بزرگنمايي:

آریا بانو - تهران- نخستین معاون زن بازنشسته ورزش ایران معتقد است که ورزش زنان پس از انقلاب به یک درجه ای از رشد کمی و کیفی رسید و خاص شد. اما فضای ورزش مردانه است.

به گزارش ایرنا، «طاهره طاهریان» یکی از چهره های ماندگار ورزش زنان ایران که نزدیک به پنج دهه از عمر ورزشی این بانو می گذرد، رمز موفقیت خود را حمایت همه جانبه همسرش می داند. «محمود گلشنی» که از سابقه ورزشی در فوتبال، دوومیدانی، تنیس و ریاست در فدراسیون های گلف و تنیس برخوردار است.
این بانوی ورزشی که اصالتی تهرانی دارد در سال 1330 در یک خانواده مذهبی به دنیا آمد و در دبستان شیرین و دبیرستان اسدی واقع در میدان شهدا درس خواند.
وی که مادر سه فرزند (یک دختر و 2 پسر ) است، مدتی پس از انقلاب سال 57 پای سفره عقد می نشیند و همزمان با فعالیت های انقلابی و ستادی در دوران جنگ تحمیلی در کنار تعلیم و تربیت فرزندان، حرفه معلمی ورزش را هم دنبال می کند. تا اینکه با عبور از روزهای سخت برای ورزش زنان با تلاش و پشتکار به جایگاه این قشر از جامعه اعتبار می بخشد. دورانی که نگاه منفی بر ورزش زنان سایه افکنده بود.
وی اکنون در پست نایب رئیسی اول کمیته ملی المپیک با وجود فعالیت ورزشی 48 ساله، همچنان از بانوان با سابقه، فعال و خبره در ورزش کشور شناخته می شود.
در ادامه گفت و گوی صمیمانه خبرنگار ایرنا، با وی درباره پشت صحنه های ورزش زنان ایران را در این حوزه خواهید خواند.
**ایرنا: خانم طاهریان عنوان می کنند که نباید سن خانم ها را پرسید؟
*طاهریان: (باخنده) یک، یک فروردین ماه 98 وارد 68 سالگی شدم.
**ایرنا: در خانواده، تنها شما به فعالیت های ورزشی روی آوردید؟
نه، غیر از من برادر بزرگم فوتبالیست بود که در تیم برق تهران هم بازی می کرد. وی به دلیل علاقه در همان جا مشغول به کار شد و اکنون بازنشسته اداره برق است. البته دو فرزند پسرم هم اهل ورزش هستند و رشته های بدنسازی و تنیس و شنا را دنبال می کنند.
**ایرنا: نحوه آشنایی شما با همسرتان به ورزش باز می گردد؟
*طاهریان: گلشن از اقوام دور بود و در واقع به واسطه فامیلی جزو اولین خواستگاری بود که پا به منزل پدرم گذاشت، (با خنده).
**ایرنا: در آن مقاطع، خانواده ها برای ازدواج بیشتر تصمیم گیری می کردند، آیا آقای گلشن انتخاب شما بوده یا خانواده؟
*طاهریان: سبک ازدواج ما سنتی بود. اما خودم انتخاب کردم (با خنده) و البته پدر و مادرم حمایت کردند و نظر آنها هم مثبت بود.
** از چند سالگی وارد عرصه ورزش شدید؟
*طاهریان: در سال 48 در سازمان تربیت بدنی وقت استخدام شدم و برای ادامه تحصیل پس از یکسال و اندی خود را بازخرید کردم تا اینکه در سال 55 به استخدام آموزش و پروش درآمدم و به مدت سه سال هم در یکی از دبیرستان های چالوس معلم تربیت بدنی شدم. اما پس از انقلاب در سال 65 مجدد وارد سازمان تربیت بدنی وقت شدم.
