چاپ

آریا بانو - به دنبال انفجار عظیمی که تمام منطقه‌ی مهرآباد را لرزانید سراسیمه از خانه بیرون زدم. وقتی به فرودگاه رسیدم دیدم دود غلیظی به طرف آسمان بلند است. بر فراز فرودگاه سه هواپیما را دیدم. پس از آن‌که هواپیماهای فوق از نظرم ناپدید شدند.

ساعت 3 بعدازظهر دوشنبه 31 شهریور 59 به دنبال دریافت خبر بمباران فرودگاه مهرآباد به وسیله‌ی میگ‌های عراقی خبرنگاران و عکاسان سرویس شهری کیهان بلافاصله به فرودگاه و بیمارستان‌های اطراف اعزام شدند. آن‌چه در پی می‌خوانید گزارش میدانی آن‌ها از آن روز در پایتخت است به نقل از همین روزنامه در فردای آن روز:
مقارن ساعت 3 و 30 بعدازظهر که خبرنگاران به محل رسیدند شعله و دود غلیظی از باند فرودگاه زبانه می‌کشید. پس از حضور خبرنگاران روزنامه در محل، مسئولان امور به دلایل امنیتی مانع ورودشان به باند فروگاه محل وقوع حادثه شدند. از این رو خبرنگاران کیهان به میان مردم و مامورین رفتند و ماوقع جریان را از زبان شاهدان شنیدند.

یکی از کارمندان هواپیمایی اظهار داشت که به هنگام مراجعت از فرودگاه به خانه متوجه شدم 3 فروند هواپیما با فاصله‌ی نسبتا کمی بر فراز فرودگاه در حال پرواز هستند. از آن‌جایی که حدس می‌زدم هواپیماها خودی باشند چندان توجهی نکردم تا این‌که صدای انفجار برخاست و آن‌گاه من متوجه شدم که بمب انداخته‌اند.
یکی از شاهدان ماجرا در گفت‌وگو با کیهان بیان داشت که به هنگام انفجار بمب‌ها و آتش گرفتن هواپیماها در باند حضور داشته است. وی در پاسخ خبرنگار کیهان که نوع هواپیماهای بمباران‌شده را جویا شد گفت: «دو هواپیما در این هجوم دچار آسیب شدند که یکی از آن‌ها هواپیمای 707 و متعلق به شرکت هواپیمایی بود و دیگری یک فروند هواپیمای سی 130 می‌باشد. هواپیماهای دشمن 3 فروند و از نوع میگ بودند.»
تعقیب میگ‌های عراقی
یکی دیگر از کسانی که خانه‌اش در همان حوالی است و هنگام انفجار به محل شتافته است به خبرنگار کیهان گفت: «به دنبال انفجار عظیمی که تمام منطقه‌ی مهرآباد را لرزانید سراسیمه از خانه بیرون زدم. وقتی به فرودگاه رسیدم دیدم دود غلیظی به طرف آسمان بلند است. بر فراز فرودگاه سه هواپیما را دیدم. پس از آن‌که هواپیماهای فوق از نظرم ناپدید شدند. دقایقی بعد مشاهده کردم که هواپیمایی از نوع فانتوم از فرودگاه برخاست و به تعقیب هواپیماها پرداخت. پس از فانتوم فوق‌الذکر سه فانتوم دیگر نیز به فاصله‌ی چند دقیقه از پایگاه شکاری به تعقیب میگ‌های عراقی پرداختند.»
یکی از خبرنگاران کیهان که در ترمینال حجاج در دفتر ماموران فرودگاه بود اظهار می‌دارد که یکی از ماموران حوالی ساعت 3 بعدازظهر در حالی که شتاب‌زده می‌نمود وارد اتاق شد و خطاب به همکارانش گفت که چند راکت از بالای سرش گذشته و وی از یک خطر حتمی جسته است. وی در برابر سوال خبرنگار حاضر به هیچ‌گونه پاسخی نشد. اما یکی از ماموران در برابر سوال خبرنگار ما که پرسیده آیا هیچ‌گونه خسارت جانی در این حادثه وجود داشته است یا نه؟ اظهار داشت: «خیر، تلفات جانی تا این لحظه نداشته‌ایم.»
