بزرگنمايي:

آریا بانو - استارتاپ‌ها در تلویزیون چه می‌کنند؟
١٦٧
٠
صبح نو / در سال‌های اخیر و ‌به‌دنبال توسعه اکوسیستم نوآوری در ایران، شاهد شکل‌گیری زیست‌بوم استارتاپی کشورمان هستیم که بازیگران مختلفی در آن ایفای نقش ‌‌‌می‌کنند. شتاب‌دهنده‌ها یکی از مهم‌ترین بخش‌های اکوسیستم استارتاپی هستند که ضمن تأمین نیازهای مالی ‌کسب‌وکارهای نوپا، نقش مربیگری را نیز برعهده دارند. ‌در پی رشد و توسعه این زیست‌بوم در کشورمان، شتاب‌دهنده‌های مختلفی نیز پا در این عرصه نهادند و هرکدام مأموریت‌هایی تخصصی یا عام برای خود تعریف کرده‌اند تا بتوانند استارتاپ‌ها و تیم‌های خلاقی را در حوزه‌های موردنیازشان پرورش دهند و مرز‌های دانش و نوآوری صنعت خود را جلو ببرند. بررسی‌ها نشان ‌‌‌می‌دهد یکی از نیازهای اصلی هر استارتاپی، تبلیغات و بازاریابی ازطریق تبلیغات کلان است. این بخش هزینه زیادی بر دوش استارتاپ‌ها ‌‌‌می‌گذارد و گاهی تا 70درصد سرمایه موردنیاز استارتاپ برای ورود به بازار استارتاپ و تبلیغات مصرف ‌‌‌می‌شود. حل این مسأله مفهوم جدید شتاب‌دهی رسانه‌ای را برمبنای اضافه‌کردن شریک رسانه‌ای درکنار شریک مالی به ادبیات استارتاپی وارد ‌‌‌می‌کند.
در سال‌های اخیر و ‌به‌دنبال توسعه اکوسیستم نوآوری در ایران، شاهد شکل‌گیری زیست‌بوم استارتاپی کشورمان هستیم که بازیگران مختلفی در آن ایفای نقش ‌‌‌می‌کنند. شتاب‌دهنده‌ها یکی از مهم‌ترین بخش‌های اکوسیستم استارتاپی هستند که ضمن تأمین نیازهای مالی ‌کسب‌وکارهای نوپا، نقش مربیگری را نیز برعهده دارند. ‌در پی رشد و توسعه این زیست‌بوم در کشورمان، شتاب‌دهنده‌های مختلفی نیز پا در این عرصه نهادند و هرکدام مأموریت‌هایی تخصصی یا عام برای خود تعریف کرده‌اند تا بتوانند استارتاپ‌ها و تیم‌های خلاقی را در حوزه‌های موردنیازشان پرورش دهند و مرز‌های دانش و نوآوری صنعت خود را جلو ببرند. بررسی‌ها نشان ‌‌‌می‌دهد یکی از نیازهای اصلی هر استارتاپی، تبلیغات و بازاریابی ازطریق تبلیغات کلان است. این بخش هزینه زیادی بر دوش استارتاپ‌ها ‌‌‌می‌گذارد و گاهی تا 70درصد سرمایه موردنیاز استارتاپ برای ورود به بازار استارتاپ و تبلیغات مصرف ‌‌‌می‌شود. حل این مسأله مفهوم جدید شتاب‌دهی رسانه‌ای را برمبنای اضافه‌کردن شریک رسانه‌ای درکنار شریک مالی به ادبیات استارتاپی وارد ‌‌‌می‌کند.
شتاب‌دهی رسانه‌ای درواقع سرمایه‌گذاری مراکز بزرگ رسانه‌ای است روی استارتاپ‌ها که به‌جای آنکه سرمایه ریالی دراختیار تیم‌ها قرار دهد، منابع و کانال‌های تبلیغاتی خود را مستقیما دراختیار استارتاپ‌هایش قرار می‌دهد تا مرحله رشد تصاعدی و تغییر مقیاس برایشان فراهم شود. این مفهوم را Media VC نیز می‌توان نام نهاد. این در حالی است که شتاب‌دهی رسانه‌ای در ایران مفهومی نو و تازه به‌شمار می‌رود و تنها یک مرکز در ایران این کار را انجام می‌دهد.
