آریا بانو

آخرين مطالب

«یلدا» اشتباه است؟ مقالات

«یلدا» اشتباه است؟
  بزرگنمايي:

آریا بانو - ایسنا / «یلدا» یا «چله» واژه‌هایی که ریشه در فرهنگ ایرانی دارد و در طول تاریخ با اسطوره‌ها و باورهای کهن گره خورده است؛ اما آیا استفاده از هر دو عنوان برای بلندترین شب سال درست است؟
بحث درباره «یلدا» و «چله» به جنبه‌های زبانی، تاریخی و فرهنگی این دو واژه برمی‌گردد. هر دو اصطلاح به بلندترین شب سال و جشن‌های مربوط به آن اشاره دارد، اما از نظر ریشه‌شناسی و کاربرد، تفاوت‌هایی میان آن‌ها وجود دارد. 
شبان میرشکرایی، پژوهشگر میراث فرهنگی و مسئول پرونده جهانی «یلدا/ چله» درباره اینکه «یلدا» درست است یا «چله» به ایسنا گفت: «یلدا» واژه‌ای است که از لحاظ ریشه و تاریخچه، معنای آغاز زندگی و تولد دارد. زبان، یک موجود زنده است و در طول هزاره‌ها در تعاملات فرهنگی ملت‌ها و مردم تغییر می‌کند. فارسی که امروز صحبت می‌کنیم، با فارسی باستان یا میانه متفاوت است و این تفاوت ناشی از همین زنده بودن زبان است. زنده بودن به معنای تغییر است؛ اگر چیزی تغییر نکند، زنده نیست. برای ثبت یک اثر در فهرست آثار ناملموس در مقیاس ملی یا جهانی، نخستین نکته‌ای که باید اثبات شود، زنده بودن آن است.
او اظهار کرد: میان زنده بودن زبان و تأثیر تعاملات فرهنگی با ورود عمدی و آسیب‌زننده برخی کلمات خارجی تفاوت وجود دارد. برای مثال، کلماتی مانند «یلدا» که ریشه‌هایی در دیگر زبان‌ها دارند، امروز بخشی از زبان فارسی شده‌اند و امروز به عنوان واژه‌ای فارسی استفاده می‌شوند. این کلمات، برخلاف برخی ورودهای هدفمند و آسیب‌زننده، به غنای زبان کمک کرده‌اند. کلمه یلدا از نظر معنایی با تولد و جشن آغاز فزونی روشنایی در ارتباط است.
این پژوهشگر افزود: این واژه، در گذشته با اسطوره «مهر» مرتبط بوده و در واقع به معنای جشن تولد مهر است. مهر، ایزدی غیر مادی و کاملا متفاوت از خورشید است. اگرچه به ظاهر این جشن در طولانی‌ترین شب سال برگزار می‌شود اما سبب‌ساز آن، درک صحیح مردمان این سرزمین از آغاز فرونی روشنایی در بیشینهٔ ظلمت و سرما است و نماد امید به فردایی روشن در غایت تاریکی است.
مسئول پرونده جهانی «یلدا/ چله» همچنین درباره مفهوم «چله» توضیح داد: از نظر واژگانی، «چله» به معنای یک ربع دایره است. در کمان، وقتی تیر را می‌کشید، حالت ربع دایره ایجاد می‌شود. در سال نیز هر فصل یک ربع دایره از دایره کامل سال است. جشن یلدا در آغاز چلۀ بزرگ برگزار می‌شود، این چله مربوط به چهل روز ابتدایی زمستان است. این چنین است که نیمه فصول دیگر هم آیین‌هایی مانند 45 بهار یا نیمه تابستان برگزار می‌شود. 
میرشکرایی با بیان اینکه از نظر من یلدا یا چله تفاوتی ندارند و هر، دو واژه‌های درستی برای این آیین هستند، اظهار کرد: یلدا یک جشن با ریشه‌های عمیق فرهنگی و باورهای کهن است.
او بر این مفهوم «یلدا» یا «چله» فارغ از نام‌های گوناگون آن در میام اقوام برگزارکننده، تاکید کرد و گفت: این آیین نمادی از امید به روشنایی است، جشنی که نشان‌دهنده غلبه نور بر تاریکی است. این معنا به قدری عمیق است که با فرهنگ و باورهای ما پیوند خورده و همچنان به عنوان نماد زنده‌ای از هویت ما باقی مانده است.
«شب یلدا/چله» به عنوان نوزدهمین میراث ناملموس ایران مشترک با افغانستان آذرماه سال ١4٠١ در یونسکو ثبت جهانی شد. درباره عنوان «یلدا» اختلاف نظرهای بسیاری وجود دارد و برخی آن را نادرست می‌دانند.

