بزرگنمايي:

آریا بانو - ایسنا / پژوهشگران با تحقیق بر جداسازی، شناسایی و کارایی باکتری‌های اکسیدکننده آمونیاک و نیتریت در شرایط سیستم مداربسته قزل‌آلای رنگین‌کمان، زمینه را برای استفاده بهینه از آب و ارتقای بهره‌وری آب مصرفی در صنعت آبزی‌پروری فراهم کردند.
محدودیت در منابع آبی و هزینه‌های زیرساختی، ضرورت استفاده کیفی و ارتقای بهره‌وری به ویژه در آب را دوچندان کرده است. بر همین اساس، پروژه جداسازی، شناسایی و کارایی باکتری‌های اکسیدکننده آمونیاک و نیتریت در شرایط سیستم مداربسته قزل‌آلای رنگین‌کمان، عنوان رساله دکتری علیرضا نیسی است که با راهنمایی غلامرضا رفیعی و حمایت بنیاد ملی علم ایران انجام شده است.
نیسی، دکتری تخصصی شیلات با گرایش تکثیر و پرورش آبزیان از دانشگاه تهران درباره این طرح توضیح داد: کشور ما ﻓﻼﺗﯽ ﻣﺮﺗﻔﻊ است و مناطق کویری و نیمه کویری بیش از نیمی از مساحت آن را اشغال کرده است. از طرفی کاهش نزولات جوی و کم شدن منابع آبی مشکلات زیادی را در سال‌های اخیر به وجود آورده و از طرف دیگر منابع آب‌های زیرزمینی به دلیل استفاده بی‌رویه آن روزبه‌روز در حال کاهش است.
وی افزود: این موضوع بخش‌های مختلفی از جمله صنعت، کشاورزی و آبزی‌پروری را تحت تأثیر قرار داده است، حتی در بسیاری از مناطق آب آشامیدنی هم دارای کمبود جدی است. علی‌رغم رشد بالای صنعت آبزی‌پروری در آب‌های داخلی و با توجه به اینکه از پرمصرف‌ترین صنایع از نظر استفاده از منابع آبی است، اما همچنان تحت تأثیر مشکلاتی قرار دارد.
این پژوهشگر در ادامه بیان کرد: از راه‌های کاهش مصرف آب در این بخش استفاده مجدد از آب مصرف شده با اصلاحات ضروری است. در زمان استفاده مجدد از این آب مواد مضری همچون آمونیاک و نیتریت می‌توانند به‌عنوان عوامل محدودکننده، پرورش را تحت تأثیر منفی خود قرار دهند. بنابراین پرورش ماهیان آب شیرین با کمک روش‌های مدرن شامل سیستم‌های با حداقل تعویض آب یا به عبارتی مداربسته از اهمیت زیادی برخوردار است.
به نقل از معاونت علمی ریاست‌جمهوری، وی با اشاره به اهمیت پرورش ماهی قزل‌آلا گفت: ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان (Onhorhynchus mykis) از گونه‌های اصلی پرورشی در کشورمان محسوب می‌شود. دمای 14 تا 16 درجه سانتیگراد دمای مناسب برای پرورش و دمای زیر 10 درجه دمای مناسب برای تکثیر گونه قزل‌آلای رنگین‌کمان است.
به گفته این پژوهشگر، قزل آلای رنگین‌کمان، مهم‌ترین گونه ماهی سردابی کشور به شمار می‌آید که با توجه به شرایط موجود استفاده از سیستم‌های مدار بسته و استفاده مجدد آب برای پرورش این گونه در حال گسترش است. از روش‌های مختلفی برای فیلتراسیون آب در این سیستم‌ها مانند فیلترهای فیزیکی، بیوفیلترها، ازن‌دهی و... استفاده می‌شود.
نیسی خاطر نشان کرد: تولید سویه باکتری با کارایی بالا و مقاوم به سرما و استفاده از آن در بیوفیلتر ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان و استفاده از این باکتری در تصفیه پساب فاضلاب در بخش‌های مختلف پساب خانگی و صنعتی از جمله اهداف انجام این طرح بوده است که خوشبختانه محقق شد.
وی یادآور شد: نتایج این پژوهش در دو مجله معتبر Chemosphere و Microbial Ecology به چاپ رسیده است.