بزرگنمايي:

آریا بانو - مهر / یک جامعه‌شناس گفت: ازدواج بیشتر از آنکه یک تعهد درونی و معنوی باشد، تبدیل به یک معامله شده است و این نگاه تجاری به ازدواج پیامدی جز طلاق و فروپاشی بنیان خانواده ندارد.
در حالی که آمار طلاق در سال‌های اخیر به طور مداوم در حال افزایش است و بنیان خانواده در ایران را با چالش‌های جدی مواجه کرده، عواملی چون مسائل اقتصادی، اعتیاد، خیانت، عدم رضایت جنسی و بسیاری از موارد مشابه به عنوان دلایل اصلی طلاق مطرح می‌شوند. اما در کنار این عوامل، یکی دیگر از دلایل کمتر مطرح‌شده اما مهم، خود ازدواج است.
زهرا جعفری جامعه‌شناس و کارشناس حوزه زنان و خانواده، در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص چالش‌های حوزه خانواده و ازدواج گفت: ازدواج در عرف اجتماعی و به‌طور سنتی، جفت شدن و پیوند دو نفر به یکدیگر است. این پیوند باید بر اساس میل و خواسته‌های درونی دو طرف برای زندگی مشترک شکل گیرد، جایی که هر فرد دیگری را برای زندگی در کنار خود مناسب می‌بیند. اما امروزه در جامعه ما، ازدواج بیشتر از آنکه یک تعهد درونی و معنوی باشد، تبدیل به یک معامله و گاهی تجارت شده است. این نگاه تجاری به ازدواج پیامدی جز طلاق و فروپاشی بنیان خانواده ندارد.
وی افزود: اگرچه طلاق همیشه در کنار ازدواج وجود داشته است، اما به‌عنوان یک پدیده اجتماعی قانونی و مصوب، در قرن بیستم به‌طور جدی مطرح شده است. در جوامع سنتی، طلاق امری زشت و انحرافی محسوب می‌شد، اما در جامعه مدرن از این نگاه انحراف‌زدایی شده و طلاق به انتخابی فردی تبدیل شده است. در دنیای مدرن، طلاق به عنوان یکی از آسیب‌های اجتماعی بارز و چالش‌برانگیز شناخته می‌شود و مشکلات زیادی از جمله تزلزل هویت فردی و اجتماعی و آسیب‌های عمیق روانی و اجتماعی را به دنبال دارد.
جعفری در ادامه بیان کرد: پژوهش‌های متعدد نشان داده‌اند که طلاق آثار منفی جسمی، روانی، اجتماعی و اخلاقی زیادی برای مردان، زنان مطلقه، فرزندان طلاق و حتی جامعه به همراه دارد. طلاق با مسائلی همچون اعتیاد، جرم و بزهکاری، اختلالات روانی، عدم تعادل شخصیتی، مشکلات آموزشی و تربیتی، خودکشی و دیگر معضلات اجتماعی مرتبط است.
وی در خصوص مهریه و افزایش فشارها بر خانواده بیان کرد: مهریه حق قانونی زن است که طبق عقد به او تعلق می‌گیرد. با این حال، با توجه به تغییرات اجتماعی و فرهنگی، مبالغ مهریه در حال تغییر است و ممکن است باعث بروز مشکلاتی در مطالبه یا پرداخت آن شود. در بسیاری از موارد، مهریه به‌عنوان ابزاری برای رهایی از مشکلات و چالش‌های زندگی تلقی می‌شود، اما این ابزار به‌طور غیرمستقیم تبدیل به عاملی برای ایجاد درگیری میان دو طرف می‌شود. از یک سو، برای مردان مشکلات حقوقی و قانونی ایجاد می‌کند و از سوی دیگر، برای زنان به‌عنوان تضمین زندگی‌شان دیده می‌شود اما حقی که دستیابی به آن بسیار دشوار است.
این کارشناس حوزه خانواده با اشاره به تبدیل شدن مهریه به‌عنوان ابزاری برای فشار و تضمین خدمات بیان کرد: شرایط مهریه به سمتی رفته است که گویی به نوعی قیمت‌گذاری روی زن است. مهریه، که در ابتدا می‌توانست یک حق قانونی باشد، به تدریج به ابزاری برای معامله تبدیل شده است.
وی در پایان اظهار کرد: طلاق به عنوان یک پدیده پیچیده و چالش‌برانگیز، تأثیرات مخربی بر فرد و جامعه به ویژه در ایران دارد. این مسأله به عنوان یک معضل اجتماعی، پیامدهای ناگوار اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی به همراه دارد که می‌تواند در نهایت به بروز ناهنجاری‌های بسیاری منجر شود. در واقع، طلاق که مغبوض‌ترین حلال است، می‌تواند سلامت اجتماعی، سعادت و کیفیت زندگی افراد جامعه را به خطر بیندازد. عوارض آن نیازمند توجه ویژه دولتمردان و قانون‌گذاران است.