لینک کوتاه:
https://www.aryabanoo.ir/Fa/News/1324946/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

ساعت‌ کاری دستگاه‌های اجرایی کشور تغییر کرد

وزیر آموزش و پرورش: کمبود معلم نداریم

خبر جدید استاندار تهران درباره اتباع غیرمجاز

اعمال محدودیت‌های ترافیکی پایان هفته در محورهای مازندران

اظهارات دبیر مجمع تقریب مذاهب درباره حجاب و وفاق ملی

حمله سگ ولگرد به یک شهروند

احترام به والدین به شیوه دانش‌آموزان اندونزی

گوناگون/ چرا محققان استنفورد می گویند نوجوانان مذهبی موفق‌ترند؟

گوناگون/ مسجدی با بزرگ‌ترین گنبد در آفریقا

ماشین لباسشویی مکانیکی

گوناگون/ اشتیاق داشتن به بهشت چه تاثیری در زندگی دارد؟

وقتی شیر حوصله بچه‌هایش را ندارد!

ورود هولناک خودرو به فست فود خیابانی

فقط چند میلیمتر تا مرگ فاصله داشت

طرز تهیه کوفته انار و گردو؛ غذای مخصوص شب یلدا

زیاد دنبال قرص نباشید؛ امگا3 را از این خوراکی‌ها جذب کنید تا سرطان نگیرید

چطور از یخ‌زدگی لوله‌ها در زمستان جلوگیری کنیم؟

تأمین نیاز کشور به محصولات دارویی مشتق از پلاسما به همت یک شرکت دانش‌بنیان

ChatGPT به قابلیت برنامه‌ریزی وظایف مجهز می‌شود

دو کتاب «بنال وطن» و «مسیح بازمصلوب» صوتی شدند

لارستان به دنبال تثبیت صدرنشینی در لیگ برتر هندبال

اهداف کوتاه مدت طارمی در میلان مشخص شد

یار مورد اعتماد گواردیولا رفتنی شد

صحبت جواد خیابانی درباره بازی تیم منتخب 98 با تیم منتخب خراسان

آخرین رده‌بندی فیفا در سال 2024؛ ایران هجدهم دنیا و دوم آسیا

شروع هفته سیزدهم لیگ برتر از خرم آباد

صحبت های جنجالی وینیسیوس

جواد خیابانی: چرا عاقل کند کاری که باز آرد پشیمانی

انتقاد جواد خیابانی از دعوت بازیکن های دورگه ایرانی

اعلام زمان قرعه کشی جام حذفی؛ احتمال رویارویی استقلال و پرسپولیس

برگزاری مسابقات ورزش‌های همگانی بانوان ایثارگر؛ راهبردی حمایتی و نشاط بخش

برف بازی شهید سلیمانی و نیروهایش هنگام رفتن به عملیات برون مرزی وایرال شد

رونمایی از تندیس رامین راستاد ؛ سهراب سریال “داریوش” در تولد 53 سالگی اش / کیک تولد خاص آقای بازیگر با طرح موش سرآشپز

اجرای زیبای امیرعباس گلاب در ویژه برنامه یلدا

جذب بیش از 3 میلیون نفر در سازمان داوطلبان هلال احمر

ویدئویی از تعقیب و گریز پلیس با سارقان مسلح

تزیین زیبای خانه با ریسه برای کریسمس

سنت قدیمی «تزیین لاکپشت» در چین

حال و‌ هوای دوست داشتنی برف در مشهد

ژله بقچه اناری؛ شگفتانه خوشمزه برای مهمانی شب یلدا

اشتباهات رایج در مسواک زدن که باید بدانید

خوابیدن بلافاصله بعد از غذا خوردن/ خطرات و اثرات نامطلوب آن

رسم و رسوم اصفهانی‌ها در آغاز چله بزرگ

چالش جالب دروازه بان های زن و مرد گل گهر

هنر اخراج کردن کارلو آنچلوتی از رئال!

صعود تیم ملی اسکیت رولبال آقایان به فینال آسیا

دروغ بزرگی که انریکه فاش کرد

تکرار اتفاق ژاوی برای فلیک در بارسلونا

جراحت شدید صورت دوناروما

شفر: نمی‌دانم در مورد علی خطیر چه بگویم