بزرگنمايي:

آریا بانو - عطیه پژم: سیده فاطمه ذوالقدر می‌گوید باید پذیرفت به‌واسطه تغییرات فرهنگی و اجتماعی به‌ویژه در سال‌های اخیر، فرهنگ مصرف‌گرایی در تمام ابعاد زندگی مردم ایران ورود کرده است.


سرویس مد و لباس هنرآنلاین: موضوع مد و لباس در تمامی شئون زندگی اجتماعی مطرح بوده و تعظیم و بزرگداشت شعائر و احیای فرهنگ غنی و تفکرات حاکم بر ادیان مختلف نیز همواره در سایه این مهم محقق شده است.
سال‌هاست که با پشت سر گذاشتن بحران‌هایی همچون هشت سال دفاع مقدس و همچنین توسعه وسایل ارتباط‌جمعی، شاهد پیشرفت روزافزون در حوزه طراحی و تولید مد و لباس کشور هستیم و به ویژه طی دهه اخیر، نهادهای مختلفی تلاش خود را به کار بسته‌اند که ضمن بررسی نقش و کارکردهای لباس، نمادهای اصیل فرهنگی، تاریخی و تمدنی ایران را در این عرصه احیا سازند.
در همین رابطه و نظر به جایگاه ویژه مد و لباس در ارائه نمایشی مهیج و بدیع از تلفیق سنت‌ها و مدرنیته، گفت‌وگویی با سیده فاطمه ذوالقدر، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی انجام‌شده که در ادامه می‌خوانید:
خانم ذوالقدر لطفاً در ابتدا برداشت خود از شرایط حاکم بر حوزه مد با تکیه‌بر مفهوم سبک زندگی و همچنین حیطه پوشاک کشور طی دهه اخیر را شرح دهید.
تنوعات فرهنگی موجود در کشور در طول سال‌ها، سبب شکل‌گیری سلیقه‌های مختلفی شده است. یکی از نمادهای فرهنگی در کشور ما پوشش و لباس بوده که الگوها و نقش‌های آن برگرفته از سنت و هنر قومیت‌های مختلف است و طیفی از تنوع طرح‌ها و الگوها را ایجاد می‌کند. به‌جرئت می‌توان گفت درصورتی‌که ارزش‌گذاری لازم به آن اعمال شود و سیاست‌ها و برنامه‌های لازم برای رونق تولید لباس و مد ایرانی و اسلامی تقویت شود، این مدل‌های داخلی و سنتی می‌توانند به لحاظ تنوع و جذابیت در مقایسه با الگوهای وارداتی در میان جوانان و نوجوانان جایگاهی قابل‌توجه به دست آورند.

تغییرات فرهنگی و اجتماعی در ایران چه تبعاتی برای حوزه مد و لباس به دنبال داشته است؟
باید بپذیریم که به‌واسطه تغییرات فرهنگی و اجتماعی به‌خصوص در سال‌های اخیر، فرهنگ مصرف‌گرایی در سطح جامعه در تمام ابعاد زندگی ورود کرده که به دلیل نبود پاسخگویی داخلی به این نیاز، مجال و فرصت برای رخ‌نمایی کالاها و اجناس و مدهای بیگانه در کشور داده شد. به این صورت فاصله و جدایی میان فرهنگ بومی و سنتی و ایرانی و فرهنگ مصرفی مردم شکل‌گرفته که این جدایی، گرایش جوانان و نوجوانان را به پذیرش مد وارداتی در مقابل فرهنگ داخلی کشور سبب‌ساز بوده است.
برای رفع مشکلات و معضلات به وجود آمده چه باید کرد؟
با توجه به نیاز جامعه و خطر از بین رفتن بسیاری از هنرهای اصیل ایرانی و سنتی در جای‌جای ایران در تولید پوشاک و طراحی و سوزن‌دوزی و نقش‌های خاص بر روی لباس و پارچه و آسیب‌های که به‌واسطه وارداتی بودن پوشاک، هم به پیکره اقتصاد کشور وارد شد و هم باعث بروز ناهنجاری‌های فرهنگی و آسیب‌های اجتماعی شده است، مجلس شورای اسلامی قانون ساماندهی مد و لباس را به تصویب رساند که بر اساس این قانون کارگروه ساماندهی مد و لباس در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باهدف اشتغال‌زایی، حمایت از هنر ایرانی و اسلامی، مقابله با آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی برخاسته از فرهنگ وارداتی متأثر از مد و لباس در میان جوانان و نوجوانان شکل گرفت. خوشبختانه ارشاد عملکرد موفق و چشمگیری در عرصه مد و لباس داشته است. برگزاری آئین رونمایی از مجموعه لباس‌های ایرانی با تلفیق سنت و مدرنیته با حضور فعالان عرصه مد و لباس و مسئولین مربوطه از دستگاه‌های مختلف، اقدامی شایسته برای معرفی هنر ایرانی به مردم و متقاضیان و مصرف‌کنندگان است و هنرمندان و فعالان حوزه مد و لباس با بهره‌گیری از الگوهای سنتی و بومی و محلی و با ترکیب بسیار زیبایی رنگ‌ها و طرح‌ها و نقوش ایرانی اسلامی توانستند لباس‌های زیبا و منطق با فرهنگ اصیل ایرانی و اسلامی را طراحی کنند.

