرد اما نه با دادن پول بلکه باید در مسیر ساماندهی قرار گیرند.
از سایه به روشنایی؛ مسیر ساماندهی زنان تکدی‌گر
در دل شلوغی و جنب‌وجوش پایتخت، جایی که زندگی شهری با سرعتی بی‌وقفه در جریان است، پدیده‌ای نگران‌کننده در کنار ما زندگی نقش‌آفرینی می‌کند؛ زنان تکدی‌گر. چهره‌هایی که نه فقط در خیابان‌ها، بلکه در دل جامعه، داستانی ناگفته از رنج و ناامیدی را روایت می‌کنند.
برای رسیدن به راه‌حلی برای ساماندهی این قشر آسیب‌پذیر، با سیدمحمد نقیب، مدیرعامل سازمان خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران گفت وگو و گام‌های برداشته شده برای بهبود وضعیت این زنان را بر سی کردیم.

نقیب با اشاره به اینکه طرح ساماندهی متکدیان از شروع سال در چند مرحله برگزار شده است، گفت: در مرحله اول که در فروردین ماه 651 متکدی جمع‌آوری شدند که از این تعداد 122 نفر زن بودند و مرحله دوم در خرداد ماه با جمع‌آوری 100 متکدی 34 نفر از آنها زن بودند.
نقیب در ادامه افزود: مرحله سوم در مرداد از 66 متکدی جمع‌آوری شده 15 نفر از آنها زن و در مرحله چهارم طرح ساماندهی در اواخر شهریور و اوایل مهر، از میان 74 متکدی جمع‌آوری شده 21 نفر از آنها زنان محسوب شدند.
مدیرعامل سازمان خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران همچنین به ساماندهی زنان متکدی در پایگاه‌های حامی شهر اشاره کرد و یادآور شد: از ابتدای سال جاری تاکنون، تعداد 638 فرد متکدی در خیابان‌های پایتخت جمع‌آوری شده که از این تعداد، 245 نفر زن هستند که این زنان متکدی در پایگاه‌ها شناسایی و ساماندهی شده‌اند.
به گفته وی، از ابتدای سال جاری تاکنون نیز یک هزار و 596 زن آسیب‌دیده اجتماعی در پایگاه‌های خدمات اجتماعی شناسایی و ساماندهی شده‌اند که این آمار شامل همه بانوانی است که در سال جاری تحت پوشش قرار گرفته‌اند.
نقیب ادامه داد: همچنین 245 زن متکدی نیز در این پایگاه‌ها شناسایی و جمع‌آوری شده‌اند. علاوه بر این، در راستای اقدامات و خدمات ارائه شده به همه گروه‌های نیازمند خدمات، چهار مرحله طرح ساماندهی برای تعدادی از این زنان انجام شده است.
معرفی زنان تکدی‌گر حرفه‌ای به مراجع قضایی
مدیرعامل سازمان خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهر تهران به بررسی وضعیت متکدیان در تهران پرداخت و گفت: متکدیان حرفه‌ای، به ویژه زنانی که به صورت حرفه‌ای تکدی‌گری می‌کنند، به مراجع قضایی معرفی می‌شوند تا درباره وضعیت آنها تصمیم‌گیری کند زیرا طبق قانون، تکدی‌گری به عنوان یک جرم محسوب می‌شود.
وی همچنین در ادامه افزود: متکدیان غیرحرفه‌ای نیازمند تحت پوشش شهرداری تهران قرار می‌گیرند و به نهادهای حمایتی مانند کمیته امداد و بهزیستی معرفی می‌شوند تا به وضعیت آنها رسیدگی و کمک شود.
به گفته نقیب، شهرداری تهران در زمینه توانمندسازی زنان سرپرست خانوار و ایجاد فرصت‌های شغلی برای آنها اقدامات جدی در برنامه‌های کاری خود دارد و تلاش می‌کند تا با ایجاد شغل، به نیازمندان کمک کند.
اتباع غیرمجاز در قالب متکدیان از کشور اخراج می‌شوند
مدیرعامل سازمان خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران همچنین به بررسی وضعیت تکدی‌گری اتباع غیرمجاز در پایتخت اشاره کرد و گفت: اگر اتباع غیرمجاز شناسایی شوند، به مرجع قانونی مانند اداره کل اتباع معرفی شده و از کشور اخراج می‌شوند.
وی در ادامه تاکید کرد: در صورتی که این افراد در قالب اتباع خارجی دوباره اقدام به تکدی‌گری کنند، در مرحله اول تذکر دریافت کرده، سپس تعهد کتبی می‌دهند که در صورت ادامه این رفتار، دوباره از کشور رد مرز خواهند شد. این اقدامات به ویژه برای زنانی مشغول در زمینه تکدی‌گری در پایتخت انجام می‌شود.
نقیب یادآور شد: براساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده، ساماندهی متکدیان، شامل زنان و مردان، تا پایان سال ادامه خواهد داشت که هدف از این اقدامات، ساماندهی و مدیریت وضعیت متکدیان در جامعه است.
پشت هر فردی چه زن و چه مرد که در خیابان‌ها به دنبال کمک و یاری از سوی دیگران است، داستانی از زندگی نهفته است و تنها با همدلی، حمایت و برنامه‌ریزی‌های درست می‌توان به این داستان‌ها پایان داد و به جای آن، فصلی نو از امید و بازتوانی نوشت.