همکاری و مشارکت مرکز نوآوری و شتاب‌دهی رسانه‌ای توسکا با استارتاپ‌ها
مرکز نوآوری و شتاب‌دهی رسانه‌ای کسب‌وکارهای دیجیتال توسکا از آذر‌1397 فعالیت خود را آغاز کرد و زمینه آن امضای تفاهم‌نامه همکاری در توسعه کسب‌وکارهای نوپای دیجیتال و بین مرکز ملی فضای مجازی، همراه‌اول، معاونت فناوری‌های راهبردی معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، معاونت کارآفرینی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سازمان فناوری اطلاعات ایران بود. طبق تفاهم‌نامه مذکور، این مرکز متعهد به اختصاص سهمیه تبلیغی صداوسیما به استارتاپ‌ها با استفاده از ظرفیت‌های شرکت توسعه کسب‌وکار ایرانی (توسکا) و انجام تبلیغات ویژه کسب‌وکارهای کوچک و نوپای دیجیتال در صداوسیما با تخفیف مصوب است. این مدل همکاری از دو طریق انجام می‌شود: 1. استفاده از ظرفیت‌های تبلیغی در برنامه‌های زنده صدا‌و‌سیما به‌صورت حمایتی و بدون دریافت هزینه‌ که برای کسب‌وکارهای نوپا فرصت مناسبی به‌منظور معرفی ایجاد می‌کند؛ 2. تبلیغات کلان تلویزیونی که برای کسب‌وکارهایی مناسب است که به مرحله رشد و بلوغ رسیده‌اند؛ چراکه این همکاری درقبال دریافت سهم از درآمد یا درصورت تمایل، دریافت سهم از سهام انجام خواهد گرفت.
این اتفاق برای استارتاپ‌هایی است که به مرحله‌ای از رشد رسیده‌اند که تبلیغات تلویزیونی می‌توانند موجب رشد سریع آن‌ها شوند و به‌اصطلاح افزایش مقیاس (scale up) را حمایت کنند. این استارتاپ‌ها علاوه‌بر استفاده از ظرفیت‌های صداوسیما، در ارائه محصولات خود به مخاطبان از خدمات شتاب‌دهی شتاب‌دهنده تخصصی کسب‌وکارهای دیجیتال این شرکت نیز استفاده می‌کنند.
آنتن زنده تلویزیون دراختیار استارتاپ‌ها
آنچه در این مدت گذشته است، نشان می‌دهد تاکنون 114 درخواست مشارکت از استارتاپ‌ها بررسی شده است و استارتاپ‌ها پس از ارائه طرح تجاری و مدارک مربوط به ارزش‌گذاری آن‌ها، وارد مرحله راستی‌آزمایی می‌شوند و حین بررسی تیم‌ها، حمایت از آن‌ها نیز آغاز می‌شود. استارتاپ‌های آزمایش آنلاین، به‌زی، آلاء، کشمون، داستان من، بیدبرگ، نوبار، سبکتو، گهواره، پیچاپ، تین‌تک و کافه‌گلدون ازجمله استارتاپ‌هایی هستند که با حمایت صداوسیما تبلیغات آن‌ها در رسانه ملی پخش شده ‌است؛ به‌طوری‌که تاکنون حدود 500 دقیقه آنتن زنده تلویزیون از برنامه‌های فرمول یک، به خانه برمی‌گردیم، شب آفتابی و... به حضور استارتاپ‌ها اختصاص داده شده ‌است. در برنامه «به خانه برمی‌گردیم»، بنیان‌گذاران استارتاپ‌ها معمولا به‌همراه خانواده در این برنامه حاضر می‌شوند و در فضایی صمیمانه‌ گفت‌وگو و کسب‌وکارشان را معرفی می‌کنند. همچنین، در برنامه پرمخاطب «فرمول یک» با اجرای آقای علی ضیاء، در تعامل با مجری درباره استارتاپ خود توضیح می‌دهند. در برنامه تخصصی «شب آفتابی» نیز، صاحبان کسب‌وکار را کارشناس برنامه به چالش می‌کشد. هر استارتاپ در این برنامه‌ها امکان معرفی کسب‌وکار خود را دارد و علاوه‌بر گویش مجری، زیرنویس و نمایش اِلِمان‌های تبلیغاتی و کانال‌های ارتباطی با استارتاپ‌ها (ارسال پیامک و معرفی نحوه دسترسی ازطریق وب) نیز معرفی می‌شود که تأثیر درخورملاحظه‌ای روی معرفی استارتاپ به مخاطب و مراجعه به آن برای کسب اطلاعات یا دریافت خدمات و محصولات گذاشته ‌است. به‌عنوان نمونه، حضور چنددقیقه‌ای «آزمایش آنلاین» در برنامه «به خانه برمی‌گردیم» توانست فروش آن روزش را حداقل چهاربرابر افزایش دهد و «مدرسه من» با افزایش بازدید هزاربرابری مواجه شده ‌است. همچنین، «آرمه تخفیف پارسیان» هنگام حضور در برنامه «به خانه برمی‌گردیم» بیش از هزار درخواست فروش داشته‌است. استارتاپ‌های طرف قرارداد با مرکز نوآوری و شتاب‌دهی رسانه‌ای توسکا علاوه‌بر حضور در برنامه‌های مذکور، امکان پخش تیزر تبلیغاتی در شبکه‌های سراسری و استانی تلویزیون را نیز دارند. همچنین، با‌توجه‌به ناتوانی مالی استارتاپ‌ها برای ساخت تیزر، زیرنویس و... توسکا حداکثر همکاری را در‌این‌زمینه با استارتاپ‌ها کرده و به‌رایگان تیزر و زیرنویس را برایشان طراحی کرده و ساخته است.
