آریا بانو - گاهی احساس فقدان، کودکان را عصبانی و خشن می کند
برچسبی که روی رفتار فرزندتان می زنید زمینه شکل گیری رفتار بعدی بچه هاست. همان قدر که ممکن است قلدری بچه ها باعث نگرانی خانواده شود، این احتمال هم وجود دارد که خانواده فکر کند، فرزند زرنگی دارد و به کارهایش بخندد و به آن افتخار کند.
«محسن کوچولو این روزها قد کشیده و دندان هایش ریخته اما از همیشه قلدرتر و بداخلاق تر شده است. مادرش می ترسد او با پرخاشگری هایش در مدرسه هم با بچه های دیگر درگیر شود و با دیگران کنار نیاید.
مدرسه ای که محسن را برای پیش دبستانی پذیرفته بود اکنون او را برای کلاس اول ثبت نام نمی کند و این موضوع پرخاشگری را در وی بیشتر کرده. محسن می گوید: همه دوستانم در این مدرسه اند و من نمی خواهم به مدرسه دیگری بروم. من اصلا مدرسه نمی روم.
او قبل از بهانه مدرسه نیز به بهانه توجه به بچه کوچک تر خانواده پرخاشگری می کرد و می گفت که هیچ کس او را دوست ندارد. محسن پنهانی برادر کوچکش را آزار می داد و می گفت: برو گم شو! تو این خونه هیچ کس تو رو نمی خواد!
بچه های پرخاشگر در خانواده ها کم نیستند. آنها به مادرشان جواب تندی می دهند و برای پدرشان قلدری می کنند، خواهر و برادر و دوستانشان را اذیت می کنند و بسختی می توان با آنها کنار آمد، اما کنار آمدن با این کوچولوهای عصبانی و قلدر نیز راه حلی دارد.»
نه تنها محسن بلکه همه بچه های زورگو یا قلدر به اقدام های اورژانسی خانواده نیاز دارند تا قبل از تثبیت این رفتار دردسرساز اصلاح شوند. کمک های اولیه برای اصلاح رفتار کودک زورگو را با ما تمرین کنید:
بچه زرنگش خوبه!
برچسبی که شما روی رفتار فرزندتان می زنید زمینه شکل گیری رفتار بعدی بچه هاست. مثلا «صف شلوغه اما اگه زرنگ باشی می تونی زود خرید کنی و بیای.» یا اگر وقتی کودکتان توانسته کار بد همسالش را جبران کند و مثل او کتکش بزند بگویید:« آفرین خوب حق ات را گرفتی» این نمونه ها به کودک پیام می دهد که زورگویی یا شبیه زورگو ها شدن نامش زرنگی است و خوب است. رشد رفتار منفی بچه ها در اینجا تمام نمی شود ممکن است قدم بعدی همان کتک کاری با کوچک ترها، افتخار دانستن مخالفت با بزرگ تر ها و... باشد.
آیا فردای قلدری را دیده اید؟
1-اغلب فرزندانی که رفتار قلدری آنها اصلاح نشود ممکن است از پیشرفت درسی در حد استعدادشان عقب بمانند.2- روابط اجتماعی ضعیفی با خانواده و جمع همسالان پیدا کنند.3- علاقه مندی آنها در گروه های مختلف مردم به سمت افراد قلدر مسلک برود یا بخواهند در کنار افراد ضعیف قرار بگیرند تا به حرف شنوی، آنها دست پیدا کنند. 4- آسیب های اجتماعی مانند اعتیاد، بزهکاری و... در بین بزرگسالان زیاد پیش می آید از اهمیت پیشگیری در دوران کودکی،کودک زورگو خبر می دهد.

اعمال محدودیت برای کنترل پرخاشگری را مشاوران خانواده و روان شناسان کودک پیشنهاد می کنند
خواستن توانستن نیست!
