بزرگنمايي:

آریا بانو - از نگاه طب ایرانی، رنگ‌ها هم دارای مزاج هستند و لباس‌هایی که می‌پوشیم، با رنگ‌شان می‌توانند به درمان بعضی از بیماری‌های ما کمک کنند یا باعث تشدید آنها شوند.

تاثیر رنگ‌ها بر خلق و خو و روحیات افراد انکارناپذیر است و تا حدی پشتوانه علمی دارد و همه ما کم و بیش درمورد آن می‌دانیم. هرچند این موضوع در مورد همه افراد یکسان نیست.
اما موضوع زمانی جالب‌تر می‌شود که بدانیم رنگ‌ها در درمان بیماری‌ها نیز تاثیرگذارند. از نگاه طب ایرانی، رنگ‌ها هم دارای مزاج هستند و لباس‌هایی که می‌پوشیم، با رنگ‌شان می‌توانند به درمان بعضی از بیماری‌ها کمک کنند یا باعث تشدید آن بیماری‌ها شوند.
هر چیزی در اطراف ما دارای مزاج است
در این زمینه گفتگویی با دکتر آزاده زارعی، پزشک و متخصص طب ایرانی انجام شده است. 
زارعی می‌گوید: طب ایرانی برای هر چیزی که در اطراف ما وجود دارد، مزاج قائل است؛ از بدن انسان گرفته که دارای 9 مزاج است تا خوراکی‌ها، رنگ‌ها، گیاهان و حتی اشیایی که دور و برمان هستند. و هر یک از این مزاج‌ها یک ویژگی را ایجاد می‌کنند و بر اطراف خود اثر می‌گذارند.
این متخصص طب سنتی در این زمینه بیشتر توضیح می‌دهد و می‌گوید: خوراکی‌ها اغلب ویژگی‌های خود را در رنگ خود نشان می‌دهند. مثلا ماست که رنگش سفید است، جزو رنگ‌های سرد حساب می‌شود و مزاج سردی هم دارد. برای همین است که خیلی‌ها وقتی ماست می‌خورند، احساس سردی و شلی در بدن‌شان اتفاق می‌افتد.
زارعی می‌گوید: مزاج رنگ‌ها را در گیاهان هم می‌توان دید. مثلا هر چقدر رنگ یک گیاه به سمت گرمی برود، روی مزاجش هم تاثیر می‌گذارد. مثلا زعفران که رنگ نارنجی مایل به قرمز دارد، مزاج گرمی دارد و اثراتی که بر بدن ما می‌گذارد هم در راستای همین ویژگی گرمیِ آن است. یا فلفل‌های قرمز و سیاه که هردو جزو تناژهای گرم محسوب می‌شوند، برحسب رنگ‌شان مزاج گرمی هم دارند. این را به همه چیز می‌توانیم تعمیم دهیم. حتی لباس‌ها.
تاثیر رنگ‌ها بر روح و جسم انسان
این متخصص طب ایرانی می‌گوید: وقتی می‌گوییم رنگ‌ها مزاج دارند، لزوما به این معنا نیست که رنگ به تنهایی تعیین‌کننده مزاج است اما می‌تواند اثری را در مزاج ایجاد کند. این اثر را در لباس و پوشاک هم می‌بینیم. مثلا وقتی از لباس‌های رنگ تیره استفاده می‌کنید، ناخودآگاه احساس خستگی و بی حوصلگی و حتی افسردگی در شما تشدید می‌شود. در خیلی از مقالات و علم روانشناسی می‌گویند افراد افسرده بهتر است در نور باشند و در اتاق‌های تاریک نمانند یا رنگ دیوارهای اتاق‌ها را تیره نکنند. اینها به خاطر اثرات رنگ‌ها بر روی ذهن و حتی سلامت روان ما است.
رنگ‌های تناژ قرمز، نارنجی و زرد گرم محسوب می‌شوند و رنگ‌های آبی، سفید، بنفش، سبز و ... جزو رنگ‌های سرد به حساب می‌آیند. این رنگ‌ها اثرات خود را روی دیگران هم می‌گذارند. این را زارعی می‌گوید و ادامه می‌دهد: این موضوعِ اثربخشی رنگ‌ها را در طراحی ساختمان هم می‌بینیم. مثلا همیشه گفته می‌شود که رنگ آشپزخانه را تا جایی که می‌توانید از طیف نارنجی انتخاب کنید. چون در برانگیختن اشتها تاثیر دارد. یا در اتاق‌های عمل می‌بینید که از رنگ سبز بیشتر استفاده می‌شود. چون سبز جزو رنگ‌های سرد است و اعتدالی دارد که استرس را کم می‌کند و آرام‌بخش است. هم برای بیمار و هم برای جراح.
