آریا بانو - هرآنچه که باید راجع به اختلال کاتاتونیا بدانیم
فرد مبتلا به اختلال کاتاتونیا مدت ها به حالت کاملا منجمد یا به حالت به شدت بر انگیخته در می آید. 
اختلال کاتاتونیا ( به انگلیسی : Catatonia disorder ) یا روان گسیختگی مشکلی است که در آن فرد نمیتواند به بعضی دستورالعمل ها واکنش مناسبی نشان بدهد و حرکات کمتری دارد. ویژگی اصلی این اختلال رفتاری حرکتی است که باعث می شود فرد به حالت کاملا منجد و بی حرکت یا به شدت برانگیخته در آید و گاهی بین این دو حالت در نوسان باشد.
اختلال کاتاتونیا چیست؟
فردی که مبتلا به اختلال کاتاتونیا می شود به محرک های خارجی واکنش نشان نمیدهد و حالت مجسمه ای به خود می گیرد و قادر به تکان دادن اندام هایش نیست. مبتلایان به کاتاتونیا در حالت بیداری چندین ساعت بی حرکت باقی می مانند و نمی توانند از وضعیت ثابت خارج شوند.

اختلالات مرتبط با کاتاتونیا
- اختلال افسردگی ساسی
- اختلال طیف اوتیسم 
- اختلال اسکیزو فرنی و سایر بیماری های سایکوتیک
- اختلال دو قطبی
انواع اختلال کاتاتونیا
نوع اول : اختلال در مبتلایان به سایر اختلالات روانی از جمله اختلال دو قطبی و اختلال استرس پس از حادثه دیده می شود. 
نوع دوم : اختلال به دلیل وضعیت پزشکی ایجاد می شود. 
نوع سوم : علت آن نا مشخص است. 
علت اختلال کاتاتونیا
اختلال کاتاتونیا در دسته اختلالات روانی حرکتی قرار می گیرد و باعث می شود در حرکت و رفتار فرد ، کندی دیده شود. این اختلال معمولا با شرایط مختلف از جمله بیماری های روان پزشکی و اختلالات روانی دیده می شود. 
ابتلا به بیماری های جسمی از جمله نورولوژی ، عدم تعادل دوپامین در مغز و تغییر میزان سروتونین میتواند علت ابتلا به بیماری کاتاتونیا محسوب شود. 

علایم اختلال کاتاتونیا
شایع ترین علامت این اختلال ، کندی حرکت جسمی است . این اختلال میتواند باعث شود حمام رفتن فرد چند ساعت طول بکشد.
به علاوه کندی روانی هم در افراد دیده می شود و گذر زمان را حس نمی کنند. گاهی اوقات به این دلیل که فرد نمیتواند با سرعت مناسب کلمات را پشت سر هم بچیند دچار لالی می شود. 
سایر علایم اختلال کاتاتونیا عبارتند از :
- بهت زدگی : عدم فعالیت روانی – حرکت و عدم برقراری ارتباط فعال با دیگران و محیط
- تکرار حرکات : رفتار قالبی و انجام حرکات تکراری به صورت غیر هدفمند
- کاتالپسی یا جمود خلسه ای : قرار گرفتن بدن به شکل خاص ، عجیب و بی حرکت یا انقباض عضلانی و خشک شدن
- منفی گرایی و مخالفت با دستورات و انجام اعمال متضاد با گفته ها
- انعطاف پذیری مومی : عضلات و حالات بدن به حالت منفعل و قابل دستکاری در می آیند. 
- حرکات عجیب : در آوردن شکلک ، ادا و اطوار در آوردن و انجام اعمال عادی به حالت کاریکاتوری و عجیب غریب . 
- اکولالی : پژواک گویی و تقلید از گفتار دیگران
- اکوپراکسی : پژواک رفتاری و تقلید حرکات دیگران 
- تکرار کلام
- لالی یا کند شدن صحبت
- سراسیمگی بدون عامل محیطی
- سکوت طولانی مدت
- بی قراری بی دلیل
روش تشخیص اختلال کاتاتونیا
تشخیص اختلال کاتاتونیا با بررسی اختلال ساختار مغز و با استفادده از ام آر آی و سی تی اسکن انجام می شود. 
در آخرین مرحله از نوار مغزی و بررسی های روانپزشکی برای تشخیص استفاده می شود. 
درباره افکار و احساسات فرد ، از خودش و خانواده اش سوالاتی رسیده می شد تا سیر بیماری و زمان شروع آن مشخص شود. 

درمان اختلال کاتاتونیا
هدف اولیه درمان از بین بردن علایم است. 
- مصرف داروهای بنزودیازپین و زولیپیدم
- تست درون ماهیچه ای لورازپام به مدت 30 دقیقه 
- درمان با شوک
- مصرف داروهای آنتی سایکوتیک و آنتاگونیست
- روان درمانی
- در موارد حاد بستری شدن به دلیل حملات عصبی
عوارض اختلال کاتاتونیا
اغلب مبتلایان به اختلال کاتاتونیا که به اختلالهای روانی دیگر هم مبتلا هستند دچار حمله عصبی می شوند و مانع از زندگی عادی برای فرد شده و او را از اطرافیان دور میکند. 
دور شدن طرافیان باعث ایجاد احساس افسردگی و شوک در بیمار شده و به ارتباط اجتماعی او صدمه می زند. 
بیمار ممکن است از مصرف داروها سر باز بزند و از مسیر درمان دور شود بنابراین بهتر است در اوایل بیماری و قبل از تشدید علایم و خارج شدن بیماری از کنترل فرد ، اقدام به درمان این اختلال کنید. 
گردآوری : بخش روانشناسی بیتوته