بزرگنمايي:
آریا بانو - خصوصیات اخلاقی خاص نسل زد موجب شده تا نگرانی کارفرمایان از جایگزین کردن آنها با نیروهای قبلی روز به روز تشدید شود. موضوعی که حتی در برنامه ریزیها و سیاست گذاریها کمترین توجهی به آن نشده است.
نسل زد که به زبان عامیانه به عنوان زومرها نیز شناخته میشود، گروه جمعیتی جانشین نسل وای و قبل از نسل آلفا است. نسل زد معمولاً شامل افرادی است که بین سالهای 1997 تا 2012 متولد شدهاند.
نسل وای نیز به طور کلی شامل افرادی است که بین سالهای 1981 تا 1996 به دنیا آمدهاند. نسل زد افرادی هستند که با اینترنت بزرگ شدند.به عنوان اولین نسل اجتماعی که از جوانی با دسترسی به اینترنت و فناوری دیجیتال قابل حمل رشد کردهاست، اعضای نسل زد، «بومیدیجیتال» لقب گرفتهاند، با اینکه لزوماً سواد دیجیتالی ندارند.
عادت زندگی: آهسته، ریسکپذیر، کمحوصله
از جمله خصوصیات اخلاقی این نسل زندگی به آهستگی و انجام کارها با صرف زمان بیشتر است. به طوریکه والدین این نسل معتقدند کاری که میتوان در یک ساعت انجام داد، برای آنها ساعتها زمانبر است و یا انجام آن با بیحوصلگی و شلختگی صورت میگیرد.
در عین حال گفتگو با برخی از این افراد نشان میدهد نسل زد تمایل به ریسک پذیری دارد. در واقع تجربههای جدید از علاقهمندی این نسل محسوب میشود.اینکه در مقابل هر چیزی علام سوالی قرار داده شود، خصوصیت نسل زد است.
اما بزرگ شدن در بستر اینترنت همچنین موجب شده تا بیشترین زندگی این نسل در فضای مجازی و در دنیای دیجیتال باشد.
اغلب نسل زد حتی ساعت خواب متفاوتی داشته و شب بیدار و روزخواب است. این نسل به دلیل سبک زندگی که دارد در موفقیتهای تخصیلی و شغلی نگرانیهایی را به وجود آورده است.
این نسل فقط حرف میزند؟
Fortune در گزارشی به وضعیت اشتغال جوانان نسل زد (متولدین 2000 تا 2005 و در ایران دهه هشتادیها) پرداخته و نوشته: این نسل فقط حرف میزنند و کاری نمیکنند، اکنون مدیران شرکتها به سرعت کارگران جوانانی را که تنها چند ماه از استخدام آنها گذشته، اخراج میکنند.
بر اساس این گزارش 6 نفر از هر 10 کارفرما میگویند برخی از کارگران نسل زد را که در اوایل امسال تازه از دانشگاه فارغالتحصیل و استخدام شده بودند، اخراج کردهاند.
Intelligent.com که یک پلتفرم اختصاصی برای کمک به حرفهایهای جوان برای هدایت آینده بازار کار است دیدگاه قریب به هزار کارفرمای آمریکایی را در این باره جویا شده است. یکی از آنان میگوید: مشکلات زیادی دراستخدام افراد جوان به وجود آمده است.در همین حال، یک نفر از هر 7 رئیس اعتراف کردهاند ممکن است سال آینده به طور کامل از استخدام آنها بپرهیزند. سه چهارم از شرکتهای مورد نظرسنجی گفتهاند از برخی یا از هیچ یک از فارغالتحصیلان تازه استخدام شده رضایت ندارند.
نیمیاز کارفرمایان در این بررسی به این دلیل اشاره کردهاند که چرا از استخدامهای جدیدشان راضی نیستند. این کارفرمایان همچنین به نسل زد اشاره کرده اند و آنان را غیر حرفهای، ناسازمان یافته و در مهارتهای ارتباطی ضعیف توصیف و همین ویژگیها را به عنوان دلایل اصلی در اخراج این گروه از فارغالتحصیلان عنوان کردهاند.
کارفرمایان میگویند با چالشهای ملموس این نسل درگیرند از جمله دیر رسیدن به کار و جلسات، نپوشیدن لباس مناسب دفتر و استفاده از ادبیات نامناسب در فضای کاری. حالا، بیش از نیمیاز مدیران استخدام به این نتیجه رسیدهاند که فارغ التحصیلان دانشگاه برای دنیای کار آماده نیستند. در همین حال، بیش از 20 درصد مدیران میگویند نسل زد نمیتوانند با حجم کار کنار بیایند.
