بزرگنمايي:

آریا بانو -
یک برنامه‌ریزی عالی برای ورزشکاران روزه‌دار
٣٠٨
٠
خراسان / ورزشکاران حرفه ای و آماتور برای جلوگیری از کاهش عملکرد ورزشی خود نمی توانند در ماه مبارک رمضان تمرین هایشان را کنار بگذارند. پس ورزشکاران باید در این ماه، نوع تغذیه و تمرین خود را طوری برنامه ریزی کنند که وضعیت تغذیه ، شدت و زمان تمرین متناسب با روزه‌‌داری باشد .ما برای شما چند توصیه خواهیم داشت :
1-در فاصله سحر تا افطار از انجام فعالیت‌های بدنی و ورزشی خودداری کنید.
2- بهترین زمان ورزش در ماه رمضان 120دقیقه بعد از صرف افطار است.
3- در این ماه از شدت و حجم تمرین ها کم و بیشتر با جنبه حفظ آمادگی تمرین کنید.
4- ازانجام تمرین های هوازی در ماه رمضان خودداری کنید.
شاید برای شما هم سوال باشد که در ماه رمضان بهترین حالت برای تمرین چند جلسه وبا چه مدت زمانی است ؟
توجه داشته باشید که درماه رمضان، نمی توان مانند ماه‌های دیگرهمان تعداد جلسات تمرین را با همان شدت اجرا کرد، دقت کنید درماه رمضان هدف ما ارتقای آمادگی بدنی یا افزایش عضله نیست؛ بلکه هدف حفظ آن است، بنابراین شما می‌توانید 2 تا 3 جلسه تمرین در هفته داشته باشید.همچنین درخصوص مدت زمان فعالیت‌ بدنی و ورزش در حین روزه داری، توصیه می شود در طول روز نباید بیش از 30 دقیقه و نهایتاً اگر این زمان کم بود بیشتر از 45 دقیقه تمرین طول بکشد.همچنین به دلیل گرم بودن هوا بهتر است، فعالیت ورزشی شما در محیط باز و زیر تابش نور خورشید انجام نشود.اگر در شرایطی مجبور به انجام فعالیت ورزشی قبل از افطار بودید، باید تمرین با افطار حداقل یک تا دو ساعت فاصله داشته باشد و برای جلوگیری از کاهش فشار خون، سرگیجه، سردرد و تهوع که درشرایط بی‌غذایی پس از تمرین به وجود می آید، لازم است، فعالیت با شدت سبک و متوسط انجام شود.
در بین افراد ورزشکار، مقدار حجم عضله بسیارمهم است و جای شکی نیست که روزه اثر کاتابولیک دارد وباعث کاهش حجم عضلات خواهد شد. بنابراین مصرف متعادل پروتئین ( 1تا2 گرم به ازای هر کیلو گرم از وزن بدن) در وعده‌های غذایی روند کاهش حجم عضلات را کُند خواهد کرد.با مشورت متخصص تغذیه برای جلوگیری از تخریب بافت عضلات از مکمل‌هایی مانند BCAA,WHEY ,CASEIN استفاده کنید.
آب
ورزشکاران روزه‌دار برای جلوگیری از مشکلات کم‌آبی، بی‌حالی و سستی بدن، اختلال در تنظیم درجه حرارت بدن، جلوگیری از غلیظ شدن خون و کاهش اکسیژن رسانی مغز وعضلات در سحر و افطار، آب و مایعات مصرف کنند. کم آبی می‌تواند توان بدنی ورزشکار را تا 19 درصد کاهش دهد.
1- حد فاصل افطار تا سحر حداقل 8 تا 12 لیوان آب مصرف شود ( 2 لیتر )
2- در سحر و هنگام افطار، چای مصرف نکنید .دیده شده بسیاری از ورزشکاران در ماه رمضان برای تامین الکترولیت های بدن نمک مصرف می کنند.
مصرف زیاد نمک و در پی آن دفع مایعات و اسید فولیک از بدن را می توان از عوامل تشنگی عنوان کرد، نیازی به استفاده از نمک اضافه نیست. شما با داشتن یک رژیم متعادل و صحیح می توانید نمک کافی را به بدن برسانید .
توصیه می شود ورزشکاران از مصرف مواد غذایی مدر (ادرار آور مانند کافئین) که باعث از دست رفتن آب بدن از راه ادرار می‌شود، خودداری کنند.
افطار
مواد غذایی افطار بهتر است سبک باشد تا به معده فشاری وارد نشود و همچنین سریع هضم شود و انرژی زا باشد، چرا که لازم است قند( با شاخص گلایسمی متوسط ) به سرعت جذب شود و انرژی تولید کند. مواد غذایی مانند شیر، کشمش و انجیرخشک دراین دسته قرار می گیرد و باعث می شود کمبود قند بدن جبران شود.
ورزشکاران باید توجه کنند هنگام افطار از مصرف زولبیا و بامیه به مقدار زیاد بپرهیزند چرا که در صورت مصرف زیاد آن‌ها، انسولین خون بالا می رود و قند به سرعت جذب سلول‌ها می‌شود؛ در نتیجه میزان انسولین بالا مانده و قند خون همچنان پایین است و یک احساس ضعف یا گرسنگی شدید به افراد دست می‌دهد.
سحر
یکی از مهم ترین مسائل در ماه رمضان برای ورزشکاران ، موضوع تغذیه است به طوری که باید پوشش تغذیه‌‎ای مناسبی در این ایام به خصوص در زمان تمرین داشته باشند.
مهم ترین درشت مغذی یعنی کربوهیدرات ها نیاز اصلی ورزشکاران به حساب می آیدکه اگر تامین نشود ذخایر گلیکوژن بدن‌شان با مشکل مواجه خواهد شد چرا که ذخیره آن در بدن محدود است و به دلیل این که مغز انسان تنها مواد قندی مصرف می‌کند، ممکن است ورزشکار با کمبود مواد قندی در بدن مواجه شود.
به همین دلیل امکان دارد کمبود قند در بدن باعث بروز مشکلاتی از قبیل افت فشار خون شود که ورزشکاران روزه‌دار می‌توانند با مصرف غذاهای انرژی‌زای قندی و کربوهیدراتی مانند ماکارونی و سیب زمینی شیرین در هنگام سحر مانع مشکلات ناشی از کمبود مواد قندی شوند.
البته سعی کنید کربوهیدرات های پیچیده مانند حبوبات و غلاتی مثل جو، گندم، جو دوسر، لوبیا، عدس، آرد سبوس دار، برنج با پوست ( برنج قهوه ای) مصرف و حتماً وعده پروتئینی
( کازئین ) کاملی هم میل کنید. این دو مورد هم از گرسنگی پیشگیری می کند و هم نیازهای بدن را تأمین خواهد کرد.
برای تامین مقدارچربی مورد نیاز بدن می توانید ازانواع مغزهای خام و بدون نمک از جمله پسته، بادام، فندق و گردو و همچنین روغن زیتون اصل و سالم استفاده کنید.
نویسنده: مصطفی عاشوری/ فیزیولوژیست ورزشی