بزرگنمايي:

آریا بانو -
داشتن قلب سالم در گرو مصرف صبحانه است
١٣
٠
زومیت / چگونه قلبی سالم داشته باشیم؟ با خوردن صبحانه‌ای سرشار از موادغذایی مفید و کاهش زمان تماشای تلویزیون یک گام به سلامت قلب خود نزدیک شوید.
وقتی پای سلامت یکی از ارگان‌های حیاتی مهم بدن، یعنی «قلب تپنده» به‌میان می‌آید، سبکی که برای زندگی انتخاب می‌کنیم اهمیتی دوچندان پیدا می‌کند. پژوهشی جدید در مجمع سالانه‌ی قلب دانشگاه آمریکا نشان می‌دهد در افرادی که زمان کمتری برای تماشای تلویزیون صرف می‌کنند و صبحانه مقوی و سالم می‌خورند، احتمال بُروز گرفتگی‌های عروق و خطر حملات قلبی کاهش می‌یابد.
براساس پژوهش‌های سوتریوس تسالامندریس، متخصص قلب‌وعروق در کلینیک ملی قلب یونان و یکی از استادان دانشگاه آتن و نویسنده‌ی اصلی مقاله، عوامل محیطی و سبک زندگی مهم هستند؛ اما آن‌چنان که بایدوشاید به موارد خطرآفرین در بُروز بیماری‌های قلبی‌عروقی توجه نشده است. این پژوهش‌ها عوامل مختلفی را بررسی می‌کند که در بُروز عارضه‌های قلبی‌عروقی و روش‌های پیشگیری تأثیرگذار هستند.
پژوهشگران بیش از 2,000 نفر از مردم 40 تا 99 ساله‌ی کورینتیای یونان با میانگین سنی 63 سال را انتخاب کردند. شرکت‌کنندگان گروهی از افراد مسن و جوان و سالم و مبتلا به نشانه‌ای از بیماری قلبی بودند که تحت آزمایش فاکتورهای متنوع زیست محیطی و الگوهای رفتاری قرار گرفتند.
پرسشنامه‌هایی با هدف ارزیابی میزان فعالیت بدنی و عادات غذایی شرکت‌کنندگان به‌همراه دو آزمایش برای بررسی وضعیت شریان‌های افراد مختلف تهیه شد. در آزمایش اول، میزان گرفتگی رگ‌ها و سرعت فشارخون و موج پالسی (ضربان) اندازه گیری شد که از سرخ‌رگ شریانی فمورال (Femoral) عبور می‌کند. در آزمایش دوم، با کمک فناوری تصاویر امواج فراصوتی، میزان ضخامت دیواره‌‌ی داخلی رگ‌های حیاتی تصویربرداری شد. با ضخیم‌شدن دیواره‌ی شریانی، پلاک‌هایی در مسیر عروق کرونر قلبی شکل می‌گیرد و خطر بروز سکته‌ی قلبی را افزایش می‌دهند.
زمان تماشای تلویزیون را کاهش دهید
در یکی از طرح‌های پژوهشی، دانشمندان شرکت‌کنندگان را برحسب میزان ساعات صرف‌شده برای تماشای تلوریزیون به سه گروه تقسیم‌بندی کردند: 1. کمتر از 7 ساعت؛ 2. بین 7 تا 21 ساعت؛ 3. بیش از 21 ساعت.
نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌داد در افرادی‌ که بیشترین زمان را در طول هفته مشغول تماشای تلویزیون بودند، احتمال ایجاد پلاک‌های انسدادی عروق خونی درمقایسه‌با سایرین دوبرابر بیشتر است.

