بزرگنمايي:

بانو نيوز - ازدواج سالمندان اصطلاح سرپيري و معرکه گيري نيست‎

رييس انجمن مددکاري اجتماعي ايران گفت: سالمندان بيش از آنکه به پول و مال نيازمند باشند، به توجه، عواطف انساني، تکريم و احترام نياز دارند که اين نکته مهم در آيات مختلف قرآن کريم هم مورد تاکيد قرار گرفته است.

موسوي چلک، با بيان آنکه يکي از موضوعاتي که در ايران به دليل ترکيب جمعيتي آن، در چند سال اخير بيشتر به آن پرداخته شده و حتي نگراني‌هايي ايجاد کرده و منجر به توجه سياستگذاران در برنامه‌هايشان شده، موضوع «سالمندي» است گفت: به طور مشخص يکي از مشکلات سالمندان، رفاه و تامين اجتماعي و همچنين سلامت و مراقبت‌هاي مورد نياز در اين دوران است. يکي ديگر از مشکلات سالمندان که به دليل تغيير ساختار خانواده و گرفتاري‌هاي فرزندان به وجود آمده و کمتر به آن توجه جدي شده، ديده نشدن و تامين نيازهاي عاطفي و رواني اين قشر است.

وي در ادامه با اشاره به آنکه مساله مهم ديگر، به دوران «پيش از سالمندي» بازمي‌گردد افزود: در مصوبه شوراي ملي سالمندان که براساس قانون برنامه سوم توسعه تدوين و تصويب شده، بيشترين تمرکز بر روي افراد پس از 60 سال است. در حالي که سياست‌هاي کشور بايد در جهت داشتن سالمندي با نشاط تعريف شود و براي دستيابي به اين مهم بايد از کودکي براي داشتن يک پيري با نشاط برنامه‌ريزي شود. شايد آسيب سياست‌هاي کلان کشور همين نکته است که برنامه‌ريزي‌ها به بعد از دوران سالمندي برمي‌گردد، اما براي پيش از آن برنامه‌اي وجود ندارد.

رييس انجمن مددکاري اجتماعي ايران ادامه داد: حضور پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها يا پدر و مادران پير در خانواده‌ها، کارکردهاي اجتماعي زيادي از اجتماعي کردن فرزندان و نوه‌ها گرفته تا بسترهايي که آنان براي مشارکت‌هاي اجتماعي يا دورهمي اعضاي خانواده ايجاد مي‌کنند يا حتي احترام و اعتماد به نفس و عزت رواني که به خانواده مي‌دهند، ايجاد مي‌کند که از جمله کارکردهاي مهم سالمندي تلقي مي‌شوند.

چلک ادامه داد: بايد پذيرفت که امروز، با جمعيت سالمندي بيشتري مواجه هستيم که در آينده‌اي نه چندان دور اين جمعيت به دليل نوع نگاه‌هايي که در کشور به فرزند نياوردن - به جاي فرزندآوري - وجود دارد، بيشتر و بيشتر مي‌شود. در سياست کلي جمعيت نيز مواردي نوشته شده اما در عمل براي اين حوزه اتفاق مشهودي که بتواند ترکيب و درصد جمعيت سالمندي را تغيير دهد، وجود ندارد.

وي در ادامه با تاکيد بر اين نکته که بايد سياست‌هاي اجتماعي براي دوران سالمندي تعريف شود گفت: در حوزه سالمندي، سياست‌هايي به صورت پراکنده وجود دارد، اما سياست کلان و منسجمي در اين حوزه هنوز تعريف و تدوين نشده است. با وجود اينکه علاقه‌مندي حاکم بر کشور، مساله فرزندآوري و توجه به افزايش جمعيت کودکان است، اما از سوي ديگر، بايد توجه کرد که سياست‌هايي که براي افزايش جمعيت وجود دارد، چندان به مساله سالمندي و افزايش جمعيت سالمندان در حال و آينده نمي‌پردازد که همه اين مباحث نيز در گرو مسائل اقتصادي نيست و نوع نگاه جامعه و کشور به زندگي، فرزندآوري، فرزندپروري يا سبک زندگي در آن اثرگذار است، اما واقعيت اين است که جمعيت سالمندي نيازمند سياست‌گذاري‌هاي اجتماعي است.

رييس انجمن مددکاري اجتماعي ايران در ادامه با بيان آنکه نگاه جدي به استان‌هاي کشور در اين حوزه حياتي و مهم محسوب مي‌شود، گفت: در حال حاضر 11.5 درصد جمعيت استان گيلان بالاي 60 سال هستند، طبيعتا اولويت‌هاي برنامه‌ريزي در اين استان با استان ديگر با درصد متفاوتي از جمعيت سالمندي، فرق دارد، درحاليکه بايد سياست‌گذاري کلان و منسجمي در اين حوزه طرح‌ريزي شود، بايد براي هريک از استان‌ها نيز سياست‌هاي مجزا، بومي شده و منطقه‌اي تعريف شود تا اولويت‌ها و نيازهاي همه استان‌ها متناسب با ساختار جمعيتي آنها پيش‌بيني شود.




