چاپ

آریا بانو -
بارها نام فلورا سام را به عنوان بازیگر، نویسنده و کارگردان در مجموعه‌های تلویزیونی دیده‌ایم. شروع فعالیت حرفه‌ای او در تلویزیون با بازی در مجموعه «مهر و ماه» به کارگردانی حمید لبخنده بود و پس از آن سریال‌هایی چون نشانی، ماه عسل، توطئه فامیلی، راز و نیاز، بی‌قرار، باغ سرهنگ، ما فرشته نیستیم و... را کارگردانی کرد. این روزها اولین فیلم بلند سینمایی سام بر پرده سینماها قرار دارد. «قرارمون پارک شهر» در عین داشتن داستان از خلاقیت کارگردان برخوردار است. این فیلم فضایی زنانه دارد و داستان زندگی نویسنده‌ای را روایت می‌کند که در حین نوشتن آخرین رمان خود پرده از حقایق زندگی‌اش برداشته می‌شود. شقایق فراهانی، ماه‌چهره خلیلی، امین زندگانی، سام نوری، سیاوش طهمورث، امید روحانی، افسر اسدی، شیوا خسرومهر، مریم کاویانی، نرگس محمدی و محمدرضا شریفی‌نیا بازیگران اصلی این پروژه هستند. به بهانه اکران این فیلم در سینما با سام گفت‌وگویی انجام دادیم که در ادامه می‌خوانید.
شما در ساخت اولین فیلمتان به سمت یک داستان کاملا رئال و به تعبیری تلخ رفته‌اید. آیا این واقعگرایی در ایده اولیه فیلمنامه هم وجود داشت؟ منظورم این است که داستان فیلم برگرفته از واقعیت است یا تخیل؟
بله، زمینه و خاستگاه اولیه فیلم کاملا رئال است و باید این‌طور می‌بود که ما بتوانیم داستان را تعریف کنیم، اما با این‌که می‌گویید تلخ است موافق نیستم. به این دلیل که بعد از تمام مشکلاتی که برای کاراکتر اصلی فیلم می‌افتد او باز هم به کارش ادامه می‌دهد و رمانش را منتشر می‌کند. در واقع فیلم می‌گوید در زندگی هر انسانی مشکلاتی پیش می‌آید، اما مهم این است که بتواند مشکلاتش را پشت سر بگذارد و به راهش ادامه دهد. بنابراین این فیلم نگاهی امیدوارانه به زندگی دارد.
پس ریشه در واقعیت دارد، نه تخیل؟
بله. ایده اصلی فیلمنامه از همان زندگی شاعری در دوره قاجار که در فیلم می‌بینید به ذهن من رسید. زندگی این شاعر در آن دوره کاملا واقعی است که وقتی از آن مطلع شدم به نظرم بسیار جذاب و دراماتیک آمد. جنگ باعث می‌شود بین زنی و نامزدش فاصله بیفتد و بعد تا آخر عمر هم آن مرد برنمی‌گردد و زن نمی‌داند چرا برنگشت! نمونه چنین اتفاقاتی قطعا بی‌شمار در کشور ما وجود دارد. حتی شخصیت اصلی فیلم من پریچهر که نویسنده است در جایی از فیلم می‌گوید که داستان‌هایی که در گذشته اتفاق افتاده در حال هم اتفاق می‌افتد. این فیلم تلفیقی از گذشته و حال است و اتفاقا جالب است این را هم بگویم که در یکی از مراسم‌ نقد و بررسی فیلمم همسر شهیدی به من گفت این فیلم بسیار به واقعیت نزدیک است و مسائلی که در آن مطرح شده را با گوشت و پوست‌اش احساس کرده که این گفته‌ها برای من خیلی ارزشمند بود.
اگر فیلم شما را یک اثر اجتماعی بدانیم که حرفی برای مخاطب امروز دارد، چه پیام و حرفی در این قصه وجود دارد که شما بخواهید آن را امروز مقابل مخاطبان‌تان قرار دهید؟
مهم‌ترین پیامی که سعی کردم آن را بدون هیچ شعاری بیان کنم این بود که ما گاهی خشونت‌هایی را علیه زنان انجام می‌دهیم که خودمان هم خبر نداریم. در این فیلم تلفیقی از گذشته و حال انجام دادم که عمدی بود. اگر مثلا در زمان قاجار با خشونت‌های جسمی در مورد زنان روبه‌رو می‌شدیم امروز حتی در طبقه تحصیلکرده اجتماعی هم بعضا اجازه تصمیم‌گیری به زن داده نمی‌شود و این مرد است که به جای زن تصمیم می‌گیرد! کمااین‌که هنوز هم خشونت‌های جسمی علیه زنان در تمام دنیا دیده می‌شود. زن داستان ما در دو جای داستان به دو مرد مختلف می‌گوید که ای‌کاش گذاشته بودی من هم تصمیم بگیرم و این تاثر‌برانگیز است.