از سرنوشت هواپیمای اردنی اطلاعی در دست نیست
این خبرنگار همچنین می‌افزاید که در ساعات وقوع این حادثه یک هواپیمای اردنی طبق برنامه قرار بوده است در فرودگاه فرود آید که گویا از هواپیمای فوق هیچ‌گونه اثری در آسمان تهران مشاهده نشده است.
یکی دیگر از شاهدان ماجرا با خبرنگار کیهان به گفت‌وگو پرداخت و بیان داشت: «هواپیماهای مهاجم دو فروند بودند که بمب‌ها را روی باند فروگاه ریختند و فرار کردند. در این حمله یکی از باندهای فرودگاه آسیب دیده است. یک فروند هواپیمای 707 و یک فروند هواپیما از نوع سی 130 دچار حریق شده‌اند. بعضی بمب‌ها خوشبختانه منفجر نشده‌اند.»
خبر دیگری حاکی از آن است که هنگام غذا خوردن کارگران سه هواپیما در فضای فرودگاه ظاهر شده و بسته‌هایی را که به صورت بسته‌های روزنامه بوده است روی باند می‌ریزند، این خبر نیز حاکی از آن است که بعضی بمب‌ها منفجر نشده‌اند.
هجوم مردم تهران
یکی دیگر از خبرنگاران سرویس شهری کیهان که به فرودگاه مهرآباد اعزام شده بود در گزارش خود می‌نویسد: «با صدای انفجار، مردم غرب تهران برای اطلاع از چگونگی واقعه به خیابان‌ها ریختند و با مشاهده‌ی بمباران قسمتی از فرودگاه مهرآباد به منظور کمک به فرودگاه هجوم آوردند که البته مامورین انتظامی در حوالی فرودگاه از حرکت مردم جلوگیری به عمل آورده و از مردم خواستند که حوالی فرودگاه را ترک کنند و در صورت نیاز به کمک مردم، مقامات مربوطه اطلاعیه صادر خواهند کرد.»
ترافیک سنگین تا 8 شب ادامه داشت
هجوم هزاران نفر از مردم تهران به سوی فرودگاه مهرآباد موجب گردید که راه‌بندان شدیدی در این منطقه به وجود آید. لیکن مامورین راهنمایی و صدها نفر از جوانان در سر چهارراه‌ها کنترل عبور و مرور اتومبیل‌ها را به عهده گرفتند و با معاضدت رانندگان و سایر مردم، اتومبیل‌های آتش‌شانی و آمبولانس‌ها که به سوی فرودگاه در حرکت بودند به‌راحتی خود را به فرودگاه رسانیدند.
راه‌بندان تا ساعت 8 بعدازظهر در قسمت‌هایی از غرب تهران ادامه داشت. لیکن علی‌رغم ترافیک سنگین این منطقه اتومبیل‌های مامورین، آتش‌نشانی و اورژانس به‌سرعت در رفت و آمد بودمد.
من حمله‌ی میگ‌ها را دیدم!
محمدنوید آذر یکی از شاهدان عینی حمله‌ی هواپیماهای ارتش مزدور عراق در گفت‌وگو با خبرنگار شهری کیهان گفت: «چند دقیقه از ساعت 2 بعدازظهر گذشته بود که به محل کارم در نزدیکی فرودگاه مهرآباد عازم بودم و در بین راه یک هواپیمای سیاه‌رنگ را که به فرودگاه نزدیک می‌شد به‌وضوح می‌دیدم. ولی یکباره از زیر این هواپیما راکت و بمب به سوی فرودگاه رها شد و قبل از آن‌که عکس‌العملی از خود نشان دهم دو هواپیمای دیگر نیز با سرعت به فرودگاه نزدیک شده و پس از پرتاب راکت متواری شدند. در همین لحظه دود و آتش غلیظی از پشت دیوار فرودگاه به آسمان برخاست و به دنبال آن فانتوم‌های ایرانی به‌سرعت به پرواز درآمدند و به دنبال میگ‌های عراقی حرکت کردند.
هواپیماهای مسافری را بکسل کردند
محمدنوید آذر که با وجود نزدیکی به محل پرتاب راکت و آتش‌سوزی صدمه‌ای ندیده بود اضافه کرد: «من و عده‌ای از مردم سعی کردیم جهت کمک به داخل فرودگاه برویم ولی مامورین جلوگیری کرده و بلافاصله ماشین‌های آتش‌شانی خود را به محل رسانیدند. همچنین هواپیماهای بزرگ مسافربری را که در فرودگاه متوقف بودند بکسل کرده و به محل امن‌تری منتقل کردند تا از خسارت احتمالی ناشی از آتش‌سوزی مصون باشند.»
