بزرگنمايي:

بانو نیوز - تهران- استاد علوم ارتباطات و رئیس دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران گفت: هیچ انگاری های جناح های سیاسی از عملکرد جناح مقابل در ایران و انعکاس داخلی نظرات دشمنی های خارجی باعث می شود تا قضاوت جامعه از میزان امید اجتماعی در کشور ضعیف باشد.

سعیدرضا عاملی در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی ایرنا اظهار داشت: منبع ناامیدی یا کمبود امید در جامعه دلایل مختلفی دارد؛ دشمنی های خارجی در کنار جریانات اجتماعی و سیاسی در نقطه ای که مردم می خواهند امیدوار شوند، یاس تولید می کنند در حالی که نشاط، پویایی و تحرک اجتماعی یک جامعه بستگی به امید دارد.
وی افزود: خود باوری و استقلال، دین گرایی، رشد چشمگیر طبقه متوسط، کاهش فاصله طبقاتی، بهبود وضعیت اجتماعی، افزایش امید به زندگی، توسعه وضعیت بهداشتی، درمانی و ارتقای شاخص های سلامت، توسعه جاده ها و راه ها و همچنین افزایش سواد عمومی و دانش تخصصی از جمله وجوه پیشرفت مثبت ایران بعد از انقلاب اسلامی است و می تواند منبع تولید امید قرار گیرد ولی چرا این موارد در چشم مردم نمی آید؟
** منابع ناامیدی داخلی
عاملی خاطرنشان کرد: منبع ناامیدی یا کمبود امید در جامعه مربوط به رسانه های بیگانه است اما دلایل دیگری هم دارد؛ به بیانی دیگر هر دورغ یا خبر جعلی بر پایه یک راست یا واقعیت اجتماعی لنگر می شود و برمبنای آن دروغ پردازی شکل می گیرد بنابراین باید مشکلات و واقعیت های اجتماعی را هم ببینیم که اینها باعث ناامیدی می شود.
وی به عملکرد جناح ها و گروه های سیاسی اشاره کرد و افزود: تقابل های ایدئولوژیک سیاسی باعث شده است تا هر گروه یا جناح ویرانه تحویل بگیرد و با «هیچ سازی» اقدامات دیگران در هر زمینه ای از صفر شروع کند.
عاملی ادامه داد: احزاب و گروه های سیاسی دستاوردهای یکدیگر را زیرسوال می برند و این مساله خطای استراتژیک است در حالی که گروه های سیاسی باید احزاب سیاسی مدنی باشند، به صورت حرفه ای با یکدیگر مواجه شوند، مستندات کافی برای هر ادعایی داشته باشند و از کلی گویی هایی که باعث هیچ سازی و تخریب بنیادین می شود، بپرهیزند. در واقع هیچ سازی جناح های سیاسی نسبت به یکدیگر منجر به هیچ سازی نظام جمهوری اسلامی شده است و دایره کم اعتمادی یا بی اعتمادی از جریانات سیاسی به کل نظام سیاسی توسعه پیدا کرده است.
**برجام منبع تولید امید اجتماعی بود
این استاد ارتباطات یادآور شد: تولید یاس و ناامیدی در زمینه های مختلف اتفاق می افتد؛ مثلا برجام دستاورد مهم سیاسی جمهوری اسلامی ایران بود که در مذاکرات بین المللی توانست به اهداف خود دست یابد و در واقع نوعی قدرت نمایی بین المللی و سیاسی به شمار می آمد که مذاکره کنندگان جمهوری اسلامی با قدرت و توان بالای علمی و حقوقی توانستند تضاد بین المللی را به توافق بین المللی تبدیل کنند.
