چاپ

آریا بانو - کیومرث کلانتری معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست به مناسبت روز جهانی یوزپلنگ پیامی صادر کرد.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست، در متن پیام کیومرث کلانتری آمده است: بدون تردید مقوله حفاظت از محیط زیست از جمله مهم ترین ارکانی است که چندین سال است از جانب جوامع بین المللی مورد توجه ویژه بوده است و به همین منظور متولیان حفاظت از محیط زیست در سراسر جهان به منظور معطوف نمودن توجه آحاد جامعه به موضوعات مهم زیست محیطی ، روزهایی از تقویم سالانه را به این رویدادهای مهم اختصاص می دهند.
به همین منظور صندوق حفاظت از یوزپلنگ درسال 2010 با در نظر گرفتن اهمیت موضوع در خطر انقراض بودن یوزپلنگ، با برگزیدن روز چهارم دسامبر(چهاردهم آذر ماه) برای ارتقای آگاهی و تنویر افکار عمومی در خصوص این گونه ارزشمند، این روز را بعنوان روز جهانی یوزپلنگ نام گذاری کرد.
یکی از زیبا ترین و نادرترین گربه سانان جهان که روزگاری قلمرو آن در گستره وسیعی از مناطق آفریقایی ،آسیای مرکزی و شبه قاره هند بوده است و در حال حاضر گستره دو زیر گونه افریقایی و آسیایی آن به دلایل متعدد بسیار محدود شده است و طی 100 سال گذشته جهان بیش از 90 درصد جمعیت های یوزپلنگ موجود در طبیعت را از دست داده است. از مهم ترین عوامل تهدید این گونه می توان به تخریب زیستگاه و نابودی سکونتگاه این گونه ارزشمند بدلیل افزایش تعارضات انسانی و نقش مستقیم انسان در تخریب قلمرو این گربه سان ارزشمند اشاره کرد که در نتیجه فعالیتهایی از جمله کشاورزی، معدنکاوی، جاده کشی است.
همچنین تلفات ناشی از سوانح جاده ای، شکار بی رویه گونه و طعمه های آن نیز از مهم ترین عوامل تهدید یوز پلنگ است.
تجارت غیر قانونی این گونه نیز با هدف نگهداری بعنوان حیوان خانگی از دیگر عوامل تهدید آن در سطح جهانی به حساب می آید.
یوز پلنگ افریقایی با جثه اندکی بزرگتر نسبت به زیر گونه آسیایی (ایرانی)و جمعیتی حدود 7500 قلاده در طبیعت به مراتب از وضعیت بهتری نسبت به زیرگونه آسیایی برخوردار است. در حالی که زیر گونه آسیایی به نسبت وضعیت بسیار بحرانی تری را سپری می نماید و در حال حاضر قلمرو آن صرفا به لکه های زیستگاهی در چند استان در کشور ایران محدود است.
با توجه به فعالیتهایی که طی بیست سال گذشته در چارچوب پروژه بین المللی حفاظت از یوز پلنگ آسیایی و دیگر اقدامات حفاظتی برای حفاظت از این گونه در زیستگاه های منتخب از جمله پارک ملی کویر، پناهگاه حیات وحش نایبندان و دره انجیر،منطقه حفاظت شده بافق و ذخیره گاه زیستکره توران و پناهگاه حیات وحش میاندشت در ایران به انجام رسیده است، علاوه بر حفاظت از این گونه در زیستگاه، اطلاعات ارزشمندی در خصوص وضعیت و اکولوژی یوز پلنگ آسیایی گردآوری شده است.
از اهم اقداماتی که طی سالهای گذشته در راستای حفاظت از یوز پلنگ آسیایی در ایران به انجام رسیده است می توان به پایش و سرشماری یوز و طعمه های آن و همچنین ارتقای وضعیت حفاظتی این گونه در شش میلیون هکتار زیستگاه آن و همچنین طرح پوشش بیمه گونه ،انجام فاز مقدماتی تکثیر و پرورش در نیمه اسارت یوز در پارک ملی توران و انعقاد تفاهم نامه با پژوهشگاه رویان برای انجام پروژه های تحقیقاتی مشترک است.
از نکات امیدوار کننده طی ماههای اخیر ثبت و مشاهده جمعیتهایی از چند خانواده این گونه در پارک ملی توران استان سمنان به عنوان مهم ترین زیستگاه واجد جمعیت زایای یوز پلنگ آسیایی است که این مهم در کنار اقدامات مداخله ای مانند طرح تکثیر در نیمه اسارت یوز در پارک ملی توران و افزایش جمعیت طعمه های آن در زیستگاه های مورد نظر می تواند نوید بخش نقاطی روشن به منظور حفظ این گنجینه ژنتیکی در جهان باشیم.
ضمن تبریک روز جهانی یوزپلنگ، امیدواریم تلاش های در حال انجام برای حفاظت از این گونه ی شگفت انگیز به ثمر بنشیند و این سریعترین حیوان خشکی درجولانگاه رقابت با انقراض پیروز گشته، آیندگان را نیز از شگفتی های خود بهره مند سازد.