چاپ

آریا بانو - ایسنا /«هان کانگ» نویسنده اهل کره جنوبی نام خود را به عنوان هجدهمین زن برنده نوبل ادبیات ثبت کرد.
آکادمی سوئدی نوبل در روز پنجشنبه «هان کانگ» نویسنده اهل کره جنوبی را برای «نثر شاعرانه‌اش که آسیب‌های تاریخی را شامل می‌شود و شکنندگی زندگی انسان را آشکار می‌کند» به عنوان برنده نوبل ادبیات سال 2024 معرفی کرد و به این ترتیب این نویسنده 53 ساله علاوه بر اینکه در کشورش به نخستین نویسنده برنده جایزه نوبل ادبیات تبدیل شد، عنوان هجدهمین زن برنده این جایزه را نیز کسب کرد.
«هان»‌ بیشتر برای رمان «گیاهخوار» که در سال 2007 در کره جنوبی منتشر شد و در سال 2016 جایزه بوکر بین‌الملل را برای او به ارمغان آورد شناخته می‌شود.
با این حال بر اساس گزارش «نیویورک‌ تایمز»، انتخاب «هان کانگ»‌ به عنوان برنده نوبل ادبیات غافل‌گیرکننده بود؛‌ چراکه پیش از اعلام برنده امسال بر اساس پیش‌بینی‌های مردم «کان ژو»‌،‌ نویسنده آوانگارد چینی از شانس بالایی برای دریافت این جایزه برخوردار بود.
پیش از «هان کانگ»، «آنی ارنو»‌ نویسنده نامدار فرانسوی، زنی بود که در سال 2022 میلادی به عنوان برنده نوبل ادبیات انتخاب شده بود
«آلیس مونرو» در سال 2013، «سوتلانا الکسی‌یویچ» در سال 2015 و «اولگا توکارچوک» در سال 2018 و «لوییز گلوک» شاعر آمریکایی که در سال 2023 درگذشت در سال 2020 به عنوان برنده نوبل ادبیات انتخاب شدند.
دیگر چهره‌های ادبی زن برنده نوبل ادبیات از سال 2000 به بعد «الفریده یلینک» (2004)، «دوریس لسینگ» (2007) و «هرتا مولر» در سال 2009 هستند.
با نگاهی به فهرست برندگان جایزه نوبل ادبیات متوجه می‌شویم در سال‌های اخیر توجه این جایزه به زنان نویسنده بیش‌تر شده؛ به طوری که در سال‌های قبل‌تر فاصله انتخاب زنان در این جایزه طولانی‌تر بود. دیگر نویسندگان زن برنده نوبل ادبیات که از سال 1901 اهدا می‌شود و تا کنون بیش‌تر برگزیدگانش مردان بوده‌اند به این شرح‌اند: «ویسواوا شیمبورسکا» (1996)، «تونی موریسون» (1993)، «نادین گوردیمر» 1991)، «نلی زاکس» (1966) ، «گابریلا میسترال» (1945)، «پرل باک» (1938)، «زیگرید اوندست» (1928)، «گراتزیا دلدا» (1926) و «سلما لاگرلوف» (1909).
سلما لاگرلوف سوئدی نخستین زنی بود که در سال 1909 یعنی هشت سال پس از اعطای اولین نوبل ادبیات موفق شد این افتخار را برای جامعه زنان کسب کند. نویسندگان زن برای دریافت دومین جایزه‌ نوبل ادبیات 17 سال انتظار کشیدند. «گراتزیا دلدا» نویسنده‌ ایتالیایی بود که در سال 1926 نوبل ادبیات را از آن خود کرد. «زیگرید اوندست» از نروژ سومین زن برنده نوبل سه سال بعد این جایزه را گرفت و «پرل باک» نویسنده آمریکایی بود که 10 سال بعد از آن در سال 1939 برای شرح روشن زندگی در چین برنده نوبل ادبیات شد.
پنجمین جایزه‌ نوبل ادبیات برای زنان در سال 1945 به شاعری شیلیایی به نام «گابریلا میسترال» رسید. در سال 1966 «نلی زاکس» شاعر و نمایشنامه‌نویس سوئدی برگزیده‌ نوبل شد و در سال 1991 نام «نادین گوردیمر» به عنوان هفتمین برنده زن نوبل ادبیات اعلام شد. پس از او «تونی موریسون» به عنوان اولین زن آفریقایی آمریکایی در سال 1993 جایزه‌ نوبل را به دست آورد. به فاصله‌ سه سال از خالق رمان «معشوق»، شاعری مطرح از کشور لهستان به نام «ویسواوا شیمبورسکا» که در فوریه 2012 از دنیا رفت، جایزه نوبل ادبیات را دریافت کرد.
نویسنده‌ زن بعدی که موفق به دریافت مهم‌ترین جایزه‌ ادبی جهان شد، «الفریده یلینک» بود. سه سال پس از او «دوریس لسینگ»، نویسنده انگلیسی جایزه‌ نوبل 2007 را به خانه برد. «هرتا مولر» آلمانی عنوان برنده‌ سال 2009 این جایزه‌ عرصه ادبیات را یدک می‌کشد. «آلیس مونرو» نویسنده 89ساله کانادایی نیز در سال 2013 موفق به کسب این جایزه شد.
سال گذشته «یون فوسه» نمایش‌نامه‌نویس و رمان‌نویس نروژی را برای «نمایشنامه‌ها و نثرهای بدیع او که صدای ناگفتنی‌هاست» به عنوان برنده جایزه نوبل ادبیات 2023 معرفی کرد.