بزرگنمايي:

آریا بانو -
بایدها و نبایدهای محافظت از دندان در ایام نوروز
٣٣٧
٠
ایرنا / نقش دندان‌ها در سلامتی و زیبایی انکارناپذیر است. تغذیه، رعایت بهداشت و رژیم غذایی حاوی مواد معدنی موردنیاز و اجتناب از عادت‌های غلطی که به دندان‌ها آسیب می‌زنند، به ویژه در ایام نوروز، مهمترین اقدامات در جهت حفاظت از دندانهاست.
رعایت نکات بهداشتی و مراجعه مداوم به دندانپزشک اولین قدم در جهت حفظ دندان است و در تعطیلات نوروز که بازار خوردن شیرینی و آجیل، حسابی گرم است، رعایت نکات اساسی در جهت حفظ زیبایی و سلامت دندان‌ها بیش از پیش احساس می شود.
** مسواک زدن حداقل دو بار در روز
مسواک زدن دو بار در روز حداقل کاری است که می‌توان برای سلامت دندان انجام داد. بهترین زمان مسواک پس از صرف غذاست. استفاده از مسواک‌های نرم و معمولی برای حفاظت از دندان و لثه ضروری است؛ همچنین مسواک‌هایی توصیه می‌شود که دارای سر کوچک باشند که امکان تمیز کردن دندان های عقبی نیز میسر شود. عوض کردن مسواک هر شش ماه یک بار توصیه شده است. مسواک نباید در محل‌هایی که در معرض میکروب و باکتری قرار دارند نگهداری شود. نگهداری مسواک در محیط‌های مرطوب و سرویس بهداشتی ممنوع است. زمان مسواک زدن باید بین دو تا سه دقیقه باشد. استفاده از خمیردندان‌های حاوی فلوراید به حفظ مینای دندان کمک می کند. مسواک زدن زبان نیز به دلیل از بین‌بردن باکتری‌های مضر مفید است.
** به محض بیدار شدن از خواب دندان‌ها را مسواک کنید
دمای دهان حدود 37 درجه سانتی گراد است. محیط گرم و مرطوب، به همراه بقایای غذا بهترین مکان برای رشد باکتری است. این امر منجر به ایجاد رسوبی مانند پلاک می‌شود. پلاک‌ها در صورت تداوم و سخت‌شدن به جرم دندان (calculus) تبدیل می شوند. در این صورت دیگر با مسواک‌ نیز تمیز نمی‌شوند. پلاک نه تنها باعث پوسیدگی دندان می‌شود، بلکه فعالیت میکروب‌های موجود در آن باعث آسیب به لثه و ایجاد التهاب در ناحیه لثه می‌شود. بنابراین مسواک زدن به محض بلند شدن از خواب مهمترین روش برای از بین‌بردن بوی دهان و محافظت از لثه و دندان است.
**استفاده از نخ دندان اجباری است
یکی از روش‌های موثر برای حذف باقیمانده غذا از لابلای دندان‌ها نخ دندان است. نخ دندان باید به‌نحوی استفاده شود که به لثه‌ها آسیب نرساند و منجر به خونریزی نشود.
**محدود کردن مصرف نوشیدنی‌های شیرین یا اسیدی
نوشیدنی‌های اسیدی مانند آب مرکبات به دلیل خاصیت اسیدی، مینای دندان را از بین می‌برند، به همین علت توصیه شده است که با نِی مصرف شوند.
نوشیدنی‌های شیرین نیز دشمن دندان‌ها هستند. یک بطری کوچک نوشابه حاوی 11 قاشق شکر است. به علاوه اسید فسفریک و اسید سیتریک موجود در آن به دندان‌ها آسیب می زند. تاثیر مخرب شیرین کننده‌های مصنوعی بر دندان بیشتر از شیرین‌کننده های طبیعی است.
باکتری‌های موجود در پلاک دندان شکر را به اسید تبدیل می‌کنند و اسید با انحلال مواد معدنی دندان و ایجاد حفره، منجر به پوسیدگی دندان می‌شود. نوشیدنی های الکلی نیز از مهمترین دلایل پوسیدگی دندان هستند.
**محافظت از دندان در مقابل ضربه
استفاده از کلاه ایمنی هنگام موتور سواری، دو چرخه سواری و اسکیت سواری الزامی است. همچنین استفاده از محافظ دندان در ورزش‌هایی مانند بوکس، هنرهای رزمی و ورزش‌های یخی الزامی است. استفاده از محافظ برای ماموران امنیتی نیز توصیه شده است.
**استفاده از دندان فقط برای غذا خوردن
دندان‌ها فقط برای غذاخوردن هستند. از دندان به جای چکش، در بازکن و انبردست استفاده نکنید. این کار سبب می شود دندان‌ها ترک بردارند و مینای دندان آسیب ببیند.
**رژیم غذایی سالم
مهمترین ماده معدنی برای حفاظت و سلامت دندان کلسیم است. استخوان ها حداقل به هزار تا هزار و دویست میلی‌گرم کلسیم در روز نیاز دارند. این میزان با افزایش سن و در زنان یائسه افزایش پیدا می کند. یک لیوان شیر، 50 گرم پنیر و یک کاسه ماست تقریبا معادل تمام نیاز بدن به کلسیم در روز است. سویا، بادام، اسفناج، انواع کلم، برگه زردآلو و انجیر خشک، منبع کلسیم هستند.
بدن برای جذب کلسیم به ویتامین D نیاز دارد. ویتامین D مورد نیاز از طریق خورشید، مواد غذایی حاوی ویتامین D و مکمل‌ها تامین می شود. شیر، حبوبات، ماهی و روغن ماهی، تخم مرغ، آب پرتقال، قارچ، انواع پنیر و خاویار حاوی ویتامین D هستند.
** شکستن تخمه، مصرف غذاهای سرد و گرم، جویدن یخ، استفاده از پستانک و بطری شیر برای کودکان به مدت طولانی، پیرسینگ زبان، سیگار، افراط در مصرف مواد غذایی حاوی نشاسته، مصرف بیش از اندازه قهوه، جویدن مداد، لواشک و تنقلات ترش، آب‌گیری لیمو ترش با دندان و مصرف زیاد پاستیل از مهمترین عادت های مضر آسیب‌رسان به دندان هستند.