بزرگنمايي:

آریا بانو - تهران- یک روانپزشک گفت: 80 درصد سیگاری ها می خواهند ترک کنند اما فقط یک سوم آنها کوشش می کنند و فقط 5 درصدشان موفق به ترک می شوند، سیگار موجب سرطان و پرخاشگری می شود و زنان سیگاری نوزاد کم وزن به دنیا می آورند.

فربد فدایی روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار حوزه سلامت گروه اجتماعی ایرنا افزود: اعتیاد به دخانیات یا تنباکو از نظر پزشکی وابستگی به نیکوتین است چون نیکوتین ماده موثر و اعتیاد آور توتون است و هر یک از شکل های توتون می توانند ایجاد وابستگی کنند.
وی گفت: سیگارهای معمولی، قلیان، چپق، سیگار برگ، پیپ و تنباکوی جویدنی، همه اینها به علت دارا بودن نیکوتین می تواند ایجاد وابستگی کند و اعتیاد فرد را به دنبال داشته باشد.
این متخصص روانپزشکی افزود: هر چقدر میزان نیکوتین یک فرآورده دخانی بیشتر باشد احتمال وابستگی و شدت نشانه های بازگیری بیشتر می شود، منظور از بازگیری این است که وقتی فرد از دخانیات استفاده نکند دچار ناراحتی می شود و به دنبال آن علائم روانی و جسمی در او به وجود می آید.
فدایی اظهار داشت: خیلی از افرادی که برای مرتبه اول سیگار می کشند دچار حالت تهوع و سرگیجه می شوند اما معتادان به سیگار با وجود مصرف قابل توجه توتون دچار این نشانه ها نمی شوند. افراد سیگاری خیلی زود متوجه می شوند که سیگار و دیگر فرآوردهای حاوی نیکوتین را سریعتر از آن چیزی که در ابتدا تمایل داشتند، مصرف می کنند.
وی گفت: شخصی که روزی چهار نخ سیگار می کشد به زودی متوجه می شود، برای اینکه حالت قبلی در او به وجود آید و دچار نشانه های بازگیری نشود، باید مصرف را به دو برابر افزایش دهد.
فدایی تصریح کرد: روانپزشکان این واکنش را پدیده تحمل می نامند. پدیده تحمل به این صورت است که بدن فرد مصرف کننده دخانیات نسبت به تاثیرات ماده سمی نیکوتین عادت پیدا می کند و برای اینکه حالات قبلی به وجود آید، باید میزان بیشتری مصرف کند.
این روانپزشک اظهارداشت: نیکوتین یک ماده خیلی سمی است. خیلی از افراد فکر می کنند که سیگار ضرر ندارد در صورتی که 60 میلی گرم نیکوتین ایجاد مسمومیت شدید می کند. هرسیگار معمولی نیم میلی گرم نیکوتین دارد. البته در مورد قلیان باید گفت دانست که 40 برابر میزان یک نخ سیگار، نیکوتین وارد بدن مصرف کننده آن می شود.
* آثار فیزیولوژیک نیکوتین
این روانپزشک گفت: آثار فیزیولوژیک نیکوتین شامل انقباض عروق خونی محیطی، افزایش حرکات دودی در دستگاه گوارش، افزایش حالت های نوراپی نفرین و اپی نفرین (هورمون استرس که باعث افزایش ضربان قلب، انقباض عروق، انبساط راه‌های هوایی و قند خون می شود)است که با حالت اضطراب و گوش بزنگی ارتباط دارد.
وی افزود: نیکوتین مرکز لذت در غده هیپوتالاموس را تحریک می کند و این یکی از مواردی است که فرد دچار اعتیاد به سیگار یا دیگر مواد مخدر می شود. میزان سوخت و ساز بدن را بالا می برد. در خواب تغییراتی به وجود می آورد و باعث آشفتگی خواب و لرزش دستها می شود. خانم های بارداری که سیگار مصرف می کنند بچه های کم وزنی به دنیا می آورند.
* خطر ابتلا به سرطان
فدایی گفت: استفاده از دخانیات احتمال خطر ابتلا به انواع سرطان را به خصوص سرطان ریه و محوطه دهان افزایش می دهد. بیماری های قلبی، عروقی، مغزی از جمله سکته مغری، بیماری ریوی، بیماری های مزمن انسدادی و دستگاه گوارش از موارد ناشی از مصرف تنباکو است.
وی ادامه داد: مونواکسید کربن که در دود سیگار وجود دارد به عنوان ماده سمی می توان عامل دیگر ابتلای مصرف کنندگان دخانیات به بیماری سرطان باشد.
این روانپزشک اظهار داشت: کسانی که تا کنون لب به سیگار نزده اند اما به طور مزمن در معرض دود سیگار قرار دارند مانند بچه های یک فرد سیگاری، بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به سرطان ریه یا بیماری های قلبی ریوی دچار خواهند شد.
فدایی گفت: مصرف زیاد و مکرر دخانیات در فرد مصرف کننده علائم مسمومیت نیکوتینی را همچون ترشح مفرط بزاق، دل درد، استفراق، گیجی و منگی و در نهایت سردرد، به وجود می آورد.
