آریا بانو - اولین قدم برای ازدواج خودشناسی است. یعنی از تمایلات، اهداف، نیازها و روحیات خود اطلاع دقیق و کافی داشته باشیم و بتوانی خودمان را توصیف کرده و بگوییم دقیقا چرا اینطور هستیم و چه چیزی می خواهیم.
خودشناسی کار ساده ای نیست. بدون شناخت خود نه تنها به احتمال زیاد ازدواج شما به شکست منجر می شود بلکه حتی رابطه های عادی شما با اطرافیان دور و نزدیکتان نیز اگر شناخت صحیحی از خودتان، نداشته باشید مختل خواهد شد.
این مطلب می تواند به شما در کسب مهارت خودشناسی کمک کند.
خودشناسی احساسی چیست؟
یعنی این که بدانید چه احساساتى دارید، معناى آن ها را بفهمید و بتوانید انتخاب هاى درستی بکنید، از خود در مقابل درد و رنج روحى و لطمه ها و صدمه هاى عاطفى محافظت کنید و قادر باشید بر عواطف و احساسات منفی خود نظیر خشم، عصبانیت، ناکامی، نفرت، غم و اندوه و ... مسلط باشید و آن ها را در شرایط تنش تحت کنترل درآورید.
آشنایی با احساسات و بیان مناسب و مدیریت شده آن ها مهارت بسیار مهمی محسوب می شود چرا که:
1- ناآگاهی در تشخیص احساسات تان و بروز ناشایست آن ها، زندگی زناشویی آینده شما را دچار تنش می کند: روانشناسان معتقدند برای برقراری ارتباطی سالم و بدون تنش و تعارض با افراد مختلف از جمله همسر ابتدا لازم است که احساساتمان را به درستی تشخیص دهیم و به طریق مناسبی بیان کنیم. بررسی روابط زوجینی که اختلاف و تنش در بین آن‌ها بالاست، نشان می دهد افرادی که با احساسات خود نامانوسند یا آن ها را صادقانه با طرف مقابل مطرح نمی کنند در لحظه های وقوع تعارض و تنش سردرگم می شوند و در تشخیص بهترین نوع عکس العمل به اشتباه می افتند.
2- زمانی که شما با احساسات خودتان غریبه اید، قادر به درک احساسات همسرتان هم نخواهید بود: زمانی که شما نتوانید احساس خشم و عصبانیت را در خودتان تشخیص دهید قادر نخواهید بود احساس خشم همسرتان را نیز تشخیص دهید و علائم آن را قبل از این که به نقطه اوج و بحرانی برسد درک کنید؛ طبیعی است که در چنین شرایطی شما توانایی یک برخورد صحیح را نخواهید داشت؛ چرا که اصلاً متوجه احساس همسرتان نشده اید؛ در نتیجه واکنش خشم او، ممکن است سریعا واکنش خشم شما را فعال کند و به ایجاد دلخوری های عمیق و جدی منجر شود.

چگونه سواد «احساسی-عاطفی» خود را بالا ببریم؟
1- قبل از هر چیز، باید بتوانید احساسات خود را تشخیص دهید و بفهمید که چرا دچار این احساسات شده اید: در طول روز با کدام یک از احساسات بیشتر درگیر هستید؟ خوشحالی، امید، رضایت، غم و اندوه، دلواپسی، نفرت، خشم یا...؟! این نوع احساسات را در خود شناسایی کنید و عوامل به وجودآورنده آن را بیابید.