شرکتهای فناوری جوانترها را بیشتر میپسندند
اما در ایران وضعیت به چه شکلی است؟ آیا چالشی که صنایع در سال 1404 در حوزه جذب با آن مواجه خواهد شد، بحث جذب نسل z است؟
یکی از کارفرمایان اخیرا در این خصوص گفته است در صنایع استخواندار و زیرساختی مانند صنعت خودرو، مرسوم است بجای فرد بازنشسته فرزندش بکارگرفته میشود.
وی افزود: آمار دقیقی وجود دارد که فرزندان مدت کوتاهی پس از اشتغال ادامه نمیدهند و فرد بازنشسته مجددا مشغول بکار میگردد.نسل z بسیار خلاق و پویا هستند و مدیریت این نسل دشوار است.سرمایه اصلی سازمانهایهایتک، منابع انسانی است. اما برای نسل z باید فرد به فرد برنامه ریزی کرد.

در عین حال بررسی آگهیهای استخدامی نشان می دهد که شرکتهای فناوری و دانش بنیان و همچنین مجموعههایی که بیشتر از بستر اینترنت برای تولید محتوا و یا ارائه خدمات استفاده میکنند، بیشتر پذیرای
جوانان نسل زد هستند.
یکی از سایت های کاریابی اخیرا در مطالعات خود چالشهای کار با نسل زد و راهکار
مدیریت آن را اینطور عنوان کرده است:
کارمندان نسل زد (Z) با ویژگیها و ترجیحات خود چالشهای خاصی را در محل کار ایجاد میکنند:
هیجان و قدرت عمل، خواسته نسل زد
1. تقاضای خودمختاری بالا: این نسل به استقلال و خودمختاری بسیار اهمیت میدهد و ممکن است با سیاقهای
سنتی محیط کار که به تصمیمات مرکزی اهمیت میدهد، دچار تضاد شوند. مدیران باید محیطی را ایجاد کنند که به کارمندان اجازه تصمیمگیری و ایجاد تأثیر بدهند.
2. تعاملات متفاوت: نسل Z به تعاملات متفاوتی نسبت به نسلهای قبلی تمایل دارد. آنها از ابزارهای دیجیتال برای ارتباط استفاده میکنند و انتظار دارند که ارتباطات در محیط کار هم به همین شکل پیش رود. این ممکن است در مدیران نیاز به تطابق با تکنولوژیهای جدید و رویکردهای متفاوت در ارتباطات را شکل دهد.
3. نیاز به هیجان و چالش: کارمندان این نسل به دنبال وظایفی هستند که جذاب و چالشی باشند. ایجاد فرصتهایی برای رشد و پیشرفت شغلی آنها مهم است تا از بیحوصلگی و رخوت در کار جلوگیری شود.
4. رویکرد غیرمتعارف به کار: نسل Z بهطور عمومیبه رویکردهای جدید به کار و محیط کاری نگرش دارد و از فرهنگها و فرآیندهای
سنتی کمتر استقبال میکند. مدیران باید با این تفاوتها کنار بیایند و به رویکردهای غیرمتعارف و نوآوری اجازه عرضاندام دهند.
5. تقاضای دائمیبرای فرصتها: نسل Z تازهترین فرصتهای شغلی و ترفندهای مهارتی را میخواهد. این به معنای نیاز به توسعه مداوم مهارتها و ایجاد فرصتهای آموزشی در سازمان است.
6. نسل زد به شرکتهای هوشمند علاقهمند است.
7. از موبایل و اپلیکیشنها استفاده میکند.
8. به دنبال ادغام گزینههای کاری انعطافپذیر است.
9. علاقهمند و مشتاق
کارآفرینی هستند.
10. به دنبال آزادی عمل و رشد فردی هستند.
11. تکنولوژی محور و اهل رقابتاند.
12. به مسائل اجتماعی نظیر برابری جنسیتی و نژادی، محیط زیست و تأثیر اجتماعی کسبوکار اهمیت زیادی میدهند.
13. میخواهند کارها را به روش خود انجام دهند.
14. برای زندگی شخصی خود ارزش بالایی قائل هستند؛ بهطوری که به مشاغل اجازه نمیدهند زندگی شخصی آنها را محدود کنند. نسل زد برای زندگی کردن کار میکند، این نسل برای کار کردن زندگی نمیکند!
15. وفاداری شغلی ندارند، بهراحتی استعفا میدهند و در صورت عدم رضایت شغلی، بهراحتی از شغلی به شغل دیگر جابجا میشوند.
16. بهصورت آنلاین زندگی میکنند و وابستگی شدیدی به اینترنت دارند.
بر این اساس کارفرمایان برای به کارگیری نسل زد باید رویکرد خود را تغییر دهند. اما آیا مدیران جدید و قبلی در این خصوص آموزش دیدهاند و آیا دانشگاهها در تربیت مدیران جدید به این موضوع توجه داشتهاند و یا اینکه ممکن است موضوع نیروی کار به یک آسیب جدی در سالهای آینده مبتلا شود.