یکی از عوامل مهم رشد شرکت‌های استارتاپی، برگزاری رویدادهای مختلف در این حوزه است. بر‌‌همین‌اساس در 6 ماه گذشته، توسکا از 6 رویداد کسب‌وکاری ازجمله یازدهمین جشنواره ملی رسانه‌های دیجیتال، هشتمین نمایشگاه بین‌المللی نوآوری و فناوری اینوتکس 2019، نمایشگاه الکامپ 98 و... حمایت و ضمن معرفی کامل این رویدادها، زمینه معرفی استارتاپ‌های برگزیده را نیز فراهم کرده ‌است. این شرکت با هدف فرهنگ‌سازی کسب‌وکار،از برنامه‌های تلویزیونی مرتبط با حوزه‌های کسب‌وکارهای نو حمایت و زمینه ساخت برنامه‌های جدید با ساختار جدید را با الگوبرداری از برنامه‌های بین‌المللی فراهم کرده ‌است.
چگونه مراجعه کنیم؟
مرکز نوآوری و شتاب‌دهی رسانه‌ای کسب‌وکارهای دیجیتال در مدت زمان کوتاهی با بیش از 70 استارتاپ همکاری موفق کرده است. هم‌اکنون این سوال مطرح می‌شود که ظرفیت این مرکز برای حمایت از استارتاپ‌ها چقدر است؟ موضوع مهم این است که اقدامات مرکز نوآوری فقط به استارتاپ‌های مذکور محدود نمی‌شود و به‌نظر می‌رسد با‌توجه‌به ظرفیت‌ها و برنامه‌ریزی‌های موجود، این امکان وجود دارد از سایر استارتاپ‌های نوپا حمایت و از این طریق به اشتغال‌زایی و توسعه اقتصاد نوین کشور کمک کند. بر‌همین‌اساس، تنها استارتاپ‌های دیجیتال در بستر وب، موبایل، اینترنت، تجارت الکترونیک، بازی‌های آنلاین و نرم‌افزارهای سرویس‌محور که مرحله تست و ارائه اولیه محصول به بازار را انجام داده و برای حضور قطعی در بازار ارائه خدمات دیجیتال با کیفیت و وسعت به کاربران آمادگی دارند، می‌توانند ازطریق سایت www.tooska.ir از نحوه همکاری با این مرکز آشنا شوند و درصورت تمایل درخواست خود را ثبت کنند. این استارتاپ‌ها قطعا باید شخصیت حقوقی، طرح تجاری مشخص و قابل‌ارزشیابی، مدل تجاری قابل‌اتکا، زیرساخت‌های مورداعتماد، رشد پایدار، مجوزهای کامل فعالیت دیجیتال و مدیریت خدمات مشتریان داشته باشند. تیم‌هایی که در مرحله شتاب‌دهی قبول شوند، شتاب‌دهنده روی آن‌ها سرمایه‌گذاری می‌کند و این سرمایه به‌صورت باکس تبلیغات کلان در صداوسیما دراختیار تیم قرار می‌گیرد. درصورت نیاز و تأیید کمیته سرمایه‌گذاری، امکان سرمایه‌گذاری مستقیم و اعطای وام قابل‌تبدیل به سهام نیز وجود دارد.
مرکز نوآوری و شتاب‌دهی رسانه‌ای توسکا نیز مانند سایر Media VCها، تنها امکان سرمایه‌گذاری و همکاری با استارتاپ‌هایی را دارد که در مرحله بلوغ به‌سر می‌برند و به حمایت تبلیغاتی کلان نیاز دارند و فقط استارتاپ‌هایی می‌توانند از فرصت این همکاری استفاده کنند که از محصول قابل‌عرضه و بازار انبوه برخوردار باشند و به محصول خود اعتماد کامل داشته و اصول و موارد فنی را رعایت کرده باشند. استارتاپ‌های موفق، بخش‌های بزرگ و مؤثر اقتصادی آینده جوامع را تشکیل می‌دهند. وجود استارتاپ‌های موفق و بالغ در هر جامعه تضمینی بر توسعه اقتصاد خواهد بود. بر‌همین‌اساس، حمایت از کسب‌وکارهای نوپا و دیجیتال در دنیای امروز ضروری به‌نظر می‌رسد؛ به‌ویژه اینکه می‌تواند گامی برای اشتغال‌زایی و کاهش وابستگی اقتصاد ایران به درآمدهای نفتی نیز باشد.