آریا بانو - ارقام قابل توجه چندقلوزایی در ایران نشان می‌دهد عوامل متعددی از جمله سبک زندگی، معادله فرزندآوری را به هم ریخته و پدیده‌های جدیدی در حال شکل‌گیری است.

به گزارش خبرفوری، آذر ماه امسال بود که ثبت 26 هزار مورد چندقلوزایی در هشت ماهه نخست سال اعلام شد.
در 8 ماهه سال 1403 از مجموع 665893 واقعه ولادت ثبت شده در کشور، تعداد 12527 واقعه دوقلوزایی، 445 واقعه سه قلوزایی، 19 واقعه چهار قلوزایی و یک واقعه پنج قلوزایی در کشور به وقوع پیوسته است که در مجموع 26 هزار و 470 ولادت حاصل از چند قلو زایی به ثبت رسیده است.
بر اساس گزارش مرکز رصد جمعیت کشور سازمان ثبت احوال، حدود 4 درصد ولادت‌های ثبت شده در کشور حاصل از چند قلوزایی بوده که استان‌های تهران با 2012 رویداد، خوزستان با 1100 رویداد و خراسان رضوی با 1094 رویداد بیشترین تعداد چند قلوزایی را در کشور به خود اختصاص داده‌اند.
بیشتر بخوانید: ثبت بیش از 26 هزار چند قلوزایی در کشور طی هشت ماه 1403
این آمارها در وضعیتی اعلام شد که موضوع فرزند آوری به یکی از چالش‌های جدی تبدیل شده است. اما در ادامه به هم ریختن عادت‌ها و سبک‌های ازدواج و فرزند آوری، پدیده‌های هشداردهنده‌ای هم شنیده می‌شود.
پای صحبت‌های انسیه ‌ریخته‌گران، متخصص زنان و زایمان نشستیم تا در خصوص این موضوع مهم نظرات و تجربه کاری وی را جویا شویم.
خبرفوری: چندقلوزایی تحت چه شرایطی اتفاق می‌افتد و آیا می‌توان گفت وضعیت غیرعادی در زایمان تلقی می‌شود؟
‌ریخته‌گران: به صورت کلی نه نرمال و نه غیرنرمال است. اکثراً حاملگی تک قلویی است اما ممکن است دوقلویی در فرایند عادی بارداری مشاهده شود. یکی از دلایل آن ارثی است و حالت‌های مختلفی برای تخمک به وجود می‌آید که یا گاهی دو تخمک آزاد می‌شود و یا یک تخمک به دو قسمت تقسیم می‌شود.
اما با روش‌های جدید باروری چندقلوزایی بیشتر از قبل دیده می‌شود. روش‌هایی مانند استفاده از قرص‌های باروری یا تلقیح مصنوعی. هر چند در بارداری احتمال بیش از دوقلو بودن بسیار اندک است.
خبرفوری: افزایش سن بارداری می‌تواند در چندقلوزایی تاثیر مستقیم داشته باشد؟
‌ریخته‌گران: به صورت مستقیم نه. معمولاً به دلیل اینکه بالای 35 سال احتمال نازایی بیشتر می‌شود و زوج‌ها مجبور به استفاده از روش‌های کمک باروری می‌شوند، چندقلوزایی مشاهده می‌شود.

خبرفوری: مادری که برای چند قل باردار می‌شود، عوارض بیشتری را تحمل می‌کند؟
‌ریخته‌گران: بله. عوارض دوقلوزایی بیشتر است. احتمال سقط و زایمان زودتر از موعد وجود دارد و احتمال مبتلا شدن مادر به فشار خون و دیابت نیز بیشتر است. حتی بعد از زایمان احتمال سزارین و خون ریزی بیشتر است و به همین دلیل تحمیل چندقلوزایی به هیچ عنوان به مادران توصیه نمی‌شود. مگر در مواردی که فرد نازا باشد.
در برخی مواقع حتی به دلیل نرسیدن به زمان زایمان طبیعی و طی نشدن روند عادی بارداری، حذف یک قل به چنین مادرانی توصیه می‌شود.

خبر فوری: تغییرات سبک زندگی از جمله استرس، شهرنشینی و آلودگی هوا می‌تواند منجر به افزایش چندقلوزایی شود؟
‌ریخته‌گران: آلودگی هوا از شاخصه‌هایی است که باروری زنان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. به عنوان مثال ما شاهد افزایش آمار یائسگی زودرس زنان و از بین رفتن قدرت باروری در زنان و مردان هستیم.
حتی استفاده از ظروف یکبار مصرف بی تاثیر نیست. آلودگی آب و هوا می‌تواند منجر ناباروری فرد شود. و در ادامه فرد برای بارداری به سراغ کمک باروری می‌رود و این موضوع چندقلوزایی را منجر می‌شود.
خبرفوری: طبق تجربه کاریتان کمترین سنی که برای یائسه شدن زنان ثبت کرده‌اید چقدربوده است؟
‌ریخته‌گران: بنده آمار دقیقی ندارم اما یائسگی زیر 30 سال هم مشاهده شده است. در چنین شرایطی تخمدان‌های زن از کار می‌افتد و دیگر قادر به فرزندآوری نیست.
خبرفوری: با شرایط به وجود آمده در سبک زندگی و افزایش سن ازدواج آیا موافق فریز تخمک هستید و آیا موثر است؟
‌ریخته‌گران: فریز تخمک شیوه نوینی است و می‌تواند به خانم‌هایی که امکان ازدواج نداشته اند کمک کند. این شیوه قبلاً به بیماران شیمی ‌درمانی توصیه می‌شد که بتوانند بعد از درمان امکان بارداری داشته باشند اما نباید تصور شود تخمک فریز شده حتماً کارایی خواهد داشت. اینکه چه میزان کارایی داشته باشد و چقدر منجر به بارداری شود، نمی‌توان به صورت قطعی ابراز عقیده کرد.
خبرفوری: یکی از اتفاقات متداول گرایش بی‌رویه به عمل سزارین از ترس زایمان طبیعی است. پزشکان چقدر موافق سزارین هستند؟
‌ریخته‌گران: امروز در بیمارستان‌های شهرهای بزرگ امکانات زایمان بی‌درد فراهم شده که به سادگی با کاهش درد مادر امکان زایمان طبیعی را فراهم می‌کند. اما متاسفانه باورغلطی که متداول شده موجب شده تا برخی مادران از ترس زایمان طبیعی تن به سزارین بدهند. لازم است این باور غلط به تدریج با فرهنگ سازی اصلاح شود.
معمولاً پزشکان با بررسی شرایط مادر و فرزند توصیه‌های لازم را ارائه می‌کنند اما تحمیل زایمان طبیعی می‌تواند اثر عکس داشته باشد و به تجربه ثابت شده مادر را از حاملگی دوباره یا زایمان طبیعی دوباره می‌ترساند. این فرایند نه تنها تاثیر مثبت در جوانی جمعیت ندارد بلکه مادر را از حاملگی بعدی می‌ترساند.