حسن همکاری مردم فوق‌العاده بود
مردم تهران که از حمله‌ی ناجوانمردانه‌ی هواپیماهای ارتش مزدور عراق به هم‌وطنان غیرمسلح خود به خشم آمده بودند، جهت کمک به مجروحین و مصدومین به سوی فرودگاه به حرکت درآمدند. لیکن با ممانعت مامورین مواجه شدند و بدین منظور به سوی پادگان‌های نظامی واقع در غرب تهران رهسپار گردیدند تا در صورت اعزام ستون‌های نظامی همراه آنان حرکت کرده و همکاری و معاضدت نمایند. لیکن از طریق رادیو و تلویزیون طی اطلاعیه‌های مکرر از مردم خواسته شد که در مقابل پادگان‌ها تجمع ننمایند و اجازه دهند ستون‌های نظامی در صورت نیاز سریع‌تر حرکت نموده و در نقاط مورد نظر مستقر شوند.
دیشب تهران خاموش بود
دیشب [شامگاه دوشنبه 31 شهریور 59] تهران در خاموشی و سکوت فرو رفته بود. از ساعتی که لزوم اجرای مقررات خاموشی برق به اطلاع مردم رسید، برق بعضی از محلات تهران قطع گردید و دیگر نقاط نیز با معاضدت مردم که مقررات خاموشی را با صمیمیت به اجرا گذاشته بودند در تاریکی فرو رفت. وسائط نقلیه نیز در خیابان‌های تهران از روشن کردن چراغ‌های‌شان خودداری می‌نمودند و در بعضی نقاط شهر مامورین مستقر شده و در آمادگی به سر می‌بردند. چراغ‌های اکثر بانک‌ها طبق معمول گذشته روشن بود که از طریق صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به مسئولین بانک‌ها و همچنین متصدیان امور فنی در ادارات دولتی که چراغ‌های‌شان روشن بود اطلاع داده شد که بلافاصله در محل کار خود حاضر شده و نسبت به اجرای مقررات خاموشی برق اقدام نمایند. در آخرین ساعات دیشب عبور و مرورد انواع موتور سیکلت در سطح شهر تهران ممنوع اعلام گردید. در بیمارستان‌ها و دیگر نقاطی که وجود روشنایی ضرورت داشت، با نصب کاغذ به شیشه‌ها و نیز کشیدن پرده‌ها از روشنایی برق استفاده نمودند که البته نور چراغ‌ها به خارج نفود نمی‌نمود.
آرزوی شوم عراقی‌ها تحقق نیافت
در جریان حمله‌ی غیرانسانی هواپیماهای ارتش مزدور عراق به فرودگاه مهرآباد، خوشبختانه منظور شوم دست‌نشانده‌ی امپریالیسم آمریکا تحقق نیافت و به لطف خداوندی و نیز هوشیاری رزمندگان ایرانی، عراقی‌ها تنها توانستند به قسمتی از فرودگاه آسیب رسانند که در مقایسه با خواست و آرزوی دولت بعث عراق بسیار ناچیز و غیر قابل اهمیت است. در این حمله‌ی ناجوانمردانه به هیچ‌یک از هواپیماهای جنگی ایران آسیب نرسید و در این میان عده‌ای از هم‌وطنان غیرنظامی‌مان به درجه‌ی شهادت نائل شده و یا مجروح گردیدند.
9 نفر شهید شدند
طبق آماری که تا ساعت یک بامداد [سه‌شنبه 1 مهر 59] به دست آمده و نیز تماس با بیمارستان‌های تهران، 9 نفر از هم‌وطنان عزیزمان در جریان حمله‌ی ناجوانمردانه‌ی عراقی‌ها شهید شده‌اند. سه نفر از شهدا در بیماستان امام خمینی درگذشته‌اند و نیز 4 نفر در بیمارستان میمنت که دو نفر به نام‌های تقی صغری و شاه‌محمدی شناسایی شده‌اند. همچنین در بیمارستان بیمه‌های اجتماعی شماره‌ی 2، یک نفر که راننده‌ی تانکر نفت‌کش بوده و هنگام عبور در حوالی فرودگاه مجروح گردیده بود شهید شده است. پزشک قانونی نیز وجود جنازه‌ی یک شهید را که کارگر شهرک اکباتان بوده تایید نمود.
