آریا بانو - شما هم رژیم غذایی و ورزشتان را به “شنبه”‌ موکول می کنید؟ آزمایشات پزشکی خود را به تعویق می اندازید؟ کارها را مایلید انجام دهید ولی به تعویق می اندازید؟
" تعلل و به تاخیر انداختن کارها" از جمله مشکلاتی است که در وجود هر شخص ممکن است لانه کرده باشد و بر تمام اندیشه ها و گرایش ها و رفتارهای او تأثیر گذاشته است. اهمال کاری این است که کاری را که تصمیم به انجام آن را داریم به آینده موکول کنیم. به تعویق بیندازیم ، تعلل کنیم ، سبک بشماریم و سهل انگاری کنیم . در واقع نوعی بی حالی و تنبلی است.
ویژگی های اهمال کار
فرد اهمال کار ویژگی هایی دارد که از این قرار است:
1. تأخیر در انجام کاری که قصد انجامش را داریم.
2. همه افراد حتی مبتلایان به اهمال کاری این آسیب روانی را نکوهش می کنند و از آن تنفر دارند.
3. اهمال کاری به سرعت به صورت عادت در افراد ظاهر می شود ، و آمار نشان می دهد که این عادت در بیشتر مردم وجود دارد.
4. این بیماری مسری است؛ یعنی از حالتی به حالت دیگر انسان و از فرد به جامعه و از جامعه ای به جامعه دیگر سرایت می کند و می تواند به خانه ، خانواده، جامعه و فرهنگ آسیب برساند.
اگر این بی حالی و تنبلی درمان نشود بعد از مدتی دچار چند عارضه جسمی و روحی می شود که عبارتند از: افسردگی، وحشت زدگی درونی، دلهره و احساس ترس های درونی
ریشه ها و علل تعلل در کارها
ریشه یابی اهمال کاری درمان آن را آسان می کند.
عوامل گوناگونی باعث تعلل می شوند که در 2 دسته کلی قرار دارند:
عوامل درونی و روانی
عوامل بیرونی و محیطی
عوامل درونی و روانی تعلل در کار ها
1.احساس کهتری یا خود کم بینی
عوامل متعددی باعث این احساس در فرد می شوند
·وقتی کسی از خود توقع دارد کاری که انجام می دهد بهترین و کامل ترین باشد و به نتیجه دلخواه نمی رسد ممکن است این احساس به او دست دهد.
·نقص های جسمانی مثل کوتاهی قد ، نازیبایی و ...ممکن است این احساس را در فرد به وجود آورد.
· گاهی خانواده ناخواسته باعث میشوند فرزند حس خود کم بینی داشته باشد وقتی از او توقع زیادی دارند و فرزند نمی تواند به خواست های بلند پروازانه آن ها برسد.
2.دم بینی
بعضی انسان ها قادر به دیدن افق های دور دست نیستند و تنها زمان کوتاهی از عمر خود را می بینندانگار همه چیز برای آن ها امروز است و فردایی وجود ندارد. ناگفته نماند که افراد دم بین در امر دنیا هم موفق نخواهند بود ؛ چرا که تنها مزد امروز را می خواهند و به آینده و فردا بی توجه اند.
برای درمان این بیماری روانی دوراندیشی در امور اجتماعی است . این جاست که می توان شیوه ادیان الهی را راه علاج دانست ؛ چرا که اعتقاد به قیامت و بسنده نکردن به زندگی دو روزه دنیا ، از مهم ترین آموزه های پیامبران است.

3.پایین بودن سطح تحمل
میزان تحمل پذیری افراد به خلق و خو، ساختار فیزیولوژیک و عوامل محیطی بستگی دارد. البته اراده را در تحمل پذیری نباید نادیده گرفت.کسانی که به زندگی خوش بین ترند، تحمل ناملایمات زندگی برایشان آسان تر است و کار برای آن ها رنج آور نیست.
4.کمال گرایی وسواس گونه
کمال گرایی و دقت برای خوب انجام گرفتن کار لازم است اما کمال گرایی وسواس گونه که هر چه را که انجام می دهد ناکافی ببیند راه مناسبی برای بالا بردن کیفیت نیست. درمان آن در بیان اهل بیت بی اعتنایی است که شاهراه نجات از وسواس دانسته شده است.
5.لذت جویی و راحت طلبی
لذت جویی آنی و بی تابی در رسیدن به خوشی نوعی کوته بینی است. راه رهایی از این بیماری روی آوردن به لذت جویی دراز مدت است. مثلا کسی که آرزوی رسیدن به مرحله فارغ التحصیلی را دارد باید از تفریحات زودگذر چشم بپوشد و از بازی و شب نشینی و تفریح خود کم کند تا وقت مناسبی برای مطالعه پیدا کند.
امام علی ع می فرمایند " خوشبخت ترین مردم کسی است که لذت ناپایدار (دنیا) را برای لذت پایدار(آخرت) واگذارد.
6.شرمساری
اگر شما کاری کنید که آن را نادرست بدانید ، در خود احساس شرمساری می کنید.این هیجان می تواند باعث عقب انداختن کار بشود.مثلا وقتی کار را دیر به استاد تحویل می دهید و نمره پایین می گیرید شرمنده می شوید و کار بعدی را با سردی بیشتری انجام می دهید. برای درمان این آفت تلاش کنید از خطاهای پی در پی جدا پرهیز کنید تا احساس شرم ، اضطراب و هیجان در شما پایدار نشود.
7. اضطراب
اضطراب در نتیجه ترس از عدم موفقیت در آینده به وجود می آید. شخص خود را ضعیف احساس می کند و می ترسد که در کارش موفق نشود . این ترس و اضطراب باعث به تعویق انداختن کارها می شود. پذیرش ریسک که اقتضای زندگی است ، خود می تواند نوعی درمان به حساب آید. حضرت علی ع فرمودند: چون از کاری ترسیدی به همان کار بپرداز.
منبع: کتاب "بررسی علل و راهکارهای درمان اهمال کاری" نوشته مرتضی آقا تهرانی