اینکه می گویید کودکتان حرفش را با زور به کرسی می نشاند یعنی چه؟ چند بار در هفته؟بیشتر به چه کسانی؟ در مورد یک موضوع یا همیشه؟ اگر تعداد رفتارهای زورگویی او دائمی شده است و نه فقط حساس بودن به بعضی مسائل، به این فکر کنید که منبع قدرت اش کجاست؟ ممکن است فرزندتان بدن قوی دارد پس با فرستادن به ورزش، استفاده از لقب های مثبت مثل پهلوان، بیان داستان های قدیمی مانند زندگی پهلوانان در کمک به دیگران و... به زور جسمی اش جهت بدهید. اگر به خواسته اش نمی رسد داد و بیداد و گریه راه می اندازد، یعنی فکر می کند این نقطه ضعف شماست پس شروع به بی اعتناعی کنید.
راه حل های عملی
اگر پرخاشگری های کودک تلافی جویانه است بایستی کودک را از آزار و اذیت کردن دور کنیم تا مجبور نباشد برای تلافی و انتقام، افراد دیگر را اذیت کند.اگر کودک شما سعی می کند پرخاشگری را وسیله جلب توجه قرار دهد باید راه های دیگری را برای شاخص شدن به او نشان دهیم تا ناچار نباشد از روش خشونت برای جلب توجه استفاده کند.
گاهی احساس فقدان، کودکان را عصبانی و خشن می کند. اگر این فقدان جایگاه عاطفی کودک باشد سخت تر می تواند آن را درک کند تا از دست دادن یک اسباب بازی. روان شناسان دلایل پرخاشگری را اغلب بیرونی می دانند. اگر کودکان شما به این حد از پرخاشگری رسیده اند توصیه می شود رفتار و روش های خود را نیز بررسی کنید. شاید شما هم تغییراتی در رفتار خود داده اید که کودک احساس افسردگی می کند. اگر او احساس کمبود توجه می کند و فکر می کند دوستش ندارید، سعی کنید با رفتار خودتان این حس را از بین ببرید.
یک برنامه ضدقلدری داشته باشید
اعمال محدودیت برای کنترل پرخاشگری از توصیه هایی است که مشاوران خانواده و روان شناسان کودک پیشنهاد می کنند. مثلا چیزی را به کودک می دهید که باید بدهید و او با صدای معمولی درخواست کرده است، یا این که در صورتی او را به یک گردش روزانه ببرید که رفتار رضایت بخشی از خود نشان داده است و... .
زورگویی و عاقبت آن
رفتارهای پسندیده را بوضوح تشریح و پاداش ها و کیفرهای آنها را بیان کنید. برای خوش خلقی و بد خلقی، پاداش ها و تنبیه هایی در نظر بگیرید. سعی کنید آگاهی کودک را به رنجی که بر اثر پرخاشگری او در افراد یا حیوانات به وجود می آید، افزایش دهید و به او بفهمانید که این رفتار چه عاقبتی دارد. اگر کودکان به هم پرخاشگری می کنند از کودک مورد خشونت قرار گرفته دلجویی کنید، نه از کودک پرخاشگر.
انجام تمرین های آرامش بخش
رفتارهای منطقی و آرام کودکتان را تشویق و خیلی به آن توجه کنید.
فیلم های خشن یا بازی های جنگی و... را با جایگزین های جذاب دیگر عوض کنید.
روش درست جذاب شدن و زرنگی را با حرف زدن و الگو معرفی کردن در واقعیت یا داستان به او یاد دهید.
هرچه مشاجره، کشمکش و... کمتری در خانه رخ دهد، فرزندتان میل به آرامش بیشتری نشان خواهد داد.
با او منطقی باشید و در برابر او به زور متوسل نشوید تا او به جبران رفتار شما با دیگران قلدری نکند.
ارتباط با مدرسه فرزندتان را بیشتر کنید تا کودکتان بداند مراقبش هستید.
منبع: تبیان