بزرگنمايي:

آریا بانو -
چه زمانی باید از ماما کمک بگیریم، به مناسبت روز جهانی ماما
٢٨١
٠
خراسان / ماما به شخصی اطلاق می‏شود که تحصیلات مامایی را برابر مقررات در آموزشگاه‏های داخلی و خارجی به پایان رسانده و موفق به دریافت پروانه رسمی مامایی از مقامات صلاحیت دار شده باشد.ماماها موظفند زایمان را در بیمارستان و زایشگاه‏هایی انجام دهند که پروانه قانونی دارد. هر یک از افراد فعال در رشته های پزشکی و پیراپزشکی مسئولیت هایی دارند که طبق قانون موظف به انجام آن هستند . ماماها از این قاعده مستثنا نیستند و از جمله وظایف آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
وظایف ماماها در مراقبت‏های قبل از زایمان
تهیه شرح حال بیمار شامل یادداشت آخرین روز قاعدگی، تعیین تاریخ زایمان، ضمیمه کردن فرم معاینه کامل توسط پزشک برای مراجعه بیمار که نشانه سلامت کامل زن باردار است.
معاینه بیمار از نظر مامایی
1- اندازه‏گیری وزن و فشار خون.
2- اندازه‏گیری رحم (تعیین سن حاملگی) و مقایسه آن با سن حاملگی، مذکور در شرح حال.
3- بررسی صدای قلب جنین.
4- بررسی وجود ورم در اندام ها.
5- معاینه با اسپکولوم و نمونه برداری سیتولوژی و کشت.
6- آزمایش پاراکلینیکی شامل آزمایش ادرار برای قند، آلبومین و استن (با نوار مخصوص).
7- درخواست آزمایش قندخون - واسرمن – بررسی میزان هموگلوبین Hb و Rh و گروه خون
(جواب باید ضمیمه فرم درخواست معاینه عمومی اولیه برای پزشک فرستاده شود.)
- ارجاع کلیه موارد غیر طبیعی به پزشک یا متخصص مربوطه
وظایف ماماها هنگام وضع حمل
1- بررسی چگونگی دردهای زایمان از لحاظ تعداد - طول مدت و فواصل بین آن ها و نحوه طبیعی یا غیرطبیعی بودن آن.
2- شنیدن صدای قلب جنین از لحاظ تعداد و منظم بودن آن
3- تعیین اندازه رحم و تطبیق آن با سن حاملگی و تشخیص زایمان های قبل از موقع.
4- تعیین نمایش جنین با معاینه خارجی و انجام مانرهای لئوپولد (تعیین اندازه رحم - محل قرارگرفتن پشت جنین )
5- اندازه‏گیری فشار خون و وجود یا نبود ورم در اندام ها
6- گزارش وجود یا نبود خون ریزی مهبلی
7- انجام معاینه مهبلی در صورت وجود دردهای زایمانی - مشاهده لکه بینی یا خروج موکوس دهانه رحم و دستور آمادگی برای زایمان.
وظایف ماما پس از وضع حمل
1- اندازه‏گیری درجه حرارت و نبض مادر
2- میزان INVOLUTION یا برگشت رحم به حالت اولیه
3- مشاهده لوش (ترشحات پس از زایمان) و کیفیت بوی آن.
4- معاینه پستان ها
5- بررسی چگونگی دفع ادرار و مدفوع
6- وجود پس درد
7- صدور دستور مراقبت های لازم درباره نوزاد و مراقبت های بهداشتی خود مادر.
مواردی که باید به پزشک ارجاع شود
1- بررسی تب و لرز پس از 24 ساعت
2-بررسی خون ریزی خارج از اندازه
3- نداشتن انولوسیون (برگشت رحم به حالت عادی)
4- ترشحات غیرطبیعی و بدبو
5- تورم و سرخی دردناک پستان ها
6- ناتوانی در دفع ادرار پس از 12 ساعت و تکرر ادرار در صورتی که هرماه با سوزش همراه باشد.
7- اختلالات یا نقص موضعی یا غیرطبیعی بودن پستان به طوری که مانع شیردادن نوزاد شود.
8- تورم یک پا یا هر دو پای مادر.
مامایی زیر مجموعه علوم پزشکی است که به طیف زیادی از بانوان در سن باروری خدمات ارائه می دهد و بخش عمده وظایف ماما مربوط به مادران باردار است