**ایرنا: یعنی شما بازنشسته آموزش و پروش هستید؟
*طاهریان: بازنشسته سازمان تربیت بدنی وقت هستم. پس از انقلاب در سال 61 مسئولیت تربیت بدنی منطقه یک تهران به من سپرده شد تا اینکه در سال 65 به سازمان تربیت بدنی در سمت مدیرکل ورزش زنان و سپس معاونت امور ورزش زنان مامور شدم و با انتقال دائم به این سازمان بازنشسته ورزشی هستم.
**ایرنا: در چه سالی و با چه مدت کار بازنشسته شدید؟
*طاهریان: در مهرماه سال 80 و با 31 سال و اندی سابقه بازنشسته شدم.
**ایرنا: واقعا بازنشسته شدید آن هم با سابقه نزدیک به 5 دهه در عرصه ورزش؟
*طاهریان: (با خنده) خانم ها بازنشسته نمی شوند و من خود را بازنشسته در ورزش نمی دانم.
**ایرنا: با این اوصاف تا کی در عرصه ورزشی به فعالیت خود ادامه می دهید؟
*طاهریان: اگر توانایی جسمی داشته باشم تا پایان زندگی به این مسیر ادامه می دهم. چون دغدغه ورزش زنان را دارم و می خواهم با در اختیار گذاشتن این تجربه به پیشرفت ورزش زنان کمک کنم.
**ایرنا: با این تعریف شما از بازنشستگی، این دوران را چطور سپری می کنید؟
*طاهریان: با توجه به اینکه همسرم هم بازنشسته هست دوران بازنشستگی را من با کار ورزشی دنبال می کنم اما همسرم بجای من هر روز ورزش می کند. (خنده)
**ایرنا: تحصیلات شما تربیت بدنی بوده آیا رشته خاصی را دنبال می کردید و هنوز در این سن هم ورزش می کنید؟
*طاهریان: رشته مورد علاقه من بدمینتون بوده اما در قالب ورزشکار این رشته را دنبال نمی کردم و حرفه ام معلم ورزش بوده است. در حال حاضر در کنار پیاده روی گاهی اوقات تنیس روی میز و بدمینتون بازی می کنم و برخی مواقع با نوه ام به استخر می روم.
**ایرنا: نخستین پست مدیریتی شما در ورزش به چه سالی بازمی گردد؟
*طاهریان: پس از مسئولیت تربیت بدنی منطقه یک تهران در سال 61 جزو اولین مدیران زن در ورزش بودم که پست مدیر کلی ورزش زنان را در سازمان تربیت بدنی وقت در سال 65 برعهده گرفتم.
** ایرنا: یعنی جزو نخستین مدیر زن ورزشی هستید؟
*طاهریان: قبل از من 2 خانم در عرصه ورزشی فعالیت داشتند. خانم «کبری خلیقی پور» که مسئول دفتر امور مشترک انجمن های ورزشی وقت بوده و قبل از وی هم خانمی که نامش را به خاطر ندارم به مدت 6 ماه سرپرست در حوزه ورزش زنان فعالیت داشت. اما با ارتقا تشکیلات ساختاری ورزش زنان پس از انقلاب نخستین مدیرکل زن و معاون در حوزه ورزش زنان هستم و اولین معاون زن وزیر بودم که با این حکم بازنشسته شدم.
**ایرنا: با این اوصاف شما زمان انقلاب چند سال داشتید و فضای ورزش زنان در آن مقطع چگونه بود؟
*طاهریان: 26 یا 27 سال داشتم. فعالیت ورزش زنان قبل از انقلاب بیشتر جنبه قهرمانی و محدود به چند باشگاه و رشته بود. در واقع ورزش زنان در آن مقطع جنبه عمومی نداشت و استقبالی که امروز در ورزش همگانی و عمومی وجود دارد پس از انقلاب محقق شد.
