بزرگنمايي:

آریا بانو - ایسکا نیوز / وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: اجمالا هنرمندانی را در لیست سیاه داریم. البته این تبلیغاتی که اینقدر زیاد است که می‌گوید هنرمند و اهل قلم ممنوع الکار زیاد داریم، خیر، اینطور نیست. تعداشان بسیار کم است ولی همین هم نباید باشد.
 نخستین نشست خبری سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی صبح امروز یکشنبه 23 دی‌ماه در مجموعه «باغ زیبا» وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد.
در ابتدای این نشست نیکنام حسینی‌پور مدیر روابط عمومی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سخنانی با تبریک میلاد حضرت علی (ع) و با اشاره به خبرنگارانی که در سال گذشته از دنیا رفتند و همچنین با یاد فریدون شهبازیان موسیقی‌دان کشورمان که روز گذشت دار به دیار باقی شتافت گفت: در مدتی که در خدمت شما هستیم، سعی کردیم صداقت، راستگویی و پاسخگویی را سرلوحه خود قرار دهیم و پاسخگوی اصحاب رسانه باشیم. موضوع دیگر گفت‌وگو با اهالی رسانه بود، موضوعی که گمشده این روزهای ماست.
 همانطور که آقای حسینی‌پور اشاره کرد، رسانه می‌تواند بینا، بیدار و رصدگر بر فضای دولتمردان باشد. باید خوشحال باشیم که در خدمت شما باشیم و نگاه شما و پیشنهادهای شما به ما در مسیر کمک کند. به عنوان کسی که از جنس رسانه هستم، این حس را دارم که اگر رسانه به عنوان رکن چهارم درست عمل کند و ما دولتمردان به آن احترام بگذاریم و توجه داشته باشیم، مسیر بهتری برای عدالت پدید می‌آید. بخشی از مشکلات به نقص ارتباط دولتمردان و رسانه باز می‌گردد.
وی درباره برنامه‌های چهارگانه‌ای که به مجلس ارائه داده است، بیان کرد: اصلاح بنیادی فرایند مجوزها انجام می‌شود و در این مسیر باید به تسهیل گری فکر کرد که امیدواریم تا پایان سال شرایط در بخش صدور مجوز بهتر باشد. مورد دوم برنامه‌های ما شفاف‌سازی بود که در این دوره کمیته آن راه افتاده و تاکنون 200 سند بارگذاری شده و اگر تلاش کنیم پشت این دیوار شیشه‌ای قرار بگیریم ایمن‌تر هستیم.
صالحی به بحث عدالت اشاره کرد و گفت: به دنبال این هستیم که در این بخش نگاه عدالت‌گرایانه قومیتی، جنسیتی، مذهبی و ... اجرا شود. همچنین معتقدیم سامانه دسترسی به اطلاعات آزاد بسیار مهم است و الآن به شکل جدی‌تری پیگیری می‌شود.

وی یادآور شد که گذرهای فرهنگ و هنر در دولت دوازدهم در برخی شهرها کلید خورده بود و در این راستا در نیشابور تفاهم‌نامه‌ای در همین سفر استانی جدید به مشهد امضا خواهد شد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، درباره برنامه‌های این وزارتخانه در دولت چهارم در حوزه فناوری‌های نوین، گفت: طرح استفاده از هوش مصنوعی در حوزه فرهنگ در حال انجام است. سند نظام محتوا و خدمات محتوا آماده و در حال ارائه آن هستیم. دولت الکترونیک به صورت جدی در حال تداوم است. در این زمینه اقداماتی صورت گرفته اما کار قابل توجهی داریم.
وی با اشاره به هویت فرهنگی ایران بیان کرد: هویت ایرانی و اسلامی دو روی سکه هویت فرهنگی ماست و امکان ندارد یک‌رو شود. این سکه با دو رو معنا دارد و در یک فضای فرهنگی و هنری باید بتوانیم از این سکه دو رو با سابقه طولانی صیانت کنیم و بتوانیم آن را تکامل دهیم.