ازدواج نکردن سالمندان تفکر درستي نيست‎

چلک ادامه داد: در بحث سالمندي پويا يا آنچه غرب «Active Agene» مي‌نامد، بايد سياست‌گذاري و اجرا در کنار هم مورد توجه قرار گيرد. در شرايطي که امروز، جنبه‌هاي مختلف سالمندي در کشور شناخته شده است، بايد ضمن سياست‌گذاري‌ها، در حوزه اجرا نيز وارد شويم تا حداقل 10 سال ديگر به شرايط سياستي و اجراي مورد نظر امروز، دست يابيم.

وي ادامه داد: نبايد فراموش شود که همه ما در قبال بزرگان و ريش سفيد و گيسو سفيدان مسووليت داريم. افزايش مسووليت پذيري جامعه و فرزندان، سبب مي‌شود تا از افزايش مراکز نگهداري سالمندان به ويژه نگهداري شبانه روزي جلوگيري شود. قطعا براي هيچ انساني، هيچ مکاني، جاي «خانه» را نمي‌گيرد که اين محل، مجموعه‌اي از خاطرات و يادگاران گذشته براي افراد است و همين خاطرات است که از آسيب‌هاي رواني به افراد جلوگيري مي‌کند.

رييس انجمن مددکاري اجتماعي ايران گفت: در حوزه سالمندي، نکته‌اي که بايد به آن توجه شود، علاوه بر سنجش سلامت جسم، سنجش شاخص‌هاي رفاه و شاخص‌هاي رواني اجتماعي در جمعيت سالمندي است. درحاليکه تا به امروز حتي يک بار نيز اين شاخص در کشور سنجش نشده است که يکي از زيرشاخه‌هاي آن، «زندگي مشترک يا ازدواج» است.

چلک افزود: بدون شک فلسفه تشکيل خانواده و ازدواج، انتخاب شريک زندگي است تا مکمل يکديگر باشند. در امر ازدواج، مقاومت‌هاي فرهنگي به ويژه درباره زنان در کشورمان وجود دارد. شايد ازدواج مردان سالمند راحت‌تر پذيرفته مي‌شود اما اين امر براي زنان به راحتي پذيرفته نمي‌شود.

وي ادامه داد: البته گاهي مخالفت‌هايي با ازدواج مردان سالمند از ناحيه فرزندان آن هم به دليل تقسيم ارث فرد سالمند صورت مي‌گيرد. اما بايد پذيرفت که ازدواج در دوران سالمندي ضمن دور کردن سالمندان از تنهايي مي‌تواند موجب نشاط و پويايي، کاهش افسردگي، انزوا و گوشه‌گيري آنها شود.

ازدواج سالمندان اصطلاح «سرپيري و معرکه گيري» نيست و کارکردهاي مثبت اين نوع ازدواج، آنقدر فراوان است که نبايد به جنبه‌هاي منفي و اندک آن حتي فکر کرد.

رييس انجمن مددکاري اجتماعي ايران تصريح کرد: اين امر پسنديده، حتي مي‌تواند نقش متعالي براي همسران ايفا کرده و آنان مي‌توانند نيازهاي عاطفي و رواني يکديگر را تامين کرده و به نوعي از يکديگر مراقبت کنند. بنابراين، ازدواج نکردن سالمندان تفکر درستي نيست. شايد انسان‌ها در دوره جواني خواسته‌هاي متفاوتي از مقوله ازدواج داشته باشند، اما در دوران سالمندي، اين نيازها به گونه ديگري تعريف مي‌شود و ازدواج و انتخاب همسر در اين دوران، مي‌تواند به عنوان انتخاب يک همراه، همدل و همدم باشد و احساس بودن و حضور در اجتماع و خانواده را براي سالمندان تداعي کند.

چلک در ادامه گفت: تصور مي‌کنم جلوگيري و ممانعت اجتماع، خانواده يا فرزندان از ازدواج سالمندان بايد کاهش پيدا کند. اعتقاد دارم که اين نوع از ازدواج‌ها اتفاقا گاهي به انسجام بيشتر خانواده و فرزندان کمک مي‌کند و دورهمي خانوادگي را بيشتر و پوياتر مي‌کند. مهر و محبت نياز هميشگي انسانها است و به سن وابسته نيست زيرا گاهي محبت و نيازهاي عاطفي را هيچ فردي جز همسران نمي‌توانند براي يکديگر تامين کنند.

وي در پايان عنوان کرد: ازدواج سالمندان اصطلاح «سرپيري و معرکه گيري» نيست و کارکردهاي مثبت اين نوع ازدواج، آنقدر فراوان است که نبايد به جنبه‌هاي منفي و اندک آن حتي فکر کرد.