وی افزود: به طور معمولا سیگار کشیدن در سالهای اول نوجوانی عارض می شود و در پی آن وابستگی به نیکوتین خیلی سریع اتفاق می افتد. 85 درصد افرادی که فقط یک نخ سیگار کشیده اند به مصرف آن ادامه داده اند. افراد سیگاری به طور معمول روزانه بین 20 تا 30 نخ سیگار مصرف می کند.
فدایی اظهار داشت: وابستگی به دخانیات بر اثر عوامل اجتماعی و روانی تقویت می شود به طوری که برای نمونه اگر یک نفر از خویشاوندان درجه یک فردی به مصرف دخانیات عادت داشته باشد در این صورت خطر ابتلا به مصرف دخانیات در آن فرد نسبت به کل جمعیت سه برابر خواهد شد.
وی گفت: طلاق، بی سوادی، رفتارهای ناگهانی و بی برنامه، پرخاشگری، مصرف الکل و دیگر مواد اعتیاد آور در افراد سیگاری شایعتر از کسانی که سیگار و یا دیگر مواد دخانی مصرف نمی کنند، است.
فدایی افزود: تا کنون آنچه به اثبات رسیده 80 درصد از افراد مصرف کننده سیگار و دیگر مواد دخانی اظهار می کنند که می خواهند مصرف آن را ترک کنند و یک سوم مبتلایان به سیگار هم کوشش می کنند آن را مصرف نکنند، اما فقط پنج درصد از افرادی که کوشش می کنند در این کار موفق می شوند.
این روانپزشک افزود: بسیاری از افراد سیگاری بر اثر مصرف دخانیات به بیماری برونشیت یا بیماری مزمن انسداد ریه مبتلا شده اند و متاسفانه همچنان به مصرف سیگار ادامه می دهند.
* عوارض قطع سیگار
وی گفت: اگر یک فرد سیگاری دستش به سیگار نرسد، پس از قطع ناگهانی فرآوردهای حاوی نیکوتین در صورتی که یک دوره طولانی از این ماده سمی استفاده می کرده، نشانه های مشخص بازگیری به وجود می آید.
* نشانه های قطع نیکوتین
این روانپزشک گفت: خلق ناخوش و افسردگی، بی خوابی، تحریک پذیری، احساس خشم، اضطراب، کاهش تمرکز، افزایش اشتها و وزن و کاهش ضربان قلب از نشانه های بازگیری و قطع ناگهانی مصرف دخانیات در فرد سیگاری است. وقتی فرد سیگاری تحمل این حالت و اختلالات رفتاری را ندارد دوباره به سمت مصرف آن روی می آورد.
وی گفت: کسانی که مصرف سیگار را ترک می کنند ممکن است ابتدا به صرفه های خشک و خلط آور دچار شوند ولی این حالت چیز بدی نیست و نشان می دهد حالت دفاعی تنفسی دارد به شکل اولیه خود بازمی گردد چرا که قبلا نیکوتین مژک های تنفسی او را فلج کرده بود و دود که وارد ریه می شود نمی توانست خارج شود.
فدایی تصریح کرد: افرادی که از اختلالات روانی رنج می برند عموما سیگار مصرف می کنند.
* راههای ترک سیگار
متخصص روانپزشک گفت: افراد سیگاری که متوجه خطرات آن شده و قصد ترک سیگار یا دیگر فرآوردهای دخانی را دارند باید با مراجعه به افراد متخصص و روانپزشک راههای اصولی و بدون بازگذشت مجدد به مصرف آن را انتخاب کنند چرا که تجربه نشان داده این دسته افراد در کوتاه مدت با کوچکترین تحریک روانی، مجددا به سوی مصرف دخانیات رو خواهند آورد.
فدایی تصریح کرد: تا کنون فقط 5 درصد از افراد سیگاری توانسته اند با اراده شخصی موفق به ترک سیگار شوند و در صورت مراجعه به کارشناسان روانپزشک این موفقیت به 20 درصد افزایش خواهد یافت.
وی افزود: با روش هیپنوتیزم در ذهن فرد مضرات مصرف سیگار و دخانیات به بدن او، القاء و یادآوری می شود. روش دیگر متخصصان ترک سیگار درمانهای انزجاری است. در این روش به فرد سیگاری نوعی شوک الکتریکی خفیف وارد می شود به نحوی که سیگار کشیدن و درد ناشی از آن شوک، در فرد تداعی شود.
فدایی اظهارداشت: طب سوزنی برپایه تلقین، مصرف آدامس های حاوی نیکوتین یا افشانه های حاوی نیکوتین که در حفره های بینی اسپری می شود و همچنین نوارهای حاوی نیکوتین که به پوست فرد سیگاری چسبانده و سبب جذب مقداری نیکوتین می شود، از جمله روش های دیگر ترک سیگار و جلوگیری عوارض ناشی از آن، می توان نام برد.
* 1417 * 3063