بزرگنمايي:

آریا بانو - تبریز - جوانان هر کشوری از آن روی که بدنه فعال و باانگیزه و بهترین منابع انسانی محسوب می شوند، سهم مؤثری در تضمین حیات فرهنگی و ملی ملت ها دارند، اما به نظر می رسد جامعه ایران هنوز در این باره که جوانان، «مشکل» و یا «کلید حل مشکل» هستند، به اجماع نرسیده است.

به گزارش ایرنا، هرگونه سخن در مورد جوان در عین سادگی بسیار مشکل و پیچیده است، زیرا احتیاج به معرفت و شناخت کامل نسل گذشته و آینده دارد؛ شناخت این نسل یعنی شناخت روحیات، شناخت تمایلات، شناخت احساسات، شناخت خواسته ها و توانمندی های جوان؛ پس اگر نتوانیم تفسیری صحیح و منطقی از جوان داشته باشیم، نمی توانیم او را دریابیم و مهم ترین نکته اینجاست که او نیز از خود، محیط خود، آینده خود و هدف آفرینش تفسیر روشن و همگونی داشته باشد.
کارشناسان می گویند جامعه ایرانی با وجود در اختیار داشتن انباشت تجربه چشمگیری از موفقیت در عرصه های مختلف با اتکا به نیروی جوان خود هنوز در مسیر استفاده از ظرفیت های جوانان به کندی پیش می رود و عبور از این وضعیت نیازمند برداشتن گام های محکم تری است.
اقتصاد نفتی، استفاده ابزاری از جوان در مواقع بحرانی، سستی مدیریت میانی در عمل به سیاست های بالادستی در مورد جوانان، معیوب بودن چرخه گردش نخبگان و ضعف در نظام آموزشی از جمله عواملی هستند که در بحث از موضوع بکارگیری نیروی انسانی «جوان» در روند توسعه جامعه به عنوان یکی از مطالبات رهبر معظم انقلاب اسلامی، مطرح می شوند .
از آنجایی که دغدغه ها و نیازهای جوانان از مباحث روز جامعه است، خبرگزاری ایرنا مرکز تبریز میزگردی را به مناسبت فرا رسیدن میلاد باسعادت حضرت علی اکبر (ع) و «روز جوان»، با حضور جمعی از مسئولان، کارشناسان و نخبگان برگزار کرد تا مهم ترین موانع موجود در مسیر استفاده از ظرفیت های جوانان، موانع و مشکلات پیش رو و راهکارهای برون رفت از آن بررسی شود.
**جوانان مشکل نیستند
مدیرکل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری آذربایجان شرقی با بیان اینکه امام خمینی نگاه خاصی به مقوله جوان داشت و جوانی را یک فرصت بزرگ برای جامعه می دید، افزود: جوامعی که به جوانان اتکا کنند، خیلی موفق هستند.
علی بدرشکوهی در تحلیل شکست طاغوت، عدم اتکا به جوانان را عنصر اصلی فروپاشی رژیم گذشته عنوان کرد و گفت: جامعه ای که روی جوانان سرمایه گذاری کرده و از ظرفیت آنان برای پیشبرد اهداف بهره ببرد، پویا و فعال خواهد بود.
وی با بیان اینکه امام جوانان را میراث جامعه دانسته و بر استفاده برحق از ظرفیت جوانان تاکید داشتند، اظهار داشت: امام پویایی را در ذهن جوانان ایجاد کرد؛ جوانی که زمانی منفعل و مستاصل بود، انقلاب و دفاع مقدس با اتکا به جوانان پیروز شد.
معاون امور جوانان اداره کل ورزش و جوانان آذربایجان شرقی نیز با بیان اینکه در طول 40 سال سه نسل اول انقلاب، دفاع مقدس و بعد از دفاع مقدس جوانان را داریم، گفت: نسل اول به صورت آرمانگرایانه وارد عرصه شد، نسل دوم حرکت آرمانی را با اعتماد به نفس ادامه داد و نسل سوم حرکت روبه رشد علمی را ادامه داد.