اگر می خواهید زندگی آینده تان موفقیت آمیز باشد باید بتوانید هنگام بروز هر گونه تعارض از احساسات ناخوشایند خود نظیر ناراحتی، عصبانیت و ... با یکدیگر صحبت کنید تا احساسات منفی شما روی هم انباشته نشوند و ناگهان اختلافی کوچک و ناچیز، خشم شما را چند برابر نکند
2- نگذارید احساسات منفی روی هم انباشته شود: خیلی از زن ها تصور می کنند باید همیشه سکوت کنند و احساساتشان را در خودشان بریزند. اگر در آستانه ازدواج هستید و فکر می کنید این الگوی شما در زندگی شما خواهد بود، بدانید که در زندگی تان به در بسته خواهید خورد. بسیاری از زوجین مراجعه کننده به مشاور که در شرف طلاق هستند اظهار می کنند که «من سال هاست برای جلوگیری از وقوع هر گونه تعارضی خشم خود را سرکوب و سکوت کرده ام. اینک که صدای اعتراضم را به گوش همسرم می رسانم، او متعجب می شود و توان پذیرش عصبانیت من را ندارد». اگر می خواهید زندگی آینده تان موفقیت آمیز باشد باید بتوانید هنگام بروز هر گونه تعارض از احساسات ناخوشایند خود نظیر ناراحتی، عصبانیت و ... با یکدیگر صحبت کنید تا احساسات منفی شما روی هم انباشته نشوند و ناگهان اختلافی کوچک و ناچیز، خشم شما را چند برابر نکند.
3- جابجایی احساسی ممنوع: سعی نکنید از بیان احساساتتان خودداری کرده یا حس خشم و عصبانیت خود را به یک گذشت و بخشش دروغین تبدیل کنید، منشا چنین رفتاری ترس از تایید نشدن، ترس از طرد شدن، ترس از کامل نبودن، ترس از بالا گرفتن تعارض، ترس از مورد قضاوت قرار گرفتن یا برچسب خوردن و ترس از فروپاشی رابطه تان است.
مثلا فرض کنید خانواده نامزد شما اصرار دارند مراسم را آن طور که رسم خودشان هست به جا بیاورند و شما تمایل دارید به روش خانواده خود عمل کنید. در نهایت شما به خواست آنها تن می دهید اما در حالی که به شدت رنجیده اید سعی می کنید لبخند بزنید و یا سکوت کنید. این یعنی جابه جایی احساسات. شما با این جا به جایی، ناخواسته علائمی از گوشه گیری یا انزوای هیجانی و بی عاطفگی از خود نشان می دهید که در نهایت بینتان فاصله بسیاری ایجاد خواهد کرد.
4- احساساتتان را به طریقی مناسب ابراز کنید: تاکنون درباره معجزه«ضمیر من» چیزی شنیده اید؟ بررسی در زندگی افراد طلاق گرفته، نشان می دهد که این افراد به هنگام نشان دادن احساس عصبانیت و تخلیه آن، انگشت اتهام را به سمت طرف مقابل نشانه می رفتند و از این عبارات استفاده می کردند: «تو باعث عصبانیت من شدی»، «رفتار تو در جمع باعث شرمندگی من شد» و ... اما با استفاده کردن از این عبارات طرف مقابل شما فقط سرزنش شما را می شنود نه احساسات ناخوشایندتان را. طبیعی است که نامزدتان با شنیدن چنین عباراتی به دفاع از خود بپردازد نه همدلی کردن با شما یا تلاش برای حل مسئله! و اما عبارات مناسب این چنین است: «وقتی از زحمات من قدردانی نمی شود، عصبانی می شوم»، «وقتی در جمع نادیده گرفته می شوم، احساس خجالت و شرمندگی می کنم».
5- روابط اجتماعی را فراموش نکنید: مهم نیست که چقدر به ارتقای سلامت احساسی خود زمان اختصاص می دهید، شما باز هم به همراهی دیگران برای دست یافتن به احساسی بهتر نیازمندید. انسان ها موجوداتی اجتماعی هستند که به روابط و ارتباطات مثبت با دیگران نیاز احساسی دارند.
6- دقت کنید که ابراز نامناسب احساسات تان چه عواقب منفی در پی دارد؟ یقینا تا زمانی که شما احساساتی نظیر تنش و عصبانیت را بدون مدیریت و به شکل منطقی با اطرافیان از جمله همسر آینده تان مطرح نکنید بلکه شروع به داد و بیداد کردن و بهانه گیری کنید، این پیغام را به او می رسانید که او علت به وجود آمدن چنین احساساتی در شماست. ناگفته پیداست که روابط زوجین بدون مهار صحیح احساسات سریعا به سردی می گراید.
منبع: سپیده دانایی/تبیان