بزرگنمايي:

آریا بانو -
باغبان باشی/ 11 نکته درباره پرورش و نگهداری انیسون یا بادیان رومی
٥٥
٠
بازده / انیسون (Pimpinella anisum)، که بادیان رومی نیز نامیده می‌شود، گیاه گلداری از خانواده‌ی چتریان (جعفری) است. این گیاه، بومی منطقه‌ی شرق مدیترانه و جنوب غربی آسیا است. انیسون یک گیاه دارویی یکسال‌زی با برگ‌های نرم و لطیف و گل‌های سفید است که در تابستان شکوفه می‌کند. گل‌های انیسون به صورت چترک‌های ضخیم رشد می‌کنند. این چترک‌ها حاوی دانه‌های قهوه‌ای کوچک هستند که طعم تند شیرین بیان دارند. این دانه‌ها بخشی از گیاه هستند که به طور معمول استفاده می‌شوند. برگ‌ها هم گاهی در سوپ و سالاد استفاده می‌شود. در این نوشتار با روش های پرورش و نگهداری انیسون آشنا می شویم.
نگهداری انیسون
انیسون، با طعم شیرین بیانی که دارد می‌تواند به صورت کامل یا پودری برای عطر و طعم دادن به بسیاری از غذاها و همچنین کمک به هضم بسیاری از انواع غذاها استفاده شود. انیسون در محصولات طبخ شده در فر استفاده می‌شود از شور و تند گرفته تا شیرین و میوه‌های آب‌پز و حتی سبزیجات. گفته می‌شود که چای انیسون به درمان سرماخوردگی و آنفلوآنزا کمک می‌کند. انیسون همچنین برای عطر و طعم دادن به چای و تهیه‌ی قطره‌ی سرفه استفاده می‌شود.
طبیعت انیسون
جوانه‌های این گیاه نرم و شکننده هستند و بنابراین نمی‌توان آن‌ّها را به راحتی از گلدان موقت به گلدان اصلی منتقل کرد. بهتر است به طور مستقیم آن را در زمین یا گلدان اصلی و زیر نور آفتاب بکارید. انیسون طبیعتی باریک و شکننده دارد، بنابراین لازم است که در برابر باد از آن محافظت کنید. اگر خاک به درستی آماده شود، انیسون را می‌توان در خاک ضعیف هم کشت کرد. خاک را شخم بزنید تا بافتی سبک پیدا کند و بتواند آب را به خوبی رد کند. اگر خاک بیش از حد اسیدی باشد، کمی آهک به آن اضافه کنید. تنها در صورتی که خاک به شدت ضعیف باشد، کود اضافه کنید.
بذر گیاه انیسون
بستر خاک را آماده کنید تا بتوانید بذر را در آن بکارید. بذر گیاه انیسون را می‌توانید در بهار و دوباره در پاییز (در مناطق معتدل) به عمق 13 میلی‌متر، و فواصل 30 سانت از هم بکارید. دانه‌ها را با خاک بپوشایند و آرام روی خاک فشار وارد کنید تا منسجم‌تر شود. خاک را مرطوب نگه دارید تا زمانی که جوانه ظاهر شود. وقتی خاک خشک می‌شود، ترجیحا صبح زود یا عصر جوانه را آبیاری کنید. در غیر این صورت ممکن است گیاه پژمرده شود و از بین برود.
وقتی چترک‌ها (گل‌های انیسون) دانه‌های قهوه‌ای درآوردند، آن‌ها را قبل از این‌که خودشان بریزند جدا کنید. دانه‌ها باید در یک جای خشک نگهداری شوند. انیسون را می‌توان در نور مستقیم خورشید قرار داد تا رطوبت باقی مانده هم خشک شود. هنگامی که سرهای دارای دانه کاملا خشک شدند، پوست و گل‌ها را جدا کنید. در ظروف دارای در محکم دانه‌ها را ذخیره کنید. این دانه‌ها که برای مقاصد آشپزی، دارویی یا آرایشی و بهداشتی مورد استفاده هستند، در صورتی که به درستی ذخیره شوند، می‌توانند به مدت چند سال ماندگاری داشته باشند. همچنین برای تکثیر گیاه می‌توانید از این دانه‌ها به مدت یک سال استفاده کنید.