 نقشه فرهنگی استان‌ها در شورای عالی انقلاب تهیه شده بود و این نقشه فرهنگی را به جد دنبال می‌کنیم که نظام‌نامه و روش خاص خود را دارد که بتوانیم هویت ایرانی اسلامی را در جغرافیای کشورمان پیش ببریم.
وی در ادامه در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره قانون حجاب و عفاف و راهبردهای وزارتخانه در این موضوع گفت: این قانون با تأخیر در ابلاغ مواجه شده، یکی از پیشنهادها ارائه لایحه جایگزین است و به نظر می‌رسد معاونت حقوقی ریاست جمهوری در این مسیر جایگزینی پیش می‌رود.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره طرح‌های پرحاشیه دولت قبل که هنوز در سایت وزارتخانه است و اینکه آیا قرار است آن‌ها را دنبال کند، توضیح گفت: ما در شرایط ویژه‌ای آمدیم ولی من با وزارت فرهنگ آشنا بودم و این آشنایی پیشین سبب شد وضعیت برایم متفاوت باشد. وزارت فرهنگ پس از شهادت آیت الله رئیسی و انتخابات در حالت نیمه مستقر قرار داشت و در این مدت رویدادهایی که برگزار شده بی‌نقص نبوده اما تلاش شد قابل دفاع باشند. حال اینکه افق‌های جدید را بخواهیم طرح بریزیم به تثبیت احتیاج دارد و برای خط زدن نباید عجله کنیم. اگر به نتیجه برسیم حتما اصلاح می‌کنیم.
وی درباره به رسمیت شناختن موسیقی رپ، موسیقی خیابانی و بازگشت هنرمندان خارج از کشور گفت: این سوال‌ها مهم است ولی اینکه این مقدار علاقه به موسیقی کره‌ای در سال‌های گذشته در کشور به وجود آمد، این بازخواست از خودمان را پدید می‌آورد که چه کردیم مذاق نسل جدید اینطور شده است؟! من نمی‌خواهم بگویم سوال‌های شما مسئله نیستند ولی مسئله اصلی این است که وقتی جریان موسیقی‌ای که می‌توان به سمت آن رفت تنگ شده، به اینجا می‌رسیم. بحث‌هایی که درباره سند موسیقی داشتیم نشان می‌دهد که فضاهایی به وجود آمده که یک قدم به جلو است و ما باید براساس دغدغه‌های مبنایی پیش برویم تا به سوال‌های روبنایی برسیم.
صالحی در بخشی دیگر درباره مسکن خبرنگاران گفت: هفته قبل که نزد آقای عارف بودم، مطرح شد که گزارش‌هایی که در زمینه مسکن وجود دارد خوب نیستند و وضع مسکن به طور کلی خوب نیست. در این مدت هم فقط گزارش‌ها را بررسی کردیم و از این به بعد در این زمینه بپرسید که نتیجه پیگیری‌های ما مشخص شود.
وی درباره افزایش قیمت کتاب و وضعیت یارانه‌های کتاب گفت: این مشکل در سال‌های اخیر وجود داشته و متغیر اصلی در این زمینه کاغذ است. در نامه‌ای به آقای عارف پیشنهادهایی ارائه شده ولی چون هنوز بررسی نشده مطرح نمی‌کنم. متغیرهای ارز کتاب را به کالای لوکس تبدیل کرده ولی پس از بررسی آن پیشنهادها اظهارنظر می‌کنیم تا وعده‌ای که نتیجه آن مشخص نیست داده نشود.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره بهبود رابطه با عربستان و استفاده از ظرفیت‌های موجود بیان کرد: ارتباطاتی به تناسب حج و سیاست خارجی داریم ولی ضلع سوم در این ارتباط حتما می‌تواند فرهنگ باشد. با مصر هم ارتباط‌های خوبی شروع شده ولی فعلا در حوزه سیاسی است. به نظر می‌رسد چشم‌انداز رابطه با مصر هم گام به گام بهبود پیدا کند.