متاسفانه خشونت علیه زنان پیشینه تاریخی درازی دارد که البته در دهه‌های اخیر اشکال مدرنی به خود گرفته است. شما خودتان به عنوان زنی که فعالیت‌های اجتماعی گسترده و البته خانواده موفقی دارید چه توصیه‌ای به زنان امروز دارید؟
من تنها حرفی که می‌توانم بزنم - که البته در فیلمم هم آن را بیان کردم -این است که باید جنگید. زنان برای کسب موفقیت باید دو‌سه‌برابر بیشتر از مردان بجنگند. به این دلیل که مشکلات پیش‌روی‌شان بسیار است و بستر اجتماعی برای‌شان چندان مساعد نیست. با این اوصاف زنان نه‌تنها در ایران، بلکه در تمام دنیا ثابت کردند که می‌ایستند و برای خواسته‌های خود تلاش می‌کنند. زنان باید تلاش کنند بستر اجتماعی مناسبی برای خود و به‌خصوص نسل بعد از خودشان فراهم کنند.
با توجه به این‌که خاستگاه حرفه‌ای خودتان و همسرتان (مجید اوجی، تهیه‌کننده) تلویزیون است قطعا الان که وارد سینما شدید از تیزرهای تلویزیونی خوبی هم بهره‌مند هستید.
نه متاسفانه. تیزرهای تلویزیونی فیلم ما در زمان‌های مناسبی از تلویزیون پخش نمی‌شود. تیزرهای فیلم ما کم و در ساعات کم‌بیننده و شبکه‌های کم‌مخاطب پخش می‌شود. از آن‌طرف تبلیغات شهری هم که دیگر چه عرض کنم!
سازمان زیباسازی شهرداری صرفا با دیدن پوستر فیلم که سه خانم روی آن است به ما اجازه تبلیغات شهری نداد. با این توضیح که فیلم تجاری است! یعنی حتی به خودشان این زحمت را نداند که یک نفر را مامور کنند بیاید اول این فیلم را ببیند بعد نظر بدهد و من واقعا نمی‌دانم چطور می‌توان از روی پوستر یک فیلم به این نتیجه رسید که فیلم تجاری است! در صورتی‌که تمام فیلم‌هایی که با فیلم من روی اکران هستند از تبلیغات شهربرخوردارند.
چطور شد به این ترکیب از بازیگران حرفه‌ای رسیدید؟
سابقه کاری‌شان را دیده بودم و در این فیلمنامه با توجه به سن و چگونگی نقش در نهایت به این بازیگرانی که می‌بینید، رسیدم. مثلا در مورد شخصیت حیران خانم که شاعری ترک زبان است در ابتدا عکسی از ایشان دیده بودم که به نظرم به نرگس محمدی شبیه آمد و خب از آنجا که ایشان هم اصالتا ترک زبان هستند و به آن تسلط دارند او را برای این نقش انتخاب کردم.
برای نوروز برنامه خاصی دارید؟
هنوز برنامه خاصی نداریم، اما امیدوارم در آستانه نوروز حال دل همه مردم خوب باشد. آدم‌ها می‌توانند در کنار خیابان بایستند، آبمیوه بخورند و خوش باشند و می‌توانند به سفرهای اروپایی بروند و خوش نباشند. مهم حال دل است.
در حال حاضر چه کاری انجام می‌دهید؟
من در هر مدیومی که بتوانم، کار می‌کنم. الان دو سریال در حال تولید در مقام نویسنده دارم که دو سال است با وجود این‌که متن‌هایش تصویب شده، اما اجازه تولید به آنها داده نمی‌شود و در پاسخ به چرایی‌اش حرف از عدم‌بودجه می‌زنند! از آن‌طرف یک نمایشنامه هم دارم، اما متاسفانه مشکل این روزها برای کار در مدیوم‌های مختلف جذب اسپانسر است که انگار ما هم برای بقا در این حرفه باید راه و رسم جذب اسپانسر را یاد بگیریم. بازیگری را هم البته مانند گذشته دوست دارم، اما سال‌هاست پیشنهاد خوبی نگرفته‌ام و فکر می‌کنند چون کارگردان شدم دیگر بازی نمی‌کنم. در صورتی‌که اصلا این‌طور نیست.
روزنامه جام جم