بزرگنمايي:

آریا بانو -
صورت او پف کرده و مخدوش شده است، اما پوست او هنوز نرم و تازه است. همانطور که هیچ اثری از مُرگاخشکی ماهیچه ها (جمود نعشی) در او وجود ندارد، به طوری که دست و پاهایش هنوز خم می شوند. حتی اجزای داخلی بدن هنوز سالم است و خون در رگ هایش وجود دارد.
در حالی که مومیایی های دیگر با کوچکترین حرکتی می شکنند، مومیایی «لیدی دای» به طرز فوق العاده ای حفظ شده است؛ به اندازه ی که پزشکان توانستند پس از گذشت بیش از 2100 سال از مرگش روی او عمل آناتومی یا تشریح جسد انجام دهند. پزشکان نه تنها توانستند سناریوی مرگ و دلایل مرگ او و بسیاری از اطلاعات را درباره زندگی اش کشف کنند بلکه گروه خونی او را ـ که A است ـ نیز مشخص کردند. تشریح جسد لیدی دای، کاملترین پرونده پزشکی است که روی یک شخصیت باستانی از زمان های دور انجام شده است.

لیدی دای یا خانم «شین زوی»، همسر اشرافی یک نجیب زاده (لی کانگ) در عصر دودمان (هان) بوده و بدون تردید در رفاه و خوشی می زیسته و درون مقبره اش وسایل و ابزارهایی وجود داشته که فقط ثروتمندان می توانستند مالک آنها باشند، از جمله صدها دست لباس زربفت و حریر، دامن ها و دستکش های زیبا، کیسه حریری پر از انواع گل ها و عطر، جعبه لوازم آرایش، لاک، ابزارهای موسیقی و مجسمه های کوچک، غذاهای آماده شده و هزاران شی ء دیگر.
«ویلو ویلان های چانگ»، مدیر مؤسسه آثار چینی، در شهر نیویورک می گوید وسایل لیدی دای نشان می دهد، او زندگی مرفهی داشته و تمایل داشتیم تا همان سبک معیشت و زندگی را در زندگی بعد از مرگ او حفظ کنیم. مجسمه ای مومی از روزهای جوانی لیدی دای ساخته شده است، زمانی که او از سلامت کاملی برخوردار بود.

چاقی بلای جان لیدی دای
زندگی اشرافی و و پر ریخت و پاش لیدی دای در نهایت باعث هلاکت و مرگ وی شد. لیدی دای در جوانی زیبایی خیره کننده ای داشت. زیبایی و زندگی اشرافی او را به بی خیالی درباره سلامتی اش سوق داد. آنقدر همه چیز برای او مهیّا بود که حتی از سرِ خوشی به خوردن سوپ عقرب هم رسیده بود. اما این لذّت جویی سرانجام تلخی داشت. لیدی دای آنقدر چاق شده بود که نمی توانست به شکل طبیعی راه برود. نقاشی هایی از او به جا مانده که در هنگام راه رفتن به عصا تکیه می زد. به دلیل چاقی و انسداد شرایین نمی توانست بدون عصای مخصوص راه برود. تنبلی و بی تحرکی او در عمل تشریح پزشکان معاصر اثبات شد.
او همچنین از آرتروز ستون فقرات نیز رنج می برد که به نظر می رسد در هنگام راه رفتن درد شدیدی را احساس می کرد. خوردن غذاهای خام و عدم رعایت بهداشت دلیل وجود انگل در بدن بانوی اشرافی بوده است. انسداد شرایین قلبی، مشکل قلبی، پوکی استخوان، سنگ صفرا و... چند نمونه از بیماری های ناشی از زندگی مرفهانه او بودند. لیدی دا در حدود پنجاه سالگی بر اثر سکته قلبی از دنیا رفت. آخرین وعده غذایی او هندوانه بود.

یکی از موضوعات خنده دار این است، که مقبره او حاوی اطلاعاتی درباره سلامتی و طول عمر است. این لوح ها که با خط چینی نوشته شده اند، درباره درمان سردرد، فلج، امراض جنسی و... با استفاده درمان های سنّتی چینی هستند.
مقبره لیدی دا در سال 1971 میلادی در یک منطقه باستانی به نام (ماوانگ دوی) نزدیک شهر (چانگشا) چین پیدا شد. جسد لیدی دا در بیست لایه حریر پیچیده و داخل چند تابوت تو در تو قرار گرفته بود.
کاوش و کشف اجساد لیدی دا و جسد همسر و پسرش در ماوانگ دی یکی از بزرگترین اکتشافات باستانی قرن بیستم به شمار می رود و دانشمندان توانستند به سبک زندگی اشراف در چین دوران هان دست یابند.
تابناک باتو