وی درباره سازوکار مشخص برای بررسی کتاب و اینکه دولت برای اصلاح قانونی ممیزی کتاب چه برنامه‌ای دارد، تصریح کرد: این دغدغه درستی است و بالاخره مولف برای تولید اثر وقت می‌گذارد. در دوره قبل، قدمی را برداشتیم که ناکافی است. نمی‌توانیم اثر را به چند نفر بدهیم و انتظار داشته باشیم، برداشت یکسان داشته باشیم و حتما در فرایند بررسی اختلاف سلیقه پدید می‌آید.
در دوره قبل با توجه به مباحثی که در شورای انقلاب فرهنگی مطرح است، کاربرگ‌هایی را به بررسی‌کننده‌ها می‌دادیم تا از سلیقه‌ها بکاهیم. نکته دوم که در دولت چهاردهم هم ادامه دارد، این است که باب گفت‌وگو را بین مولفان و بررسی‌کنندگان باز کنیم. بررسی باید فضای بیرونی باشد و در پستو نباشد تا گفت‌وگو بتواند انجام شود و اگر نکته‌ای دارد بگوید زیرا می‌خواهد قانون را اجرا کند. موضوع گفت‌وگو را بررسی‌کننده و مؤلف به رسمیت بشناسند و و وقت بگذارند. این کار را در آن دوره شروع کرده بودیم و در ماه‌های اخیر هم ادامه داشته است تا آثاری به نتیجه برسد.
ما آمر و مرشد نیستیم بلکه کارگزار قانون هستیم. مؤلفان و هنرمندان ولی‌نعمت ما هستند. این دو سازوکار تا حدودی جواب می‌دهد. به علاوه نگاه دیگری که داریم این است که حق‌الناس فقط پول نیست و این که بخشی از عمر شخصی را متوقف و ضبط کنید هم حق‌الناس است و باید برای آن جواب درستی داشته باشید، اگر اثری را متوقف می‌کنید حق‌الناس است.
 قانون بررسی کتاب برای زمانی است که کتاب زیر ده‌هزار نسخه منتشر می‌شد و متغیرهای متفاوتی داشت. جهان پیرامون ما عوض شده است، نمی‌گویم مقهور عصر تغییرات باشیم اما باید متوجه تغییرات باشیم و بدانیم ابزارهایی که ممکن است مؤثر باشند، به مرور کند شده و علیه ما خواهند شد. باید در قانون بررسی، اصطلاحاتی صورت بگیرد.
وی در پاسخ به اینکه برخی فیلم‌ها که در گذشته ساخته شدند الان سازندگان آن‌ها خواستار حضور در جشنواره هستند، گفت: فیلم‌هایی که در مسیر انتخاب جشنواره هستند باید پروانه نمایش گرفته باشند و اینطور نبوده که در مسیر ممیزی بخاطر محتوا در جشنواره نباشند.‌
سیدعباس صالحی، درباره وضعیت بودجه وزارت ارشاد نیز گفت: دوستان ما در رسانه این موضوع را دنبال کنند، این موضوع بخشی از کار شماست؛ اینکه جمعی مدعی بودند بودجه 20 برابر شده است. قانون بودجه مشخص و علنی است. بروید بودجه پنج سال گذشته را موضوع گزارش قرار بدهید تا بفهمیم، بودجه چقدر رشد پیدا کرده است. ما هم خبرهایی از افزایش بودجه می‌شنیدیم و خوشحال بودیم که از سر و روی وزارتخانه پول می‌بارد و دیگر شرایط عسرت و تنگدستی قبل نیست اما مسئله قابل مشاهده در بودجه 1403 این است که بودجه 17 درصد رشد داشته است در حالی که حقوق و دستمزد و پشتیبانی 30 و 40 درصد افزایش داشته است. از طرف دیگر اینکه چقدر بودجه تخصیص داده شده هم بحث دیگری است. تاکنون 57 درصد بودجه تخصیص داده شده. تأکید بر بند ب تبصره 13 که پول به وزارتخانه می‌ریزد (همان یک درصد شرکت‌ها است) و صحبت‌های ابتدایی 36 همت بود که بعد گفتند نمی‌شود. در این 10 ماه، 6 میلیارد و 200 به ما دادند. واقعیت بودجه این است. بودجه را نگاه کنید و بررسی کنید که تا چه حد صحت دارد. امسال 17 درصد رشد داشته و کمک به مطبوعات و نشر هم 20 درصد بوده است.