این متخصص طب ایرانی تاکید می‌کند: این همان چیزی است که در زندگی روزمره مشاهده می‌کنیم و اثرات آن را روی خودمان هم می‌بینیم. یعنی بر اساس تعریفی که درباره مزاج داریم که هر چیزی دارای مزاجی است، می‌توان تاثیر رنگ‌ها بر روح و جسم را توجیه کرد.
تاثیر رنگ‌ها در درمان بیماری‌ها
اما رنگ‌ها چطور در درمان بیماری‌ها یا تشدید آنها تاثیرگذارند و آیا چنین موضوعی از نگاه طب ایرانی صحت دارد؟ دکتر زارعی به عنوان متخصص طب سنتی ایرانی تایید می‌کند که رنگ‌ها در درمان بیماری‌ها بسیار موثرند. او می‌گوید: وقتی کودکی تب دارد، ما توصیه می‌کنیم که لباس با تناژ گرم تنش نباشد. چون رنگ گرم مثل قرمز، تب بچه را بالاتر می‌برد. بهتر است کودکی که تب دارد، لباس سفید بپوشد. یا فردی که حساسیت دارد، نباید لباس‌های رنگ گرم مثل قرمز و نارنجی و ... بپوشد. چون رنگ گرم می‌تواند تحریک‌کننده‌ی حساسیت باشد. کسی که دچار چنین عارضه‌ای است، بهتر است لباس‌های با رنگ سرد و خنثی بپوشد.
این متخصص طب ایرانی می‌گوید: از نگاه طب ایرانی، رنگ لباس بر درمان یا تشدید بیماری‌ها و عارضه‌ها خیلی اثرگذار است. البته این موضوع در بعضی‌ها کمتر و در بعضی‌ها بیشتر نمود دارد و قطعیت کاملی ندارد. در درمان بیماری‌های دیگر هم ممکن است رنگ‌ها اثرگذار باشند ولی مطالعات خیلی جدی و گسترده‌ای روی آن انجام نشده است. اما در مورد تب و تاثیر رنگ‌ها روی آن، مطالعات زیادی در طب ایرانی انجام گرفته است.
زارعی به تاثیر رنگ بر سردردهای میگرنی اشاره می‌کند و می‌گوید: سردردی مثل میگرن هم می‌تواند تحت تاثیر رنگ‌ها کم یا تشدید شود. مثلا رنگ‌های تند و تحریک‌کننده می‌توانند سردرد و سایر علائم میگرن را تشدید کنند، اما رنگ‌های سرد و خنک و خنثی کمک می‌کند تا سردردهای میگرنی کمتر شود.
تاثیر مزاج افراد بر انتخاب‌ نوع رنگ‌ها
زارعی در ادامه به نکته بسیار جالبی درباره تاثیر مزاج افراد بر انتخاب نوع رنگ‌ها اشاره می‌کند و می‌گوید: مزاج ما حتی انتخاب‌های ما را در مورد رنگ‌ها تحت تاثیر قرار می‌دهد. نکته مهم دیگر این که حتی حالات روحی و روانی ما در انتخاب رنگ‌ها تاثیرگذار است. مثلا روزهایی که حرارت مزاج شما بالاتر است و سرحالید، تمایل دارید که لباس‌های با رنگ گرم بپوشید. از آن طرف هرچقدر انرژی و حرارت مزاج شما پایین‌تر باشد و مزاج شما به سمت سردی برود، ناخودآگاه به سمت لباس‌هایی می‌روید که تناژ سرد دارند. این موضوع را در افراد با افسردگی شدید زیاد می‌بینیم که معمولا لباس‌های با رنگ تیره انتخاب می‌کنند و رنگ‌های گرم و شاد نمی‌پوشند.
این متخصص طب سنتی می‌گوید: بنابراین همان طور که گفتم، حالات روحی و روانی ما در انتخاب رنگ‌ها تاثیرگذار است. همان طور که رنگ‌ها بر حالات روحی و روانی ما اثرگذارند. مثلا رنگ‌هایی که ما برای پوشش خود انتخاب می‌کنیم، می‌تواند ناخودآگاه استرس و اضطراب را در ما کاهش یا افزایش دهد.