انیسون می‌تواند در گلدان‌های عمیق کاشته شود یا مستقیما در فصل بهار و پس از پایان یافتن احتمال یخ‌زدگی در زمین کاشته شود. جا به جا کردن جوانه‌ی این گیاه کار آسانی نیست.
1. ارتفاع گیاه انیسون
انیسون بین 45 تا 90 سانتی‌متر رشد می‌کند.
2. فاصله‌ی بین انیسون‌ها
هر گیاه انیسون باید 12 اینچ (30 سانتیمتر) دور از گیاه دیگر باشد.
3. pH مطلوب برای گیاه انیسون
انیسون در یک pH نسبتا پایین بین 5.5 (اسیدی) و 6.5 (کمی اسیدی) و با pH ایده آل 6.0 به طور مطلوب رشد خواهد کرد.
4. تکثیر انیسون
این گیاه را می‌توان با کاشت دانه‌اش تکثیر کرد. کاشت مستقیم در فصل بهار پس از پایان احتمال یخ‌زدگی یا در پاییز (در آب و هوای معتدل) در خاک سبک بهترین گزینه است.
5. دوره جوانه زدن دانه‌ی انیسون
دانه‌های انیسون در حدود 14 روز در خاک جوانه می‌زنند، زمانی که دمای خاک در 70 درجه فارنهایت یا 21 درجه سانتیگراد است.
6. تعداد دانه‌های انیسون در هر گرم
تقریبا 220 دانه در هر گرم وجود دارد.
7. شرایط مطلوب خاک برای پرورش انیسون
انیسون ترجیح می‌دهد که خاک ضعیف و سبک باشد و آب به راحتی از لابلای آن عبور کند و تخلیه شود. کود نیازی نیست مگر این‌که خاک بیش از حد ضعیف باشد.
8. وسیله‌ی جایگزین برای پرورش انیسون
مخلوط‌های بدون خاک گلدانی (Pro-Mix، Sunshine Mix، و غیره)، پرلایت، ورمیکولیت، پشم‌سنگ، کوکوپیت.
9. میزان نور مورد نیاز برای پرورش گیاه انیسون
انیسونی که در خارج از خانه رشد می‌کند به نور کامل آفتاب نیاز دارد، هر چند باید دقت داشته باشید که از آن در برابر باد به طور کامل محافظت کنید.
انیسون زیر نور لامپ‌های استاندارد 12T یا 8T و به ویژه زیر نور چراغ‌های فلورسنت T5 ، فلورسنت فشرده یا لامپ‌های HID به طور مطلوب رشد می‌کند.
لامپ‌های فلورسنت استاندارد را بین 5 تا 10 سانت بالای گیاه، و فلورسنت فشرده را تقریبا 30 سانت دور از گیاه و HID را بین 60 تا 120 سانت بالاتر از گیاه قرار بدهید.
10. میزان آبیاری مورد نیاز
خاک را مرطوب نگه دارید تا زمانی که جوانه ظاهر شود. پس از آن‌که جوانه از خاک بیرون زد، هر بار باید صبر کنید تا خاک کاملا خشک شود و بعد آن را آبیاری کنید.
11. آفت‌ها و بیماری‌های بالقوه‌ی انیسون
انیسون به لارو برخی از گونه‌های پروانه‌سانان حساس است.
نکات خاصی در رابطه با انیسون
انیسون برای نوعی زنبور زهردار جذاب است و شته‌ها را دفع می‌کند. توصیه می‌شود که ریحان، هویج یا سداب را نزدیک انیسون نکارید.