آریا بانو -
می خندم عزیزم و می‌خندانمت گلم!
٣٥١
٠
خراسان / هیجان ها در زندگی انسان ها، نقش ممتازی دارند و اگر نباشند، زندگی ها خشک و کسل کننده می شود و انسان بی هیجان، بیشتر شبیه روبات های انسان نما عمل می کند. گاهی اتفاقاتی در زندگی مشترک می افتد که زن و شوهرها از هم دلخور می شوند یا حتی یک اتفاق بیرونی مانند افزایش قیمت ها، اعصاب و روان شان را به هم می ریزد. در این مواقع چه باید کرد؟ آیا غصه خوردن مشکلی را حل می کند؟ آیا در زندگی یک زن و شوهر با ناامیدی، بی حوصلگی و خشم یکی از آن ها، طعم
شیرینی احساس می شود؟ این جاست که شوخ طبعی به داد زوج ها می رسد؛ رفتاری که کمتر زن و شوهری از اهمیت آن آگاهند.
جاذبه بیشتر افراد شوخ طبع
غم، شادی و ترس از جمله هیجان هایی هستند که تعلق انسان را به خود و اطرافیان معنا می بخشند. هیجان ها اعم از مثبت مثل شادی و منفی مثل غم، به منزله محرک هایی هستند که منجر به پویایی و عمل آگاهانه ما می شوند. افراد رشد یافته بهتر می توانند هیجان هایشان را
مدیریت کنند و مانع افراط و تفریط در بروز هیجان هایشان شوند. همین هیجان های مثبت و
مدیریت شده است که برخی افراد را به شخصیت های شوخ طبع و خوش مشرب تبدیل می کند و این افراد هستند که جاذبه بیشتر و دافعه کمتری دارند و محبوب اطرافیان می شوند.
مزایای شوخ طبعی در زندگی مشترک
برقراری رابطه موثر و پایدار با اطرافیان و به ویژه همسر، عامل اصلی بالندگی و مهارتی است که به دیگران امنیت می بخشد و شوخ طبعی نشانه هوش مناسب فرد شوخ طبع است که به تاثیرگذاری فرد بر مخاطب و جذب بیش تر او منجر می شود. شوخ طبعی زوج ها به استحکام رابطه آن ها و تشویق به همزبانی با یکدیگر
می انجامد و هرچه همزبانی موثرتر باشد، زمینه همدلی بیشتر زوج ها را فراهم می کند.
خط قرمزهای شوخ طبعی
در این بین، نباید فراموش کنیم که شوخ طبعی حدودی دارد و حد آن، نبود افراط و تفریط در مزاح است. اگر افراط باشد و باعث دلگیری فرد یا افراد شود یا به امنیت خاطر مخاطبان و همسرشان آسیب برساند، این نمی تواند شوخ طبعی قلمداد شود بلکه نوعی دیگر آزاری است. شوخ طبعی در حین گفتار و مزاح متناسب با موضوع و شخصیت مخاطب، نوعی احترام و نزدیک شدن به مخاطب است و از کسالت و دلگیری همسر می کاهد. شوخ طبعی هم تسلط فرد به موضوع و گفتمان را نشان می دهد و هم از منیت و خشکی و انعطاف ناپذیری ما جلوگیری می کند. خنده رو بودن، شوخ طبعی و با روی باز و تبسم با همسر تعامل داشتن، از سردی روابط و
طلاق عاطفی پیشگیری می کند و باعث تشویق دو طرف به گفت و گو با یکدیگر می شود. اگر در خنده و شوخی و مزاح، فردی افراط می کند و تحت تاثیر این افراط، اطرافیان را آزرده خاطر می سازد این رفتار آگاهانه نیست و به نوعی لودگی تن داده است!
آثار شوخ طبعی آگاهانه در
خانواده از جمله مهارت هایی که در حوزه های خانوادگی و اجتماعی، رمز موفقیت محسوب می شود، مهارت ارتباط موثر است. حتی طبق بعضی پژوهش های معتبر گفته می شود این مهارت تا حد 96 درصد می تواند در موفقیت ارتباط مان با دیگران موثر باشد. حال، همه ما آرزوی داشتن و زیستن در
خانواده ای بالنده را داریم که رسیدن به این آرزو به فراهم شدن آسایش، رفاه و معیشت فراوان بستگی ندارد. یکی از شاخصه های
خانواده بالنده، حاکمیت احترام است و وقتی این احترام واقعی و مستمر به خصوص بین زوج ها شکل می گیرد که دوطرف مجهز به مهارت ارتباط موثر با یکدیگر باشند و از گفتمان تحقیرآمیز، خشک، بی روح، آمرانه و سرزنشگرانه جدا بپرهیزند. وقتی این ضعف ها در گفتمان بین خانوادگی نباشد، همزبانی موثر شکل می گیرد و در سایه این همزبانی، بهترین نوع ارتباط یعنی همدلی رشد می کند و در سایه همدلی است که
خانواده بالنده تشکیل می شود و همه اعضای چنین
خانواده ای احساس ارزشمندی می کنند. پس مهارت گفت و گوی موثر در بین زوج ها و به تبع آن بین همه اعضای خانواده، از شکل گیری
خانواده آشفته جلوگیری می کند و در این زمینه، شوخ طبعی آگاهانه می تواند، جایگاه ممتاز خود را در روابط امن زوج ها نشان دهد.
پیش نیازهای شوخ طبع شدن
باید بپذیریم که شوخ طبعی منطقی، یک هنر و مهارت و به منزله برگ برنده ای است که از سردی روابط یا کسل کننده شدن روابط و گفتمان در زندگی مشترک جلوگیری می کند. شوخ طبعی نوعی احترام و ارزش قائل شدن برای طرف مقابل است و به تعلق بیشتر شنونده به گوینده کمک می کند اما بیشتر چه کسانی شوخ طبع هستند و از این امتیاز در روابط خانوادگی و اجتماعی خود بهره می گیرند؟ لازمه اصلی شوخ طبعی، داشتن عزت نفس است. فردی که عزت نفس مناسبی دارد، قبل از هرچیز به خود احترام می گذارد و در سایه این احترام به خود است که برای شریک زندگی و اطرافیانش احترام قائل است. فردی که عزت نفس مناسبی دارد با همسرش رابطه حسنه ای دارد بنابراین با وی با ادبیات فاخر حرف می زند و با شوخ طبعی، سعی در برقراری و پایداری ارتباط موثر دارد. زوجی که عزت نفس دارند، همه رفتارها، گفتارها و تصمیم هایشان آگاهانه و زندگی شان هدفمند است و کمتر اعمال ناآگاهانه مرتکب می شوند. خلاصه زوجی با شوخ طبعی بالا، علاوه بر داشتن رضایت فراوان از زندگی، مسئولیت اعمال، گفتار و رفتار خود را آگاهانه می پذیرند و هیچ گاه انگشت اتهام شان را برای یک ناکامی خانوادگی به سوی طرف مقابل نشانه نمی گیرند بلکه هم در موفقیت های خانوادگی خود را شریک و تاثیرگذار و هم در ناکامی های خانوادگی خود را مسئول می دانند و قصد محکوم کردن یکدیگر را ندارند.
نویسنده : عبدالحسین ترابیان | کارشناس و مشاور خانواده