امیر تقی زاده اظهار داشت: در هر سه نسل هم اعتماد به جوانان وجود داشت و هم به آنها فضا داده شد، در نسل بعد از دفاع مقدس علاوه بر فضا مدیریت هم به آنها سپرده شد.
وی با بیان اینکه متاسفانه در طول 40 سال گاهی به جوانان به عنوان امر مشکل نگاه کردیم، افزود: در حالی که جوان نه تنها مشکل نبوده، بلکه بخشی از حل مشکل است، اگر در سپردن مناصب حساس به جوانان اعتماد شود، در کمترین مدت شاهد تحول در جامعه خواهیم بود.
رئیس بنیاد نخبگان آذربایجان شرقی نیز جوانان را بخشی از منابع انسانی و سرمایه و ثروت دانست و گفت: ما در سیستمی قرار داریم که به جوان به عنوان سرمایه انسانی نگاه نمی کند؛ چون اقتصادمان نفتی است و در اقتصاد نفتی یک انسان توانمند و کارآمد زیاد مهم نیست، چون نفت را می فروشیم و سرمایه به دست می آید و چندان مدیریتی نیاز نیست.
امامی با بیان اینکه سیستم ما الان به مرحله بلوغ فکری رسیده است، افزود: سیستم به مرحله ای رسیده که اقتصاد ما باید مبتنی بر دانش بنیان باشد که اولین لازمه اش فرهنگ سازی است.
وی منابع انسانی را بزرگ ترین سرمایه جامعه دانست و گفت: یک بخش نیروی انسانی جوانان هستند؛ اینکه ما به جوانان به عنوان مساله بحران نگاه کنیم یا اینکه جوان را بخشی از راه حل بدانیم.
رئیس بنیاد نخبگان آذربایجان شرقی با انتقاد از مدیدریت های لحظه ای آتش خاموش کن، اظهار داشت: باید ساختارهایمان را به شکل اساسی تغییر دهیم، زیرا ما به نیروی انسانی کارآمد زیاد بها نداده ایم، اولین مرحله اعتقاد به جوان به عنوان سرمایه است و در مرحله بعد تبدیل آن به بالفعل است.
معاون مرکز نوآوری دانشگاه تبریز نیز با بیان اینکه 40 سال از انقلاب می گذرد، اما متاسفانه ما را عادت داده اند که نفت را ارزان فروخته و محصولات اش را گران بخریم، گفت: متاسفانه تا کنون جوانان را به عنوان سرمایه ارزشمند تلقی نکرده ایم و بدتر اینکه جوانان خودشان هم این نگاه به خود را داشته اند.
مینا زلفی لیقوان افزود: یک عده جوان توانمند با سرمایه و ثروت جامعه آموزش دیده و متخصص می شوند بعد آنها را رها می کنیم و رایگان به آن طرف مرز می فرستیم.
وی با بیان اینکه عده ای از جوانان خودشان را متعلق به کشور نمی دانند چون ساز و کار آن را چنان فراهم نکرده ایم، اظهار داشت: به جای اینکه جوانان در خارج شکوفا شوند زمینه ای فراهم شود تا از دستاوردهای آنان در داخل استفاده کنیم.
**گردش نخبگان در قدرت اتفاق نیفتاده است
مدیرکل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری آذربایجان شرقی در پاسخ به برخی اظهارات مبنی برعدم استفاده بهینه از ظرفیت های جوانان گفت: البته اعتقاد امام خمینی به جوانان یک مانیفست برای جمهوری اسلامی است و باید برای رسیدن به اهداف عالی از توانمندی جوانان استفاده بکنیم، وضعیت کنونی اگر مطلوب نیست، باید بیشتر کار کنیم.