** ایرنا: قبل از انقلاب فعالیت ورزشی زنان محدود به چه رشته های بود؟
*طاهریان: والیبال، بسکتبال، هندبال، تنیس، تنیس روی میز و برخی رشته ها که سه تا چهار سال قبل از انقلاب فعالیت خود را آغاز کرد و پس از انقلاب هم رشته های رزمی طرفداران زیادی به خود اختصاص داد. در مقطعی در والیبال به عنوان رشته اول اُفت هم داشتیم.
**ایرنا: آیا حضور رشته هایی که نام بردید در رقابت ها تنها در سطح ملی برگزار می شود یا فراتر از آن؟
*طاهریان: در این رشته ها که عنوان کردم رقابت ها در سطح ملی بود اما اولین حضور زنان ورزشکار قبل از انقلاب به بازی المپیک 1964 توکیو باز می گردد که پنج زن ورزشکار در 2 رشته ژیمناستیک و دوومیدانی شرکت کردند که تنها نماینده زن ایران در رشته ژیمناستیک، پرچمدار کاروان بود. اما نخستین مدال تاریخ المپیک زنان در بازی های 2016 ریو توسط «کیمیا علیزاده» تصاحب شد.
**ایرنا: مهمترین اتفاق آن مقطع برای ورزش زنان چه بود؟
*طاهریان: ایجاد تشکیلات مستقل برای ورزش زنان و حذف نشدن و تثبیت شدن پست معاونت زنان در وزارت ورزش، اعتبار جداگانه، واگذار کردن مسئولیت رشته های ورزشی و مدیریت زنان در عرصه ورزشی در زمره مهمترین اتفاق ها بود.
**ایرنا: کیفیت و شرایط کلی ورزش زنان نسبت به چهار دهه پس از انقلاب با چه تغییراتی همراه بود و مهمترین آسیب آن چیست؟
*طاهریان: رو به پیشرفت بوده زیرا از صفر شروع شده است. امروز زنان در روستا دنبال مسابقات و فعالیت های ورزشی هستند. حضور در بازی های آسیایی و المپیکی و کسب نشان ها بیانگر شدت رشد آنهاست. اما مساله این است، در ازای فعالیت ورزشی، زنان محدودیت های دارند. اینکه رقابت ها در مقایسه با ورزشکاران خارجی و اعتبارات برابر نیست و نگاه نابرابری در اندک فدراسیون ها به فعالیت زن و مرد وجود دارد.
در بسیاری رشته ها نگاه برابر بین زنان و مردان دیده نمی شود. قطعا توجه به فعالیت ورزشی مردان بیشتر از زنان است در دنیا نیز اینچنین است. البته تفاوت بین زنان و مردان ریشه تاریخی کهن دارد حتی «کوبرتن» از پیشگامان المپیک نوین اجازه حضور زنان را در بازی های المپیک نداد. اما آنچه که برای ورزش زنان اتفاق افتاده حاصل تلاش و انگیزه خودشان است که با وجود محدودیت ها مدال می گیرند.
**ایرنا: فکر می کنید ورزش زنان پس از انقلاب تا الان در کجا ایستاده؟
*طاهریان: به نظر می رسد هیچ موضوعی در رابطه با زنان به اندازه ورزش نتوانست اثر مثبت در جامعه داشته باشد. پس از انقلاب یک فرصتی خاص برای زنان در عرصه ورزش ایجاد شد. از این منظر که مسئولیت این عرصه به خود زنان محول شد موضوعی که در دنیا اتفاق نیفتاد. هنوز در کشورهای پیشرفته مدیریت و مسئولیت در ورزش به ویژه در بخش زنان برعهده مردان است. اما این فرصت برای جمهوری اسلامی ایران ایجاد شد تا خودشان مدیریت کنند و ورزش زنان در این شرایط به یک درجه ای از رشد کمی و کیفی رسید و خاص شد. همچنین در دنیا کادر فنی را مردان اداره می کنند اما برگزاری بازی های کشورهای اسلامی موقعیتی به ما داد که کادر فنی زن، سرپرست زن مسابقات، داور، مربی، کادر تشریفات و سایر موارد برای مسابقات تربیت کنیم. این شیوه آموزش و فراهم شدن موقعیت برای زنان باعث شد تا کشورهای مسلمان الگو برداری کنند و میزبان رویدادها شوند.
