بزرگنمايي:

آریا بانو - هسته (بذر) ازگیل بسیار سفت، محکم و نفوذ ناپذیر است. به همین دلیل برای کاشت هسته ازگیل در گلدان، باید هسته را از داخل گوشت بیرون آورید و با قرار دادن در ظرفی آب، باقیمانده گوشت میوه را به خوبی نرم و از روی سطح آن پاک کنید.


سرویس گیاهان و حیوانات – کاشت هسته میوه‌ها در گلدان و پرورش یک گیاه جدید در منزل یکی از سرگرمی‌های لذتبخش برای علاقه‌مندان به گل و گیاه است. ضمن اینکه محیط خانه را با طروات کرده و باعث سرزندگی و نشاط افراد خانواده می‌شود. در این مقاله نحوه کاشت هسته ازگیل در گلدان آموزش داده می‌شود.
نحوه کاشت هسته ازگیل در گلدان
برای کاشت هسته ازگیل در گلدان لازم است، یکی از ازگیل‌های رسیده و سالم را انتخاب و هسته میوه را به آرامی جدا کنید و با آب ولرم خوب بشویید، به شکلی که قسمت‌های گوشتی میوه به طور کامل از روی هسته پاک بشود. مراحل کاشت این میوه در گلدان به شرح زیر است:
1- میوه ازگیل را با چاقوی تیز پوست بکنید و هسته میوه را از داخل گوشت خارج کنید. برای اینکه هیچ گوشتی روی هسته باقی نماند، هسته را برای 24 ساعت، داخل ظرفی حاوی آب ولرم در محیط گرم و کم نور قرار دهید تا باقیمانده گوشت میوه به خوبی نرم و از روی سطح هسته (بذر) پاک شود.
2- در این مدت 2 مرتبه آب را عوض کنید تا بذر‌ها در آب نگندند.
3- توجه داشته باشید که هسته ازگیل پوسته سفت و محکمی دارد که می‌تواند مانع از جوانه‌زنی آن شود. بنابراین بهتر است، برای آماده ساختن بذر‌ها آن‌ها را بلافاصله بعد از بیرون آوردن از میوه در میان موادی که کمی رطوبت نگه می‌دارند مانند پیت خزه، کوکوپیت و ... به مدت 3-2 ماه در طبقات پایینی یخچال در دمای 5-1 درجه سانتی‌گراد نگهداری کنید.
4- بعد از این مدت، هسته ازگیل را در بستر کاشت مناسب با زهکشی و حاصلخیزی کافی در عمق 2 سانتیمتری بکارید و آن را در محیطی نیمه سایه و دمای 21 تا 24 درجه سانتی گراد نگهداری کنید.
5- معمولا بین 15 روز تا یک ماه و در برخی مواقع هم دو ماه، جوانه‌ها از خاک خارج می‌شوند. حالا کافیست در فصل پاییز که نهال‌های شما خزان کردند، آن‌ها را از گلدان کوچک اولیه در آورده و در گلدان بزرگتری بکارید.

گیاه شناسی ازگیل
درخت ازگیل با نام علمی Mespilus germanica از تیره گلسرخیان و هم‌خانواده با درختان میوه‌ای مانند سیب، گلابی، به، زالزالک و گلابی وحشی است. گیاه ازگیل خودبارور است و به شکل درخت پاکوتاه یا بوته‌های بلند است. در کشور ما این گیاه در جنگل‌های شمالی کشور به صورت وحشی می‌روید. برگ‌های درخت ازگیل، بیضی، کمی کشیده، نوک تیز و کناره برگ‌ها بی دندانه یا چند دندانه است و رنگ روی برگ‌ها سبز تیره و پشت برگ سبز خاکستری است. میوه ازگیل کروی شکل و به رنگ قهوه‌ای است و پوست بسیار سخت و اسیدی دارد، از این‌رو تا زمانیکه کاملا رسیده نشود، قابل خوردن نیست.
گوشت میوه ازگیل پس از رسیدن از رنگ سفید به قهوه‌ای تغییر کرده و کاملاً نرم و شیرین می‌شود. مصرف میوه ازگیل به صورت خام لذیذ، مطبوع و تقویت کننده است و برای درمان یبوست، پیشگیری از سرطان، تقویت اعصاب و کمک به درمان سنگ کلیه مفید است. از ازگیل همچنین برای تهیه شربت و کنسرو استفاده می‌شود و برگ و هسته آن در طب سنتی کاربرد دارد.

نیاز‌های محیطی گیاه ازگیل
شرایط محیطی مناسب برای کاشت این گیاه عبارتند از:
خاک: گیاه ازگیل به نوع خاک چندان حساس نیست و در اغلب خاک‌ها قادر به رشد است. با این وجود خاک مناسب برای کاشت هسته ازگیل در گلدان، ترکیبی از 60 درصد کوکوپیت + 40 درصد پیت ماس، 70 درصد کوکوپیت + 30 درصد کود دامی و یا 30 درصد خاک باغچه + 30 درصد ماسه+ 20 درصد برگ + 20 درصد کود دامی یا ورمی‌کمپوست است.
نور: درخت ازگیل به نور خورشید، نیاز فراوان دارد. به ویژه نور کافی خورشید در زمان میوه‌دهی برای گیاه ضروری است. در محیط آپارتمان بهترین مکان برای قرار دادن گلدان ازگیل، پنجره‌های جنوبی و آفتابگیر است. به طورکلی، مکان‌هایی با حداقل حدود 6-5 ساعت نور مستقیم برای این گیاه مناسب است. نور شدید آفتاب بخصوص اگر به همراه دمای بالا باشد اصلا مناسب این گیاه نیست و برگ‌های آنرا خواهد سوزاند.
آبیاری: نیاز آبی ازگیل متوسط است و به آبیاری منظم روزانه نیاز دارد. رطوبت دائمی بستر کاشت گیاه به رشد بهتر این درخت کمک می‌کند.
کوددهی: درخت ازگیل، به کوددهی در حد معمول درختان میوه نیاز دارد. توجه داشته باشید، در صورت کوددهی زیاد، گلدهی گیاه کاهش می‌یابد. بهترین نسبت کودی برای پرورش و کاشت هسته ازگیل در گلدان، سه بار کوددهی به نسبت‌های 6-6-6 در فصل رشد، است.
دما: بهترین دما برای این گیاه دمای 18 تا 20 درجه سانتیگراد است. البته درختان ازگیل در فصل رکود و سرما، تا سرمای زیر 10 درجه سانتیگراد هم زنده می‌مانند، اما گل و میوه در دمای نزدیک به صفر از بین می‌روند.
آفات و بیماری: درخت ازگیل به طورکلی مشکلات و بیماری‌های خاص و زیادی ندارد. در بین آفات گاهی شته‌ها و لارو برخی دیگر از حشرات مشکلاتی را ایجاد می‌کنند و از بین بیماری‌ها، آتشک، زنگ و سفیدک پودری بخصوص زمانی که هوا مرطوب و مکان کاشت از نور مناسبی برخوردار نیست و سایه است، مشکلاتی را برای گیاه ایجاد می‌کنند.
توجه داشته باشید احتمال اینکه گیاه به‌دست آمده از کاشت هسته ازگیل در گلدان در آینده میوه‌هایی نه چندان خوب و خوراکی تولید کند، وجود دارد. به همین دلیل برای تولید تجاری و کاشت ازگیل در باغ، از روش پیوندزنی یا قلمه برای تکثیر استفاده می‌شود.
مهناز پیرزاده