بزرگنمايي:

آریا بانو -
چگونه کودکمان مثل بلبل حرف بزند؟
k ٣.١
٠
کودکت / کودکان نوپای شما به تدریج متوجه می‌شوند که چگونه از واژه‌ها برای شرح آنچه می‌بینند، می‌شنوند، حس می‌کنند و می‌اندیشند بهره ببرند. به حرف افتادن کودکان به یکباره صورت نمی‌گیرد حتی زمانی که شروع به صحبت نکرده‌اند به حرف‌های موجود در محیط گوش می‌کنند و از اطراف خود می‌آموزند.
به حرف افتادن کودکان در سال نخست زندگی چگونه توسعه پیدا می‌کند؟
به حرف افتادن کودکان - توسعه مهارت حرف زدناز ثانیه نخستی که کودک پا به این جهان می‌گذارد، یاد می‌گیرد که با دیگران ارتباط برقرار کند. اولین راهی که برای برقراری ارتباط به کار می‌گیرد نیز گریه کردن است. پس وقتی خسته است، راحت نیست یا گرسنه می‌شود شروع به گریه می‌کند. در 3 ماهگی، کودک شروع به صحبت می‌کند اما منظور ایراد سخنرانی شفاف و واضح نیست. در این سن، کودک دلبند و دوست‌داشتنی آواهایی گنگ و اصواتی نامشخص می‌گوید و زمانی که با او صحبت می‌شود و مخاطب قرار داده می‌شود، واکنش‌هایی صوتی ابراز می‌کند. در این مقطع زمانی، او نام خود را می‌شناسد و حتی اگر کسی از سوی دیگر اتاق نامش را صدا بزند، این واژه برایش مأنوس و قابل تشخیص خواهد بود.
تقریبا در 6 ماهگی، والدین متوجه برخی صدااهای مورد علاقه کودک می‌شوند. مثلا اصواتی ساده هم‌چون «ما… با…» . امکان دارد که این اصوات مرتب از سوی کودک تکرار بشوند زیرا او از شیوه بیان و صدای این واژه‌ها خوشش می‌آید.
به حرف افتادن کودکان با چه نوع آموزشی ممکن می‌شود؟
12 تا 17 ماهگی
به حرف افتادن کودکان معمولا با اتمام یک‌سالگی شروع می‌شود. از 12 ماهگی بعد، کودکان یک یا تعداد بیشتری واژه را ادا می‌کنند و معنای آنها را نیز می‌دانند. به طور معمول، اولین کلماتی که هر کودک به زبان می‌آورد از این قرار است «مامما…باببا…» . با رسیدن به 15 ماهگی، کودکان در پایان سؤالات خود، صدایشان را بلند می‌کنند و ممکن است از دستان و زبان بدن برای تاکید آنچه می‌گویند استفاده خواهند کرد. مثلا دست تکان می‌دهند یا اشاره می‌کنند. در این سن، کودکان برخی از جملات امری و خواهشی را درک می‌کنند. مثلا عروسکت رو بردار یا بیا پیش من.
18 تا 24 ماهگی
به حرف افتادن کودکاندر 18 ماهگی، به حرف افتادن کودکان با گفتن 6 تا 20 کلمه ساده ادامه پیدا می‌کند و در سن 2 سالگی، دایره لغات بچه‌ها به 50 واژه یا بیشتر هم می‌رسد. حتی کودکان می‌توانند 2 واژه را در کنار هم گذاشته و جملاتی ساده مثل «بغلم کن…» بسازند. اگر برای کودک‌تان شعرهای کودکان و آهنگین بخوانید او قادر به همراهی با شما خواهد بود. مثلا کافی است بگویید « اتل…متل…» به احتمال زیاد او با واژه «توتوله…» شعر را ادامه خواهد داد.
به حرف افتادن کودکان در این سن با حرف زدن با خود هنگام بازی روندی رو به رشد به خود می‌گیرد. اگر به این حرف‌ها گوش کنید متوجه می‌شوید که جملات و عبارات معناداری نیستند اما ظاهری شبیه جملات بامعنا دارند. باید دقت کنید که ضمایر در این مقطع سنی برای کودکان گنگ و نامفهوم است. اگر دقت کنید، متوجه خواهید شد که کودک از ضمایر در حرف زدن استفاده نمی‌کند مثلا به جای اینکه بگوید «من توپ را می‌اندازم»، می‌گوید «بچه توپشو میندازه» و… . به حرف افتادن کودکان با سرعت‌ها و شکل‌های متنوعی صورت می‌گیرد و اگر کودک شما به طرز واضح و مشخص صحبت نمی‌کند فعلا جای نگرانی نیست.