**ایرنا: با این وجود در دهه پنجم انقلاب معتقدید که زنان همچنان باید مطالبه گر باشند؟
*طاهریان: به عنوان کارشناس توقع دارم که دیگر نباید حق را طلب کنیم. اگر زن و مرد مربی توانمند هستند باید امکانات هم عادلانه توزیع شود و از این به بعد باید شرایط خیلی متفاوت شود. معتقدم باید حق ادا شود.
**ایرنا: دهه پیشرو را برای ورزش زنان چه می نامید و آیا تصاحب پست وزیر ورزش را برای زنان قابل دسترس می بینید؟
*طاهریان: دهه پنجم دهه اوج شکوفایی برای زنان خواهد بود. زیرا این سیر صعودی طی شده است. اما در بحث ارتقا تشکیلاتی در ورزش زنان باید گفت که فضای ورزشی متفاوت است و هر چند کسب نفر اول بودن ورزش کشور هم در وزارت ورزش و هم در کمیته ملی المپیک برای زنان قابل دسترس خواهد بود، اما در یک بررسی از کشورهای مختلف، می بینیم که تنها یک یا 2 زن در راس ورزش کشور قرار دارند یا داشتند. فضای ورزش مردانه است و در وزارت ورزش به دلیل ماهیت و موقعیت کار رشته های ورزشی هنوز به این باور نرسیدیم. ممکن است در 50 سال آینده این اتفاق برای زنان فراهم شود. اما در وزارت ورزش می توان از 5 معاون، سه معاون زن باشد.
**ایرنا: چون فضای ورزش مردانه است، زنان نمی تواند در راس باشند؟
*طاهریان: ما هنوز در لایه های میانی ورزش کشور، افرادی از جنس زن نداریم. وقتی جلسه مجمع عمومی انتخاباتی برگزار می شود تنها 2 زن رئیس فدراسیون یکی المپیکی و یکی غیر المپیکی حضور دارند یا وقتی در هیات اجرایی از بین 12 نفر یک نفر زن باشد، صدا به جای نمی رسد. باید در هیات اجرایی آینده از بین 12 نفر سه نفر زن باشد و تعداد بیشتری هم در مجمع انتخاباتی حضور داشته باشد.
**ایرنا: با این اوصاف در راس چه وزارت خانه های زنان می تواند شخص اول باشند؟
*طاهریان: وزارت آموزش و پرورش به دلیل مسائل تعلیم و تربیتی و نگاه مادرانه ای که حاکم است یا در وزارت علوم و تحقیقات که آموزشی است زنان می توانند وزیر شوند و حتی در برخی وزارتخانه ها و سازمان های دیگر.
**ایرنا: چرا از بین 9 نامزد معرفی شده برای کمیته های شورای المپیک آسیا تنها یک زن معرفی شده است؟
*طاهریان: در مجمعی که در هیات اجرایی فقط یک زن وجود دارد تنها یک رای هم بیشتر ندارد و برای معرفی بیشتر زنان در کسب کرسی باید حضور آنها در ترکیب هیات اجرایی را بیشتر کنیم.
**ایرنا: اکنون پس از 8 سال تعطیلی، فدراسیون اسلامی ورزش زنان در شرایطی احیا شد که در مقایسه با قبل مطالبات و ذائقه ها تغییر کرده و ممکن است ضرورت گذشته را نداشته باشد؟
*طاهریان: به عنوان کارشناس احیا این فدراسیون را ضروری می دانم. زیرا آغازگر این اقدام ایران بود و به دلیل اینکه در آن مقطع ما امکان حضور در رقابت های خارج از کشور را نداشتیم، با راه اندازی این فدراسیون توانستیم رقابت های بین المللی برگزار کنیم و مهمترین ره آورد آن ارائه الگو دنیا بود. اینکه زنان می تواند با حفظ حجاب در میادین بین المللی حاضر شوند. در واقع مطالبات زنان ورزشکار بود که این فدراسیون راه اندازی شود. چون نمی توانستند خارج از ایران در رویدادهای بین المللی شرکت کنند.
