چاپ

آریا بانو -
نشانه های شخصیت شناسی نوجوانان برای اعتیاد خانواده ها
٣٠٧
٠
قدس آنلاین / به ‌مواد مخدر به‌عنوان یکی از چالشهای بزرگ در جوامع بشری، ابعاد و زوایای پیدا و پنهان بسیاری دارد، این در حالی است که جوانان و نوجوانان قربانیان اصلی این پدیده شوم هستند .
متأسفانه درچند سال اخیر جایگاه خانواده به دلیل وجود عوامل خطرزا در خانه مانند : تحقیر، تهدید، تبعیض، مقایسه، تعارض، تضاد و تناقض در شیوه فرزندپروری، ناسازگاری، مشاجره و وجود فضای پرتنش و استرس‌زا، اختلاف والدین و ضعف در اقتدار پدر و مادر، بسیار تضعیف شده و این در حالی است که نبود نظارت والدین ،ناآگاهی فرزندان در مورد انواع مواد مخدر و پیامدهای آن، نداشتن نظارت بر رفت و آمد و دوستان فرزندان خود، موجب افزایش مصرف مواد از سوی جوانان شده است . دلبستگی و پیوند عاطفی قوی با فرزندان، ارتباط مؤثر و قوی بین والدین و فرزندان همراه با ثبات و قاطعیت و ایجاد فضای شاداب در منزل و پاسخگویی به نیازهای عاطفی و هیجانی فرزندان و آموزش مهارتهای زندگی به آنان برای رویارویی با هجوم خرده‌فرهنگ‌ها می‌تواند فرزندان را از گرایش به مواد مخدر دور کند. در این سالها ناکارآمدی در فرزندپروری و اختلال کارکرد نهاد خانواده، اشتغال مادران بیرون از خانه و چندشغله بودن پدرها موجب شده وقت کافی برای با هم بودن در خانواده وجود نداشته باشد.از طرف دیگر، والدین آن‌قدر که به مسایل جسمی فرزندانشان حساس هستند، به تغییرات رفتاری و روان‌شناختی آنان حساسیتی ندارند، در حالی که باید نشانه‌های اولیه اعتیاد به هر نوع مواد مخدر یا محرکی را بشناسند و چگونگی برخورد صحیح با فرزندانشان را در چنین مواقعی بدانند. به طور کلی مواد روانگردان و صنعتی معمولاً با اختلالهای خواب و پرخاشگری، توهم، رفتارهای عصبی و هذیان خود را نشان می‌دهد و اینگونه نیست که چون مواد صنعتی بو ندارد والدین متوجه آن نشوند. مهمترین دلایل مصرف مواد در نوجوانان و جوانان عبارتند از: رهایی از استرس،اضطراب و درد، کنار آمدن و مقابله با مشکلات ،کنجکاوی و سرگرمی ، اثرات نشئه آور مواد، ایجاد آرامش کاذب و پذیرفته شدن در گروه .
از این رو برای شناسایی زودرس مصرف مواد باید تغییراتی را که در آنان می‌توان نشانه مصرف مواد باشند را شناخت: مشاهده مواد یا ابزار مرتبط با مصرف مانند وافور، قلیان، سیخ، میله و سنجاق بازشده، سوزنهایی که سر آن سیاه شده باشد، شیشه مربا که در آن سوراخ باشد (برای درست کردن قلیان)، زرورق پاکت سیگار که باز و پهن شده باشد، اسکناسهای لوله شده و دستمال کاغذی نیم سوخته.
از دیگر نشانه ها می توان به این موارد اشاره کرد: تغییرات رفتاری؛ مثلاً نوجوانی که آرام، خونسرد و ملایم بوده است، بد دهن و پرجنجال شود. عدم صداقت در رفتار؛ مانند دروغگویی‌های مکرر. کاهش انگیزه، انرژی و اعتماد به نفس، تغییر دوستان، تغییرات خلقی؛ مانند شاد و غمگین شدن بدون دلیل، افزایش ارتباطات خصوصی با دیگران؛تلفن‌های مخفیانه، افت عملکرد تحصیلی؛ بی‌تفاوتی به بهداشت فردی و سر و وضع ظاهر، نیاز بیشتر به پول، دردست داشتن مقادیر هنگفت پول و تغییرات جسمی؛ مانند تغییر وزن، الگوی خواب، حالت تهوع، استفراغ، تلوتلو خوردن، چشمهای قرمز، مردمک گشاد یا بسیار تنگ. این موارد باید مورد توجه جدی خانواده‌ها قرار گیرد