آریا بانو - اختلال مسخ شخصیت نوعی احساس مبهم، غیرواقعی بودن و بیگانگی نسبت به خود است که به صورت دوره‌ای پدید می‌آید. بیمار مبتلا به این اختلال ممکن است خود را در رؤیا، یا جدا از بدن حس کند. با بیتوته همراه باشید و از علائم، علل و نحوه‌ی درمان این اختلال آگاهی پیدا کنید.
اختلال مسخ شخصیت و مسخ واقعیت
در ابتدا با مفاهیم مسخ شخصیت و مسخ واقعیت آشنا شوید:
- مسخ شخصیت: تجاربی از احساس غیر واقعی بودن و جدایی از خود، یا اینکه فرد به عنوان یک ناظر خارجی افکار، احساسات، هیجانات بدن یا فعالیت‌های خود را مشاهده می‌کند.
- مسخ واقعیت: تجارب غیرواقعی بودن و جدا شدن از محیط اطراف. مثلا افراد یا اشیا غیرواقعی به نظر می‌رسند.
اختلال مسخ شخصیت جزو اختلالات تجزیه ای (گسستی) بیماری های روانشناختی محسوب می‌شود که فرد مبتلا به آن احساس جدا شدن از کالبد یا غریبه شدن از خود می‌کند. این حالت طوری است که انگار فرد خواب می بیند و بیرون از جسم خود ایستاده و به خود نگاه می‌کند. اختلال مسخ شخصیت گسست از خویشتن و گسست از واقعیت است. اختلال مسخ شخصیت با مسخ واقعیت یا اختلال زوال شخصیت نیز عنوان می‌شود.
اختلال مسخ شخصیت نوعی تغییر و دگرگونی در ادراک و تجربه فرد نسبت به دنیای بیرونی است. فرد مبتلا بارها و بارها احساس می‌کند که از بدن خود خارج شده و یا این که همه چیز در اطرافش غیر واقعی هستند و یا ترکیبی از هر دو حس را دارد. فرد مبتلا به اختلال مسخ شخصیت احساس زندگی کردن در رویا دارد.
برخی از افراد ممکن است در یک دوره ای مسخ شخصیت و یا مسخ واقعیت را تجربه کنند. اما زمانی که این احساسات باقی بماند و یا هرگز به طور کامل از بین نرود ،یک اختلال شخصیتی در نظر گرفته می‌شود. این اختلال در افرادی که تجربه آسیب دیدگی داشته باشند، شایع تر است. اختلال مسخ شخصیت می تواند روابط، کار و دیگر فعالیت‌های روزانه را تحت تأثیر قرار دهد.
ویژگی‌های اختلال مسخ شخصیت
- وجود تجربه مکرر و مداوم از مسخ شخصیت، مسخ واقعیت یا هردو.
- علایم باعث ناراحتی بالینی قابل توجه یا اختلال در عملکرد اجتماعی و شغلی می‌شود.
- اختلال ناشی از اثرات فیزیکی یک ماده یا شرایط پزشکی نیست.
- این اختلال با اختلالات روانی دیگر مثل اسکیزوفرنی، هراس، افسردگی اساسی، تنیدگی،توضیح داده نمی‌شود.
علائم ابتلا به اختلال مسخ شخصیت
- اختلال مسخ شخصیت به گونه‌ای است که فرد افکار، رفتار، احساسات و گفتار خود را از فاصله‌ای دور از خود تجربه می‌کند.
- فرد همچنین ممکن است از لحاظ احساسی سِر شود یا به نحوی رفتار کند که گویی کنترلی بر رفتار و گفتارش ندارد. او حتی ممکن است حس‌های عادی مثل لمس کردن، تشنگی، گرسنگی و میل جنسی را تجربه نکند.
- در مسخ شخصیت فرد بین خود و فعالیت‌هایی که در دنیای اطراف او اتفاق می‌افتند، فاصله احساس می‌کند.
- دنیا ممکن است به شکلی متفاوت، غیر قابل تشخیص به نظر بیاید؛ مثلا اشیاء به رنگ یا در اندازه‌ای نادرست دیده شوند. زمان ممکن است سریع‌تر یا کندتر حرکت کند یا صدا‌ها بلندتر یا کمتر از آنچه که انتظار می‌رود به گوش برسند.
- این احساس عدم ارتباط مربوط به اختلال مسخ شخصیبت بیشتر شبیه به تماشای رویداد‌ها و فعالیت‌ها در یک فیلم است.
- دوره‌های این تجربیات ممکن است ساعت‌ها و یا روز‌ها طول بکشند و هفته‌ها، ماه‌ها یا سال‌ها تکرار شوند. در تمام اوقات، فرد از افکار درون خود و آنچه در اطرافش اتفاق می‌افتد آگاه است، بنابراین می‌داند که از خود و محیط اطرافش جدا شده است.
- این اختلالات ممکن است باعث پریشانی شدید و اخلال در انجام فعالیت‌ها در زندگی، محل کار یا مدرسه شوند.
- افراد مبتلا به اختلال مسخ شخصیت ممکن است با این ترس مواجه شوند که انگار اصلا وجود ندارند یا اینکه علائمشان به دلیل آسیب جدی در مغزشان است.

علت شناسی اختلال مسخ شخصیت و مسخ واقعیت
- این اختلال معمولاً با یک حمله اضطرابی حاد آغاز می‌شود به عبارت دیگر، این اختلال پس از تحمل استرس خسته کننده روانی مشاهده شده است.
- در نظریات عصبی – زیستی به یکی از گیرننده های گلوتامات که نقش محوری در پیدایش اختلال مسخ شخصیت/مسخ واقعیت دارد، قویا اشاره شده است.
- به نظر می‌رسد ارتباطی بین عدم توازن مواد شیمیایی خاص مغز (انتقال دهنده‌های عصبی) و ترس وجود دارد و منجر به این اختلال می‌شود.
خطر ابتلا فرد به اختلال مسخ شخصیت در چنین مواردی بیشتر است:
- ترومای دوران کودکی ، مانند سوء استفاده کلامی یا احساسی و یا شاهد خشونت خانگی
- بزرگ شدن با والدین روانی
- خودکشی یا مرگ غیر منتظره یکی از دوستان نزدیک یا اعضای خانواده
- استرس شدید، مانند مشکلات مالی و یا مربوط به کار
- ضربه شدید، مانند تصادف
تشخیص و درمان اختلال مسخ شخصیت
زمانی اختلال مسخ شخصیت تشخیص داده می‌شود که علائم آن به طور مرتب تکرار شوند، موجب اضطراب شوند و با زندگی و عملکرد روزانه فرد تداخل پیدا کنند.
درمان اصلی برای اختلال مسخ روان درمانی است، و در برخی موارد تجویز دارو نیز لزوم پیدا می‌کند.
روان درمانی
مشاوره در درک اینکه چرا مسخ شخصیت و مسخ واقعیت رخ می‌دهد، کمک می‌کند و به شما در بدست آوردن کنترل علائم به طوری که آنها از بین بروند نیز کمک می‌کند. در روان درمانی افراد مبتلا به اختلال شخصیت مسخ شخصیت استفاده از راهبردهای مدیریت استرس، فنون توجه برگردانی، کاهش تحریک‌های حسی، آموزش آرام سازی عضلانی و فعالیت جسمانی مفید واقع شده است.
دارو درمانی
برخی از داروها یی که برای درمان افسردگی و اضطراب استفاده می شود ممکن است برای این اختلا نیز مؤثر واقع شود.
گردآوری: بخش روانشناسی بیتوته