اما این فدراسیون به هردلیلی که تعطیل شد، ماهیت آن ورزشی و ارائه الگو به کشورهای مسلمان بود که اکنون اثر بخشی آن را در کشورهای جمهوری آذربایجان، قطر، پاکستان، کویت و دیگر کشورهای اسلامی می بینیم.
اینکه ذائقه ها و نیازها، تغییر کرده، درست است. اکنون اغلب اعضا فدراسیون و ورزشکاران، برگزاری مسابقات به شیوه استاندارد را خواستار هستند، زیرا این فدراسیون نقش کمک کننده ای به توسعه ورزش زنان خواهد داشت. از طرفی در ژیمناستیک و شنا قهرمانان ملی انگیزه رقابتی ندارند و به رشته های دیگر می پیوندند تا بتواند در عرصه های بین المللی شرکت کنند برای احیا مجدد آن باید کمی صبر کرد.
**ایرنا: بهترین خاطرات ورزشی که از گذشته به یاد دارید؟
ورزش زنان مسیرهای پرفراز و نشیبی داشته است. زیرا در دهه نخست نگاه به ورزش زنان منفی بود تا اینکه با برپایی بازی های اسلامی ورزش زنان در تهران، پیام رئیس کمیته بین المللی المپیک جزو یکی از بهترین خاطرات ورزشی محسوب می شد.
**ایرنا: سهم رسانه ها و شبکه های اجتماعی در توسعه ورزش زنان چقدر است؟
*طاهریان: اتفاقی که در سال 97 برای ورزش زنان رخ داده، بخش اعظم این موفقیت مرهون تبلیغات رسانه ای است زیرا صدا و سیما و مطبوعات به پرداختن به فعالیت های قهرمانی زنان ورزشکار دغدغه ای را در بین خانواده ها ایجاد کرده است که فرزندان را به این سمت سوق دهند.
**ایرنا: با توجه به عمر فعالیت ورزشی شما از ابتدای انقلاب کدام رسانه درباره ورزش زنان پای ثابت بوده است.
*طاهریان: خبرگزاری جمهوری اسلامی- ایرنا در بازتاب خبر فعالیت های حوزه ورزش زنان در تمام مقاطع همراه بوده، شاید برخی دوره ها پرکار و برخی کم کار بوده است اما پای ثابت این حوزه بوده است.
**ایرنا: بهترین اتفاق در ورزش زنان در سالی که گذشت؟
*طاهریان: نتایج زنان در بازی های آسیایی و پاراآسیایی جاکارتا، کسب قهرمانی کبدی زنان در شرایط نابرابر، انتخاب نخستین مدیرکل زن استانها و حضور زنان در کمیسیون ورزشی بهترین اتفاق ورزش سال 97 بود.
**ایرنا: سال 98 برای ورزش زنان چگونه رقم خواهد خورد؟
*طاهریان: قطعا شرایط بهتر از سال 97 خواهد بود زیرا مطالبه زنان متفاوت شده و شرایط برای زنان در مدیریت و مسئولیت گرفتن بیشتر می شود.
**ایرنا: و سخن آخر
*طاهریان: بیشترین حمایتی که از ورزش زنان و مردان پس از انقلاب صورت گرفت در دولت های ششم و پنجم توسط مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی بوده و اینکه کسب نخستین مدال تاریخ بازی های المپیک توسط یک بانو به جایگاه ورزش زنان ایران ارتقا بخشید.
گفت و گو از: گلی سفیدزاده
ورزشی**9250**1067**