به‌عقیده‌ی مندریس، تغییر عملکرد ما در سبک زندگی و دوری‌کردن از رویه‌ی یکجانشستن تأثیر بسزایی بر سلامت قلب می‌گذارد. اگر به سلامت خود اهمیت می‌دهید، بهتر است تلویزیون را خاموش کنید و زمان خود را برای انجام فعالیت‌های فیزیکی در خانه یا گشت‌و‌گذار و معاشرت با دوستان در بیرون از خانه صرف کنید.
نتایج پژوهش‌ها نشان می‌دهند تماشای تلویزیون در طولان‌مدت با میزان خطر ابتلا به بیماری‌هایی مانند فشارخون و دیابت ارتباط مستقیم دارد. دانشمندان دریافتند در افرادی‌ که بیش از 21 ساعت در هفته تلویزیون تماشا می‌کنند، در‌مقایسه‌با گروهی که کمتر از 7 ساعت تلویزیون تماشا می‌کنند، 68 درصد خطر ابتلا به فشارخون و 50 درصد احتمال بروز دیابت افزایش می‌یابد.
مطالعات علمی در‌این‌زمینه، بر روش‌های کم‌هزینه و فعالیت‌هایی تأکید می‌کند که به انٰرژی مضاعف نیاز ندارند. به‌طور مثال، می‌توانید ساعاتی که مشغول تماشای برنامه‌ی محبوبتان هستید با ورزش‌های مفرح و نه‌چندان سختی مانند تردمیل خانگی یا نرمش‌های کششی ترکیب کنید و از مزایای عادت جدید خود لذت ببرید.
از مزیت‌های صبحانه‌ی سالم و مفید غافل نشوید
در آزمایش دوم، شرکت‌کنندگان برحسب میزان کالری دریافتی از وعده‌ی غذایی صبحانه به سه گروه تقسیم شدند: 1. گروهی با میزان دریافت بیش از 20 درصد از حجم کالری روزانه؛ 2. گروهی با میزان دریافتی متوسط 5 تا 20 درصد از کالری مصرفی؛ 3. گروهی با کمترین میزان کالری دریافتی و تنها درحدود 5 درصد از حجم کل روزانه.
درمجموع 240 نفر از افراد با میزان دریافت بیشترین حجم کالری روزانه ازطریق وعده‌ی صبحانه و 900 نفر با دریافت میزان انرژی غذایی متوسط روبه‌ضعیف و تعداد 680 نفر با کمترین دریافت میزان کالری و تقریبا حذف این وعده‌ی غذایی گزارش شدند. سبد غذایی گروهی که بیشترین حجم کالری را در وعده‌ی صبحانه مصرف می‌کردند، شیر، پنیر، غلات نان و عسل را شامل می‌شد و عمده‌ی سبد غذایی افرادی‌ که در گروه دریافتی کم‌انرژی بودند، از قهوه با شیر کم‌چرب به‌همراه نان، کره، زیتون، میوه و عسل تشکیل می‌شد.
دانشمندان به‌دنبال بررسی ارتباط بین سلامت قلب و مصرف صبحانه به این نتیجه رسیدند احتمال بُروز خطرهای بیماری‌های قلبی‌عروقی در افرادی‌ کاهش می‌یابد که صبحانه‌ی کامل و پرانٰرژی می‌خورند. همچنین در آزمایش‌های انجام‌شده با دستگاه‌ اکوکاردیوگرام، برای اندازه‌گیری سرعت انتشار موج و سنجش میزان گرفتگی رگ‌ها مشاهده شد افرادی‌ که صبحانه‌‌ کم می‌خورند یا حتی آن را از وعده‌ی روزانه‌ی خود حذف می‌کنند، میزان سختی و ضخامت جداره‌ی رگ افزایش می‌یابد و پیامدهای جدی به‌دنبال دارد.
میزان سختی رگ‌ها در افرادی که صبحانه را از وعده‌ی غذایی خود حذف کرده بودند، حدود 15 درصد و در افرادی که صبحانه‌ی کم‌انرژی می‌خوردند، حدود 9.5 درصد و در افرادی که وعده‌ی صبحانه مغذی و کاملی می‌خوردند، حدود 8.7 درصد گزارش شد. به‌طور مشابه، عامل ایجاد پلاک در دیواره‌ی سرخ‌رگ کاروتید در افراد حذف‌کننده‌ی صبحانه، 28 درصد و افراد با صبحانه‌ی کم‌حجم و کم‌انرژی، 26 درصد و در گروه اخر 18 درصد برآورد شده است.

صبحانه‌ای با حجم موادغذایی سالم و مغذی حتما باید بخشی از برنامه‌ی روزانه‌ی زندگی باشد. خوردن یک وعده صبحانه که بیش از 20 درصد از حجم کل کالری مصرفی روزانه را شامل می‌شود، درمقایسه‌با دنبال‌کردن ٰرژیم‌های غذایی مدیترانه‌ای یا دریایی و برنامه‌های غذایی کم‌کالری تاثیر بیشتری بر سلامت جسم می‌گذارد. مندریس، دانشمند و پزشک یونانی، از آزمایش‌ها دریافت اکثر شرکت‌کنندگان رژیم غذایی دریایی داشتند؛ اما از افرادی‌ که سایر برنامه‌های غذایی را دنبال می‌کنند،‌ نتایج محدودی دردسترس است.
دانشمندان هنوز در پاسخ رابطه‌ی علت‌و‌معلولی بین مصرف صبحانه و سلامت قلب به‌یقین نرسیده‌اند. بااین‌حال، خوردن صبحانه‌ی سالم و پرانرژی فواید زیادی دارد و نتایج نشان می‌دهند افرادی‌ که صبحانه‌ی کامل میل می‌کنند، در طول روز تمایل بیشتری به خوردن غذاهای سالم‌ دارند و از الگوهای رفتاری پرخطر مانند سیگارکشیدن و رفتارهای نابه‌هنجار دوری می‌کنند. همچنین، در این دسته از افراد سلامت قلب به‌دلیل مصرف گروه غذایی مغذی و پرانرژی، مانند لبنیات، وضعیت بهتری دارد.
دانمشندان در 10 سال اخیر، به‌دنبال بررسی عوامل محیطی مختلف و تأثیر الگوهای رفتاری بر سلامت افراد هستند. این پژوهش‌ها با کمک کلینیک جامعه‌ی قلب‌و‌عروق پشتیبانی می‌شوند. مندریس این پژوهش‌ها را با عنوان «تأثیر الگوهای رفتاری بر میزان تحمل سختی رگ‌ها» رونمایی و تاکنون، پژوهش‌های علمی متعددی درزمینه‌ی تأثیر خوردن صبحانه بر سرخ‌رگ کاروتید در مجلات معتبر علمی منتشر کرده است.