آریا بانو - ایسنا / کماج در مازندران از شیرینی‌های بسیار قدیمی است و قدمتی طولانی دارد. این شیرینی را معمولا برای مناسبت‌های مختلفی تهیه می‌کنند. کماج در قدیم به عنوان شیرینی شب عید در اغلب شهرهای مازندران پخته می‌شد و در میان وعده به همراه چای و یا برای پذیرایی از مهمانان از آن استفاده می‌کردند. امروزه با همه تنوعی که در اقلام سفره نوروزی وجود دارد باز برای بسیاری از خانواده‌ها تهیه این شیرینی در اعیاد و مناسبت‌ها و پذیرایی از مهمانان با آن جلوه‌ای دیگر دارد و با استقبال مهمانان روبرو می‌شود
بی‌شک غذاهای سنتی و بومی در هر منطقه‌ای ریشه در فرهنگ، آداب و رسوم و شرایط اقلیمی آن منطقه دارد. البته برخی از این غذاها شاید نسل در نسل و از گذشته‌های بسیار دور در برخی از مناطق رایج باشند و با وجود تحولات غذایی زیاد هنوز هم در بین مردمان آن مناطق از جایگاه ویژه‌ای برخوردار باشند.
استان مازندران از جمله استان‌هایی است که به دلیل شرایط آب و هوایی و اقلیمی خود تنوع غذایی زیادی دارد که مختص این استان بوده و در اعیاد و جشن‌ها هم بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند. از جمله این غذاها شیرینی سنتی به نام «کماج» است. در برخی از شهرها کماج را نوعی شیرینی و در بعضی از شهرها به عنوان نان سنتی معرفی می‌کنند. هر چند کماج در استان‌های دیگر هم با دستورهای مختلفی تهیه می‌شود طعم و ظاهر جذاب این نان به گونه ای است که خیلی از شهرها و استان‌ها، اصالت این نان را متعلق به خودشان می‌دادند. دلیل این تعلق خاطر و محبوبیت نیز، خاص بودن این نان یا شیرینی است. در این مطلب سعی شده است به کماج به عنوان یک خوراکی سنتی مازندرانی‌ها پرداخته شود.
کماج در مازندران از شیرینی‌های بسیار قدیمی است و قدمتی طولانی دارد. این شیرینی را معمولا برای مناسبت‌های مختلفی تهیه می‌کنند. کماج در قدیم به عنوان شیرینی شب عید در اغلب شهرهای مازندران پخته می‌شد و در میان وعده به همراه چای و یا برای پذیرایی از مهمانان از آن استفاده می‌کردند. امروزه با همه تنوعی که در اقلام سفره نوروزی وجود دارد باز برای بسیاری از خانواده‌ها تهیه این شیرینی در اعیاد و مناسبت‌ها و پذیرایی از مهمانان با آن جلوه‌ای دیگر دارد و با استقبال مهمانان روبرو می‌شود.
مادرم هر سال این شیرینی را برای روز عید تهیه می‌کند. خمیرش را آماده در یخچال نگهداری می‌کند و هر موقع که مهمانی سر می‌رسد به سرعت آن را می‌پزد تا به صورت گرم از مهمانانش پذیرایی کند.
در شب یلدا هم معمولا این شیرینی یکی از اقلام سفره یلدایی مازندرانی‌هاست. یکی دیگر از مناسبت‌هایی که معمولا از قدیم در بین مردمان این خطّه به خصوص در روستاها هنوز هم مرسوم است، کماج همراه با یک سری مواد غذایی دیگر به عنوان بخت و بنی(نوعی سوغات از طرف خانواده عروس برای خانواده داماد) در روز عروسی، همراه عروس به خانه داماد فرستاده می‌شود.
کماج به سبک مازندرانی
این نان یا شیرینی در بسیاری از شهرها با طرز تهیه متفاوت درست می‌شود. اما مواد اولیه‌ آن آرد برنج، تخم مرغ، شکر، شیر و زردچوبه تقریبا در اکثر آن‌ها مشترک است. هر چند ممکن است در برخی از مناطق یک سری مواد اولیه دیگر هم به آن اضافه شود. برای مثال برای این که این شیرینی بافت نرم‌تری داشته باشد کمی آرد گندم هم به آن اضافه می‌کنند یا برای عطر و طعم‌دار شدن بهترِ کماج به آن رازیانه(به صورت آسیاب شده) و گلاب هم اضافه می‌کنند. مواد لازم و طرز تهیه کماج مازندرانی برای آنان که با این توصیفات علاقمند به امتحان کردن این شیرینی سنتی شده‌اند به شرح زیر است:
مواد لازم:
1. آرد برنج 1 لیوان
2. آرد گندم2 قاشق غذا خوری
3. زرد چوبه 1 قاشق چایخوری
4. شکر5 قاشق غذا خوری( میزان شکر به ذائقه شما بستگی دارد.)
5. گلاب 1 قاشق غذا خوری
6. تخم مرغ یک عدد
7. شیر به میزان لازم

مراحل تهیه:
ابتدا داخل قابلمه‌ای زرد چوبه، گلاب و شکر را خوب با هم مخلوط کرده، سپس شیر را به آن اضافه می‌کنیم. حال نوبت آن است که آرد برنج و گندم را به موادمان اضافه می‌کنیم و هم می زنیم تا موادمان به غلظت یک فرنی شل و یکدست شود. حال مایه کماج را برای به مدت 12 ساعت داخل یخچال بگذارید تا استراحت کند. در مرحله پخت کماج،داخل تابه کمی روغن می‌ریزیم و از مواد کماج داخل تابه ریخته و درب تابه را می‌بندیم تا یک سمت پخته و پف کند بعد کماج را برگردانده و سمت دیگر آن را هم خوب سرخ می‌کنیم و تا انتهای مواد به همین شکل عمل می‌کنیم. البته توجه به یک سری نکات در تهیه این کماج به عنوان فوت و فن مهم به نظر می رسد. این که در تهیه این شیرینی باید تمامی مواد اولیه به دمای محیط رسیده باشند و همچنین آرد مورد استفاده را حتما الک شود.