بزرگنمايي:

آریا بانو -
چرا زنان زودتر به سن تکلیف می رسند؟
k ١.٢
٠
حوزه / توفیق زن بیش از مرد است زیرا تقریباً شش سال قبل از این که مرد، مکلف بشود، زن را ذات اقدس اله به حضور پذیرفته است، آن وقتی که هنوز مرد به عنوان یک نوجوان مشغول بازی است، زن مشغول راز و نیاز و نماز است.
آیت الله جوادی آملی مفسر قرآن و از مراجع تقلید درباره دلیل زودتر مکلف شدن دختران نسبت به پسران معتقد است: توفیق زن بیش از مرد است زیرا تقریباً شش سال قبل از این که مرد، مکلف بشود، زن را ذات اقدس اله به حضور پذیرفته است، آن وقتی که هنوز مرد به عنوان یک نوجوان مشغول بازی است، زن مشغول راز و نیاز و نماز است.
اسلام کامل ترین و جامع ترین
دین اسلام از بین دیگر ادیان الهی کامل ترین و جامع ترین دین به حساب می آید و در قرآ ن کریم نیز بر آن تأکید بسیاری شده است. انسان مسلمانی که خود را تسلیم این دین و فرامین نورانی آن می کند، مفتخر است که چنین آیین مقدسی در همۀ ابعاد زندگی او دارای برنامه بوده و نسبت به پرسش های احتمالی او پاسخگوست.
چرایی زودتر مکلف شدن دختران
در این بین یکی از سؤالات مبتلا به قشر جوان ما چرایی زودتر مکلف شدن دختران نسبت به پسران می باشد! آیا خالق هستی بخش تفاوتی بین زن و مرد قائل شده است. آیت الله جوادی آملی مفسر قرآن و از مراجع تقلید درباره دلیل زودتر مکلف شدن دختران نسبت به پسران معتقد است: توفیق زن بیش از مرد است و اگر انسان تنزل کند حداقل باید بگوید زن همانند مرد است. زیرا تقریباً شش سال قبل از این که مرد، مکلف بشود، زن را ذات اقدس اله به حضور پذیرفته است. زن همین که از نُه سالگی گذشت و وارد دهمین سال زندگی شد، خدا او را به حضور می پذیرد و با او سخن می گوید و روزه را بر او واجب می کند، مناجات های او را به عنوان دستور مستحب شرعی گوش می دهد.
اساسی ترین تشرف زن به محضر الهی
وی اشتغال پیشتر زنان نسبت به مردان به راز و نیاز با خدا را به عنوان یکی از اساسی ترین تشرف زن به محضر باری تعالی برشمرده و مرقوم داشت: آن وقتی که هنوز مرد به عنوان یک نوجوان مشغول بازی است، زن مشغول راز و نیاز و نماز است. شش سال زمینه سازی کردن و از دوران نوجوانی او را به حضور پذیرفتن، نماز را که عمود دین است بر او واجب کردن، روزه را که سپر دین است و حج را که وفد الی اللَّه است و مهمانان در آن سفر به ضیافتگاه خداوند می روند، بر زن واجب کردن، اینها همه نشانه آن است که زن برای دریافت فضائل، شایسته تر از مرد است و اگر این منطق درست تبیین و اجرا گردد، نتیجتاً معلوم خواهد شد که زن بالاتر از مرد و لااقل همتای مرد است.
بلوغ زمینه تشرف به مقام عبودیت
مرد وقتی پانزده سالگی را تمام نمود و وارد شانزدهمین سال زندگی شد، شایستگی خطاب الهی را کسب می نماید و قبل از آن چنین لیاقتی ندارد، زیرا بلوغ زمینه تشرف به مقام عبودیت است.
وی در مورد اهمیت پاس داشت سن بلوغ و تشرف دانستن این مرحله با استناد به مناجات الذاکرین امام سجاد صلوات اللَّه علیه آورده است:درباره یکی از علمای بنام شیعه ابن طاووس رضوان اللَّه علیه نقل شده است که روز بلوغش را جشن گرفت، او وقتی از پانزده سالگی وارد شانزدهمین سال زندگی شد دوستان و آشنایان خود را به شکرانه این که من نَمُردم و سنّ من به حدّی رسید که خدای سبحان با من سخن گفت و از من تکلیف طلب کرد، جشن گرفت چون انسان تا قبل از بلوغ، مورد خطاب تکلیفی خدا نیست، و به هنگام بلوغ لیاقت می یابد که مورد خطاب خدای سبحان واقع شود.
جشن شکرانه بلوغ
این که این جشن در اسلام مشروعیت دارد و جزو سنن هست یا نه؟ مسأله ای جداگانه است، کسی به قصد ورودِ سنّت اقدام به برگزاری این مراسم نمی کند، بلکه این جشن را به شکرانه یک نعمت برگزار می نماید. و شاید مرحوم سید ابن طاووس زیر پوشش اطلاقات اولیه که هر نعمتی به شما رسیده است حق شناس و شاکر باشید، این چنین عملی را انجام داده است. بر این اساس، بلوغ یک شرافت است. آنها که اهل سلوکند می گویند ما مشرَّف شدیم نه مکلّف، چون زحمت و مشقتی در کار نیست، بلکه شرف در کار است. لذا در مناجات الذاکرین امام سجادعلیه السلام می خوانیم «یا من ذکره شرف» ای خدایی که نام تو مایه شرافت است.
افتخار عبادت زن، شش سال زوتر از مرد
اگر کسی به جایی برسد که ذکر خدا گوید و در سایه این ذکر، به یاد خدا و خدا هم به یاد او باشد، شرافتی نصیب او گردیده است، و زن شش سال قبل از مرد به این شرافت می رسد. اگر چنانچه به این نکته دقت شود، قبل از این که مرد به راه بیفتد و در صراط مستقیم گام بردارد، زن بخش زیادی از این راه را طی کرده است.
بنابراین هم آن محرومیت هایی که زن در دوران عادت دارد قابل جبران است و هم اینکه شش سال قبل از مرد، بالغه می شود همه نقص ها را ترمیم می کند. بنابراین اگر نقصانی در ایمان باشد و علت آن هم نقص در عبادت باشد، نه تنها قابل جبران است بلکه اگر زن به این فکر بیفتد که دوران شش ساله را مغتنم بشمارد عظمتی فزون تر نیز خواهد یافت.
زن ریحانه است نه قهرمان!
از آنچه گفته شد روشن می شود سِرّ بیان حضرت امیر علیه السلام در نهج البلاغه که در وصف زن خطاب به امام مجتبی علیه السلام می فرماید: «فاِنّ المرأه ریحانه ولیست بقهرمانه». یعنی این که زن ریحان است، باید او را زودتر از مرد، تحت تربیت و تکلیف قرار داد، در غیر این صورت ضایع می شود. روایتی دیگر نیز از حضرت صادق سلام اللَّه علیه نقل شده است که می فرماید: «من اتّخذ امرأه فلیکرمها فانّما امرأه أحدکم لعبه فمن اتّخذها فلا یضیعها». مراد از لعب در روایت، بازیچه و اسباب بازی نیست، بلکه یعنی زن ریحانه است این ریحانه را ضایع نکنید. اسلام به اولیای مدرسه و منزل دستور می دهد که به دخترها بیش از پسرها رسیدگی کنید. اگر تکلیف بر دختر، شش سال قبل از پسر شروع می شود بنابراین اولیای منزل و مدرسه مسؤولیت شان نسبت به دخترها بیش از پسرهاست.