ارزیابی شما از تداوم برگزاری این دست رویدادها را به‌عنوان یکی از نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی چگونه است؟
تداوم برگزاری این نمایشگاه در ماه‌ها و فصل‌های مختلف سال متناسب با نیاز و رونق هر چه بیشتر این نمایشگاه‌ها با بهره‌گیری از ابزار تبلیغات، زمینه را برای آشنایی هر چه بیشتر با ظرفیت‌ها و توانمندی‌های داخلی و سنتی فراهم می‌کند و ضمن ایجاد رقابت میان تولیدکنندگان و هنرمندان داخلی، امکان مقابله و رقابت با کالاهای وارداتی که به لحاظ کیفیتی دچار افت و به لحاظ قیمتی رشدی چندین برابری را داشته‌اند، پیدا می‌شود. با ترویج الگوهای بومی و ملی مد و لباس، هدایت بازار تولید و عرصه البسه و پوشاک باکیفیت بر اساس طرح‌ها و الگوهای داخلی، ترغیب هرچه بیشتر مردم به‌طرف مصرف کالای ایرانی را رقم خواهد زد و اشتغال‌زایی و کارآفرینی در این عرصه را ایجاد خواهد کرد که زمینه‌ساز شکل‌گیری صنعت مد و لباس به‌عنوان یک بخش فعال در اقتصاد کشور خواهد شد. البته باید این مهم را در نظر داشت که برخی اصولاً مد را قبول ندارند و آن را ابزار اشاعه و ترویج فرهنگی خاص یا روشی برای افزایش فروش و مصرف‌گرایی به‌حساب می‌آورند، اما باید پذیرفت مدگرایی را همانند بسیاری از تغییر رفتارهای مصرفی، اگر در مسیر صحیح و درست آن هدایت کنیم می‌توانیم ضمن ایجاد اشتغال‌زایی گسترده، عاملی برای احیای فرهنگ بومی و سنتی و هنر ایرانی و اسلامی باشد و فرهنگ اصیل ایرانی و هنر ایرانی و اسلامی را در قالب پوشش مد و لباس صادر نمود..
طی تجربیاتی که در تعامل با کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور و فعالان حوزه مد و لباس طی سال‌های اخیر داشته‌اید، چه پیشنهادی را بر بهبود و توسعه عملکرد طراحان و تولیدکنندگان دارید؟
نکته‌ای که باید طراحان و فعالان عرصه مد و لباس در نظر داشته باشند توجه به سلیقه و انتظارات مخاطب است چراکه برخی از طراحی‌ها به‌گونه‌ای است که قابلیت استفاده عمومی را دارا نیست و منحصراً برای استفاده‌های خاص طراحی می‌شود که باید خالقین این الگوها به طرفی حرکت کنند که از این طراحی‌ها امکان استفاده برای عموم در زندگی روزمره و کاری و دانشگاهی فراهم باشد و صرفاً خلاصه به طرحی برای پشت ویترین‌ها نشود. برخی از این طرح‌ها اگرچه بسیار ارزشمند هستند، اما به لحاظ قیمت تمام‌شده مخاطب عمومی را نمی‌تواند به خود جلب کند و نتیجه آن شده است که علیرغم آنکه تلاش برای رونق تمایل به مد و لباس ایرانی صورت گرفته، اما آن‌گونه که باید تاکنون در جامعه نهادینه و کاربردی نشده است باید بتوانیم بین این جشنواره‌ها و بازار مصرف پیوند پایداری را ایجاد کنیم و کماکان مغازه‌ها و ویترین‌های شهر مملو از این طرح‌ها شود.

بنا بر رایزنی و تلاش‌های اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس در ایجاد پیوند میان بخش‌های مسئول و مرتبط با حوزه مد و لباس، لطفاً در پایان اگر نکته دیگری درباره جدیدترین برنامه‌هایتان در این بخش وجود دارد ذکر بفرمائید.
موضوع مد و لباس، همت مضاعفی را طلب می‌کند که بین بازار پوشاک داخل با طراحان صنعت لباس و نساجی ارتباطی برقرار شود که طراحی‌ها هم از الگوهای سنتی و بومی و قومی تأثیر پذیرفته باشد هم خاص و نیاز جوانان و نوجوانان را پاسخگو باشد، چراکه جامعه هدف پوشش و لباس در اولویت نوجوانان و جوانان هستند که همراهی آن‌ها می‌تواند رونق دهنده این بازار اقتصادی نوپا در جامعه ایرانی باشد و برای حمایت هرچه بیشتر نیست در تلاش هستیم با رایزنی‌های که انجام‌شده مالیات بر ارزش‌افزوده برای تولیدکنندگان صنعت مد و لباس از 9 درصد به 6 درصد کاهش یابد که تحقق این مهم سهم قابل‌توجهی در رونق تولیدات داخلی خواهد داشت.