وی در بخشی دیگر از این نشست درباره لزوم برخوردهای قانونی با اشاره به کنسرتی فرضی که رسانه‌های خارجی روی آن کار کردند، گفت: برداشت من این است که وزارت فرهنگ و هنر باید قانون را رعایت کند. قانون مثل آداب اجتماعی در عرف است و اگر فرو بریزد مناسبات اجتماعی دچار مشکل می‌شود.‌ در نظام نامه ذهنی من اشکالی ندارد که هر کسی در چارچوب خود کار کند اما وقتی در چارچوب دولت و قانون هستیم باید قانون را رعایت کنیم. لذت همه تکالیف وزارت ارشاد در بحث‌های سبک پوشش و مقررات لازم‌الاجرا الزامی است البته نمی‌خواهم وارد مصادیق شوم ولی مواردی بوده که برخورد شده اما علنی نشده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه در پاسخ به سوالی درباره اینکه چه اقدامی برای سیاستگذاری در راستای وفاق ملی در دعوت از هنرمندان صورت می‌گیرد، بیان کرد: مهم‌ترین نکته در این زمینه این است که قانون صنفی هنر و رسانه ضعیف بوده از جمله اینکه اجازه قانونی تاسیس صنف کشوری داده نمی‌شد. در دولت دوازدهم این مسئله را با صنف فراگیر دنبال کردیم ولی متاسفانه در دوره قبل جلوی این مسیر گرفته شد. آنچه می‌تواند این راه را پایدار کند وجود صنف‌های قدرتمند است که اگر صنوف و تشکل‌های فراگیر شکل بگیرند و تصدی‌های دولت تا حتی امکان واگذار شود این مسیر پایدار اتفاق می‌افتد. این دو امر یعنی تشکل و صنف قدرتمند و واگذاری تصدی‌ها می‌تواند از مسیرهای زیگزاگی در تغییرات مدیریتی جلوگیری کند.
وی در پاسخ به سوالی درباره انتخاب معاونان سینمایی و هنری در مقایسه با دوره قبلی وزارت خودش و اینکه به نظر می‌رسد کار را سهل گرفته و الان با این معاون‌ها می‌خواهد چطور کار را پیش ببرد و اصلا فکر می‌کند بتواند کاری کند، گفت: آقای انتظامی وقتی به سینما آمد به من اعتراض شد ولی ایشان توانست کار کند. البته نمی‌خواهم این نکته را تخطئه کنم چون ممکن است من هم یک سال دیگر به نتیجه دیگری برسم. برای آقای فریدزاده رئیس سازمان سینمایی هم شیر و خط ننداختم که بگویم شیر آمد، پس ایشان را انتخاب کنم. به نظرم الان برای قضاوت زود است. دوستانی که انتخاب شدند در راستای جوانگرایی و تغییر بافت مدیریتی بودند و اینکه عامل نباشند بلکه صاحب فکر و ایده باشند و از نسل جوان‌تر انتخاب شوند.‌ من دوست نداشتم اینجا (وزارت فرهنگ) بیایم و این روشن است ولی وقتی مسئولیتی را قبول می‌کنی وجدان اجازه نمی‌دهد که کوتاهی شود.
صالحی درباره ممنوع‌الکاری هنرمندان و دلجویی از اهالی فرهنگ و هنر و بیرون آمدن از انزوای هنرمندان، گفت: اتفاقاتی در سال 1401 افتاده بود و در مجموعه‌ای تصمیم گرفته شده بود تا پاره‌ای از ممنوعیت‌ها صورت بگیرد، برخی رفع مشکل شده و برخی پیش‌بینی‌ها هم صورت گرفته است. مصداقی نمی‌گویم زیرا رسانه‌ای شدن بر ضد آن خبر خواهد بود. با این حال تفاهم خوبی با نهادهای امنیتی و قضایی اتفاق افتاده و مشکل نصف آن‌ها (ممنوع الکارها) حل شده است. البته این مورد را درباره کسانی می‌گویم که محکومیت قضایی نداشتند، درباره عده‌ دیگری هم کار می‌کنیم. البته من جون این پرسش را مطرح کردید جواب دادم چون گاهی انتقاد می‌شود که مگر مسئله فرهنگ و هنر، فقط ممنوع‌الکاری است.