دریافت کننده جایزه اندیشمندان برتر (جایزه علامه طباطبائی) بنیاد ملی نخبگان کشور اضافه کرد: قطع نظر از پایبندی قدرت های بزرگ سیاسی به مفاد توافق، نفس مذاکره برای ایران یک ارزش و موفقیت ملی و بین المللی بود اما جریانات سیاسی، این موضوع را زیرسوال بردند و امری که می توانست به عنوان افتخار ملی باشد به عنوان ننگ ملی مطرح شد.
عاملی افزود: در جامعه ما نقل قول از «می گویند...» زیاد است و در محافل مختلف، فضای بی اعتمادی و گله گزاری وجود دارد و مسائلی مطرح می شود که منبع مشخصی ندارد؛ باید یاد بگیریم وقتی نقل قول می کنیم استناد قوی و استدلال منطقی داشته باشیم تا بی جهت فضای اجتماعی را آلوده نکنیم.
وی با اشاره به نقش رسانه ها، اظهار داشت: فضای فلانی می گوید باید به فضای عقلانی تبدیل شود و در این میان، رسانه ها با توسعه عقل تدبیری به جای عقل هیجانی و انگاره ای می توانند به تشویق امیدواری در جامعه کمک کنند.
این استاد ارتباطات گفت: ابهام اجتماعی در جامعه زیاد است و «نمی دانم» در مطالعات اجتماعی، جامعه ای 25 تا 30 درصدی را شکل داده است به بیانی دیگر این افراد نمی توانند انتخاب کنند که این وضعیت نگرشی و روحی پیامدهای خطرناکی به دنبال دارد.
وی ادامه داد: تردید و عدم قطعیت موجب تشویش، اضطراب و ناامیدی می شود و جامعه و به ویژه نظام آموزشی باید به سوی قطعیت ها پیش رود که البته در این امر، اقدامات دولتمردان اهمیت و نمود بیشتری پیدا می کند؛ دولتمردان باید برنامه های روشن و عزم جدی برای اجرا داشته باشند و از بیان امور غیر قطعی و یا سخنان طعنه آمیز و ابهام برانگیز پرهیز کنند.
** تولید ناامیدی از خارج کشور
رئیس دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران گفت: ایران در عرصه بین المللی نوعی جهانی شدن معکوس نظام سلطه را تجربه می کند و از این منظر دشمنی های گسترده ای پیرامون خود دارد؛ بارها رهبر حکیم انقلاب هم بر مساله «دشمنی» تاکید داشته اند اما بعضا در فضای اجتماعی به این مساله خرده گرفته می شود که چرا در این باره زیاد صحبت می شود در صورتی که این مساله واقعیتی است که وجود دارد و غفلت از دشمن می تواند منجر به احاطه دشمن شود و نوعی نگاه سطحی را توسعه بخشد. باید قدرت تحلیلی ملی و بین المللی جامعه را افزایش داد.
عاملی ادامه داد: بخشی از دشمنی ها با جمهوری اسلامی ایران مربوط به مخالفان معارض خارجی و یا داخلی های طرد شده است مثل منافقان، سلطنت طلبان و گروهک هایی که ابزار دشمنی مثل صدام شدند وعلیه مردم و نظام سیاسی اقدام کردند.
وی اظهار داشت: مخالفان جمهوری اسلامی ایران، بنگاه های خبری حساب شده دارند، تولید محتوا می کنند و اخباری را نشر می دهند که در بسیاری از اوقات منبع مشخصی ندارد و در مقاطع خاص این فرض ایجاد می شود که در بزنگاه نابودی جمهوری اسلامی ایران قرار گرفته ایم و فکر می کنند با اخبار ناامیدکننده و القای یاس به هدف مطلوب خود رسیده اند البته چندین بار این مساله تکرار شده است اما نتیجه ای از این روند نگرفته اند.
این استاد دانشگاه تهران گفت: مردم ایران از توان فکری بسیار بالایی برخوردار اند و همواره اثبات شده است که حس نزدیک و عمیقی نسبت به «بزنگاه های سیاسی ملی و بین المللی» دارند.
**3229**1418