بدرشکوهی با بیان اینکه مسئولیت اصلی ما امروز این است که نوع نگرش به جوانان را تغییر داده و جوان را یک فرصت بدانیم، اظهار داشت: گردش نخبگان آن چنان که باید در قدرت اتفاق نیفتاده و بسیار کند است، توسعه اگر دانش محور باشد، اولین اتکایش باید جوانان باشد.
بدرشکوهی افزود: البته در مواقع حساسی چون دفاع مقدس از ظرفیت جوانان استفاده شده و نتیجه خوبی هم گرفته شد و ادامه این روند در ابعاد مختلف زندگی اجتماعی امروزه ضروری است.
معاون امور جوانان اداره کل ورزش و جوانان آذربایجان شرقی نیز سه مرحله نگرش شغل، هویت شغل و فرصت شغلی را برای شناخت جوانان به منظور استفاده از توانمندی های آنان در اداره جامعه لازم دانست و گفت: برای هر کدام از مراحل خلاهایی وجود دارد؛ جوانان برای شروع کاری احساس ترس دارند چون تحصیلات دارند اما مهارت نیاموخته اند که بحث مهارت آموزی در کنار تحصیل ضروری است.
تقی زاده، فساد و رانت خواری را یکی از معضلات جامعه و دغدغه ها دانست و افزود: وجود فساد و رانت جوان را مایوس می کند که راه حل آن قانون گرایی و برخورد قاطع برای امیدآفرینی در نسل جوان است.
وی خلا بعدی را عدم شایسته سالاری در نظام گزینش دانست و گفت: گاهی نگرش های سیاسی و اجتماعی در گزینش جوانان دخیل بوده است که باید این روند نیز امروزه اصلاح شود.
رئیس بنیاد نخبگان آذربایجان شرقی نیز با بیان اینکه ضمن امیدآفرینی و بیان دستاوردها باید نقد منصفانه شدید هم بکنیم، افزود: باید در ارتباط با مسایل جوانان نگران نقد نباشیم، زیرا اگر اکنون نقد نکنیم فرصت ها به بحران تبدیل خواهد شد.
امامی اظهار داشت: ما در سیستمی زندگی می کنیم که یک سری ورودی و خروجی دارد که ورودی آن انسان ها و آموزش است، اما خروجی آن که باید خلاقیت و نوآوری باشد، وجود ندارد، احساس می شود که خیلی ها در این فضا قرار ندارند.
وی با بیان اینکه سیستم ما باعث چنین وضعی شده است، بر تغییر ساختارهای سنتی به سیستم مدرن تاکید کرد و گفت: تفکر نهادهایی چون آموزش و پرورش و دانشگاه در طول چند سال تولید مدرک بود؛ آموزش و پرورشی که باید رایگان می شد به سمت غیرانتفاعی حرکت کرد و خلاقیت را از دانش آموز گرفت.
امامی با بیان اینکه ما دانش آموز را تبدیل به آدم ماشینی کنکوری و تست زن کردیم، بر تغییر این سیستم تاکید کرد و افزود: باید ساختارهای اداری را هم شفاف سازی و دولت را چابک و سازمان های مردم نهاد را هم تقویت کرد چون سمن ها جایی است که جوانان می توانند خودشان را بروز دهند.
وی با بیان اینکه در تمام سیستم ها افراد باید از کارهای کوچک شروع کرده و به تدریج وارد کارهای بزرگ شوند، اظهار داشت: برای اثرگذاری جوانان باید 2 نهاد را نقد کنیم؛ آموزش و پرورش که باید مبتنی بر خلاقیت باشد و دولت که وظیفه اش ارایه آموزش رایگان است.
معاون مرکز نوآوری های دانشگاه تبریز نیز استفاده نکردن از توانمندی جوانان را مشکل اساسی جامعه اعلام کرد و گفت: بی عاری جوانان و عدم شناخت قابلیت ها توسط جوانان نیز علت بیکاری شان است، زیرا خیلی از جوانان حوصله کار کردن ندارند.