وی تأکید کرد: نیمی از مشکل حل شده و درباره بقیه پیش‌بینی‌هایی شده است. امیدوارم با تفاهم‌نامه‌هایی با نهاد امنیتی و قضایی مشکلات حل شود و با جریان وفاق ملی بی‌اعتمادی و کم‌اعتمادی تسهیل شود.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: ما از بی‌اعتمادی به حکمرانی صحبت می‌کنیم. مردم ایران کشورشان را دوست دارند و باید با چسبندگی بین دولت و ملت بستری فراهم کنیم تا به آینده کمک کنیم.
وی در ادامه در پاسخ به اینکه آیا در این دوره چیزی به اسم لیست سیاه وجود دارد؟ گفت: اجمالا بله، افرادی هستند. اما بهتر است ما به اثر نگاه کنیم نه مولف. البته این تبلیغاتی که اینقدر زیاد است که می‌گوید هنرمند و اهل قلم ممنوع الکار زیاد داریم، خیر، اینطور نیست. تعداشان بسیار کم است ولی همین هم نباید باشد.
صالحی همچنین درباره اعمال نظر نهادهای دیگر در موضوع ممیزی نیز گفت: تلاش ما این بوده تا با گفت‌وگو به اقناع برسیم. گاه برخی فکر می‌کنند، اگر نهاد امنیتی و انتظامی ایراد گرفت، صرفا باید «بله» گفت. در دوره قبل و حالا بر این هستیم اگر نکته‌ای وجود دارد، با نهاد انتظامی و امنیتی مطرح شود، درب گفت‌گو باز است و در مواردی اثر داشته است.
وی ادامه داد: ایجاد زیست بوم فکری مشترک بین نهادهای مختلف باعث تسهیل‌گری می‌شود زیرا گاه مسئله‌ای شبه مسئله و یا ضد مسئله است و با ایجاد زیست بوم فکری مشترک در مسائل تفاهم‌هایی پیدا می‌کنیم. مسایلی چون فرهنگ و امنیت و نیز فرهنگ و نظم اجتماعی مطرح می‌شود و ما برداشت‌هایی داریم که در این زیست بوم می‌توان، آن‌ها را به هم نزدیک‌تر کرد. در این زیست‌بوم گفت و گو می‌کنیم و اگر در مواردی به نتیجه نرسیم، برداشتم این است، که هر کسی در شرح وظایف خود آمریت دارد. گاه فضایی خارج از فهم وزارت فرهنگ است، درباره فرد و مطلبی، نهاد دیگری تصمیم‌ساز و تصمیم گیرنده است اما در جاهای دیگر به ما اعتماد کنید.
وزیر فرهنگ در پاسخ به سوالی درباره واگذاری پلتفرم‌ها به صدا و سیما گفت: این بحث در دولت سیزدهم به توافقی رسید ولی درک روشنی ندارم از این که چقدر این تصمیم درست است که یک شبکه متصل را جدا کنیم چون به نظرم این شبکه پیوسته است. من این فهم را ندارم که چطور یک بخش مثل سینما در یک جا باشد و بخش دیگر آن در جایی دیگر. ما باید تابع قانون باشیم ولی از نظر من اشکالی به این موضوع وارد است اما در کوتاه مدت راه حلی برای آن نمی‌بینم.
وی در پایان با یادآوری یک کاریکاتور از گل آقا در زمانی که دام را با یک وزارتخانه سپرده بودند و تأمین علوفه را به دستگاهی دیگر، ادامه داد: گاهی تقسیم‌های مکانیکی به عواقبی ختم می‌شود که بیشتر به‌هم‌ریزی کار است نه تقسیم کار. فعلا قانون این است و گردن ما هم از مو باریکتر. با این حال فعلا در جلسات نظرات خود را مطرح کردیم.
لازم به ذک است در این نشست 26 رسانه فرصت طرح سوال یافتند.