25 تا 36 ماهگی
به حرف افتادن کودکاندر این سن کودکان نمی‌توانند لحن و آوا را به خوبی مدیریت کنند یا به عبارتی دیگر بلندی صدای‌شان در ادا کردن جملات و عبارات موزون نیست. در این مقطع سنی، کودکان با ضمایر آشنا می‌شوند و از من، تو و… استفاده می‌کنند. مشخصه دیگر به حرف افتادن کودکان در 25 تا 36 ماهگی این است که از واژه «نه» زیاد کمک می‌گیرند. در واقع به کمک «نه» می‌خواهند استقلال خود را ابراز کنند.
در بازه 25 تا ا3 ماهگی، دایره لغات کودکان به 300 عدد افزایش می‌یابد و می‌تواند فاعل و باقی اجزای جمله را در کنار هم قرار بدهد. مثلا می‌گوید «من الان می‌رم» و… . در این سنین کودک باید حسابی صبر و تحمل به خرج بدهید زیرا مدام از شما سؤال می‌کند، چرا؟ چطور؟ کجا؟ و… . وقتی کودک 3 ساله می‌شود، امکان ایجاد مکالمه‌ با او به وجود می‌آید. مکالمه درباره اینکه چه کار می‌کند یا چه کار کرده است.
اما اگر احیانا زمان جملات درست استفاده نشد، غافل‌گیر نشوید یا به کار بردن افعال گذشته به شکلی اشتباه نیز غیرعادی نیست. مثلا ممکن است به جای فعل «پخت» از فعل جعلی و من درآوردی «پزید» استفاده کند. در این موقعیت‌ها لازم نیست مستقیما خطاها را به کودک گوشزد کنید بلکه با به کار بردن واژه به شکل درست به او شکل صحیح را می‌آموزید. در این سن، کودکان نام، جنسیت و حتی سن خود را می‌دانند و به زبان می‌آورند.
برای به حرف افتادن کودکان چه تشویق‌هایی جوابگو است؟
به حرف افتادن کودکان - تشویقتا جایی که ممکن است با کودک نوپای خود حرف بزنید. هر چقدر بیشتر با او صحبت کنید، تعداد واژه‌هایی که یاد می‌گیرد بیشتر و بیشتر می‌شود و در حرف زدن روان‌تر خواهد بود. زمانی که کودک را استحمام می‌کنید، به او غذا می‌دهید یا پوشکش را تعویض می‌کنید با لبخند و ارتباط چشمی حرف بزنید و اجازه بدهید که او نیز پاسخ بدهد. از فعالیت‌های روزانه کمک بگیرید تا به واسطه آنها کودک میان فعالیت‌ها، اشیا و کلمات ارتباط برقرار کند. مثلا به اجسام مختلف اشاره کنید درباره آنها حرف بزنید.
به حرف افتادن کودکان - 2 تا3 سالگیدر هنگام صحبت کردن با کودک، ساده حرف بزنید. جملات کوتاه به کارببرید و روی واژه‌های کلیدی تاکید کنید. این کار باعث می‌شود تا کودک هم متوجه اطلاعات مهم و کلیدی بشود. سعی کنید که گاه به گاه، بر شمار واژه‌هایی که فرزندتان استفاده می‌کند بیافزایید. مثلا اگر کودک از جملاتی با دوکلمه استفاده می‌کند، شما با جملاتی 3 یا 4 کلمه‌ای پاسخ او را بدهید. مثلا اگر کودک می‌گوید «یه ماهی بزرگ» شما بگویید «بله…یه ماهی بزرگ و خوشگل».
با دادن حق انتخاب‌های ساده نیز می‌توانید در افزایش تعداد لغاتی که کودک می‌داند نقش داشته باشید. مثلا از او بپرسید «سیب دوست داری یا پرتقال؟». حتی می‌توانید آنها را به کودک نشان بدهید تا واژه به طور تصویری در ذهنش حک و ماندگار بشود. وقتی با کودک صحبت می‌کنید رو به روی او قرار بگیرید. مثلا وقتی برایش کتاب می‌خوانید نیز به جای اینکه او را روی پای خود بگذارید، رو به رویش بنشینید تا شما را در حال خواندن نگاه کند.
کتاب‌های کودک را گاه به گاه جلوی خود و او گذاشته و ورق بزنید. حتی اگر داستان را عینا از روی کتاب نخوانید باز هم این حرکت از آن جهت مهم خواهد بود که کودک می‌آموزد درباره تصاویر حرف بزند.
در صورت وجود مشکل در به حرف افتادن کودکان چه باید کرد؟
به حرف افتادن کودکانهیچ‌گونه آزمایشی برای تشخیص وجود مشکل صحبت کردن در کودکان وجود ندارد. اگر در این زمینه نگرانی دارید باید به متخصص مراجعه بفرمایید. متخصص می‌تواند متوجه وجود مشکل یا لزوم ارائه درمان تخصصی نزد گفتاردرمان بشود.