زلفی با بیان اینکه خیلی از جوانان خود را در قبال جامعه مسئول نمی دانند، اظهار داشت: مقصر این امر هم فقط جوانان نیستند بلکه یک سری عوامل درون مرزی و برون مرزی بر همدیگر اثر گذاشته اند.
زلفی، جامعه را در عدم موفقیت جوانان دخیل دانست و گفت: ما در سیستم آموزشی مشکل زیادی داریم، با اینکه تغییراتی در نحوه نمره دهی انجام شده است، اما یک رقابت ناسالم و فاسد هست تا دانش آموز نمره بگیرد.
وی ادامه داد: سیستم آموزشی رقابت فاسد را خلق می کند و به جای مشارکت، هم افزایی و خلاقیت آنها را به سوی فردگرایی سوق می دهد که در آینده با مشکل مواجه می شویم و کار تیمی نمی توانیم انجام دهیم.
معاون مرکز نوآوری دانشگاه تبریز گفت: البته خانواده ها هم در این امر دخیل اند چرا که هنوز نتوانسته ایم مدرک گرایی را بر چینیم؛ بسیاری از جوانان رشته ای را می خوانند که نه علاقه ای دارند و نه به آینده آن توجه دارند، بلکه فقط بخاطر فشار خانواده مبنی بر مدرک گرفتن ادامه تحصیل می دهند.
** ضرورت فضاسازی برای آمدن جوانان به پای کار
مدیرکل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری آذربایجان شرقی، نادیده گرفتن جوان را موجب چالش جدی در جامعه دانست و گفت: باید در قبال انتظارات ذهنی و علمی جوانان پاسخگو باشیم، زیرا بیانیه گام دوم رهبر معظم انقلاب هم تاکید بر روی جوانان و استفاده از توانمندی آنها است.
بدرشکوهی اظهار داشت: خوشبختانه امروز در شاخص توسعه استفاده از توانمندی زنان و جوانان روند رو به رشدی داشته و نگاه مثبتی به این امر وجود دارد.
معاون امور جوانان مدیرکل ورزش و جوانان آذربایجان شرقی نیز بر لزوم بها و فرصت دادن به جوانان تاکید کرد و گفت: ما باید به جوان نخبه فرصت بروز استعدادها را بدهیم تا هم خودش تشویق شود و هم انگیزه و الگویی برای سایر جوانان باشد.
تقی زاده با بیان اینکه افرادی که مروج فرهنگ هستند متاسفانه خودشان آن گونه که می گویند نیستند، افزود: فرد با 40 سال تجربه فکر می کند که یک جوان تازه هم باید از ابتدا همین تجربیات را داشته باشد و به همین دلیل به جوان زیاد میدان عرض اندام نمی دهد، در حالی که تجربه به مرور زمان انباشته می شود.
وی اظهار داشت: متاسفانه ما جوانان را موقع انتخابات رو می کنیم و از رای و انرژی آنها بهره می گیریم اما بعد از انتخابات جوان را در کشو قرار می دهیم.
رییس بنیاد نخبگان آذربایجان شرقی نیز با بیان اینکه در اسناد بالادستی هیچ اشکالی در ارتباط با جوانان دیده نمی شود، گفت: بسیاری از قوانین مرتبط با این حوزه راهبردی در مدیریت میانی اجرا نمی شوند.
وی شفاف سازی را بهترین راه حل مشکلات جوانان بیان کرد و افزود: ما نباید به خاطر منافع سیاسی از جوانان استفاده ابزاری کنیم.
امامی با تاکید بر لزوم بازنگری در ساختارهای آموزشی و اداری گفت: باید جوان مستعد را شناسایی و هدایت کنیم و تمام دستگاه ها طبق اسناد بالادستی موظف به حمایت از جوانان هستند.
تنظیم از: نعمت مرادپور
6132/518