آمار مجروحین و مصدومین
تا ساعت یک بامداد امروز [سه‌شنبه یکم مهر 1359] تعداد مجروحین حادثه‌ی فرودگاه که به بیمارستان‌ها اعزام و بستری یا مداوا شده‌اند بدین شرح اعلام شد:
بیمارستان امام خمینی: 15 نفر
بیمارستان شریعتی: 8 نفر
بیمارستان صنایع هوایی: 3 نفر
بیمارستان میمنت: 8 نفر
بیمه‌های اجتماعی شماره‌ی 2: سه نفر
به این ترتیب تعداد مجروحین 37 نفر اعلام شده که از این عده، آن‌هایی که جراحات‌شان شدت نداشت مداوا و از بیمارستان مرخص شده‌اند.
کشف راکت‌های عمل‌نکرده
در ساعت 2 بامداد [سه‌شنبه یکم مهر 1359] مومنی مسئول انتظامات منطقه‌ 2 تهران در یک تماس تلفنی به خبرنگار سرویس شهری کیهان گفت: «ما لاشه‌ی دو راکت منفجرشده‌ی عراقی و نیز سه راکت منفجرنشده را در حوالی شهرکت اکباتان کشف کرده‌ایم که راکت‌های عمل‌نکرده تحویل کارشناسان نیروی هوایی شده است و بقیه در کمیته نگهداری می‌شود. در حمله‌ی هوایی مزدوران بعث عراق به فرودگاه مهرآباد 12 عدد راکت پرتاب شده است.»
2 و 13 دقیقه انفجار صورت گرفت
دکتر عکاشه جراح بیمارستان شماره‌ی 2 بیمه‌های اجتماعی در رابطه با واقعه‌ی فرودگاه مهرآباد به خبرنگار ما گفت: «ساعت 2 و 13 دقیقه متوجه صدای انفجار شدم و در این لحظه هواپیمای سیاه‌رنگی را دیدم که از فرودگاه به سمت کرج پرواز می‌کند. در همین احوال صدای مقابله‌ی هوایی نیروهای ایرانی نیز به گوش می‌رسید. قبل از این‌که هواپیمای سیاه‌رنگ کاملا ناپدید شود، یک فانتوم ایرانی به تعقیب آن پرداخت و وقتی به پشت‌بام بیمارستان رفتیم، دو نقطه‌ی فرودگاه در آتش می‌سوخت و آتش و دود تا فاصله‌ی زیادی به آسمان می‌رفت.»
این پزشک و همکارانش گفتند: «ما حاضریم مانند 22 بهمن مجددا در راه انقلاب اسلامی ایران جان‌فشانی کنیم.»
راننده‌ی نفت‌کش شهید شد
در این بیمارستان مجروح دیگری بستری است که تراشکار شهرک اکباتان است و قاسم ایمانی فراهانی نام دارد. دکتر افشار در خصوص این مجروح گفت: «بر اثر ترکش راکت قطعاتی به داخل سینه و ریه‌ی وی رسوخ کرده که باید مورد عمل جراحی قرار گیرد. فعلا حال این مجروح رضایت‌بخش است.»
محمدحسین دامغانی تکنسین نیروی هوایی جمهوری اسلامی ایران نیز که در قسمت جراحی بیمارستان بیمه‌های اجتماعی شماره‌ی 2 بستری است به علت شدت موج انفجار از ناحیه‌ی دو پا شدیدا آسیب دیده و مجروح شده است.
همچنین یک راننده‌ی نفت‌کش بر اثر اصابت یک شیء گلوله‌مانند به پشتش به شهادت رسیده است. هویت این شخص هنوز مشخص نشده و شیء گلوله‌مانند قلب وی را شکافته و از قسمت جلوی سینه خارج گردیده است.
چند اتومبیل منهدم شد
بر اثراصابت راکت و امواج انفجاری به شهرک اکباتان خساراتی وارد شد و نیز یک ساختمان در ترمینال بین‌المللی منهدم گردید. همچنین دو دستگاه ماشین آتش‌نشانی و یک دستگاه اتوبوس متعلق به شهرک اکباتان، یک دستگاه آمبولانس، یک دستگاه پیکان سبزرنگ که در جاده‌ی مخصوص کرج در حرکت بود و نیز یک دستگاه کمپرسی از بین رفت.