بزرگنمايي:

آریا بانو - سونوگرافی سه بعدی از جمله آزمایشاتی است که در دوران بارداری بین زنان جوان رواج پیدا کرده است با مزایا و معایب سونوگرافی سه بعدی آشنا شوید

سرویس سلامت - سونوگرافی را می توان پروسه ای معرفی کرد که طی ان تصاویری از بافت های مختلف و همچنین ارگان‌ها و اندام های داخلی بدن فرد به وسیله امواج صوتی فراهم می‌آورد. لازم به ذکر است که تصاویر حاصل بعد از فرایند شکل گیری و تکامل به دستگاه مربوطه ارسال شده و در نهایت با پردازشی که بر روی ان از طریق دستگاه انجام می شود ، تصویر مورد نظر قابل مشاهده می‌شود.
در حال حاضر سونوگرافی معمولی یا دو بعدی که تصاویر سیاه و سفید را در اختیار پزشک قرار می‌دهد، یک روش بی‌خطر تصویربرداری در دوران بارداری است، البته مادران باردار نباید درخصوص انجام چنین سونوگرافی‌هایی هم اصرار بی‌مورد داشته باشند و باید طبق تشخیص پزشک انجام شود. با وجود این به علت بازاری که سونوگرافی در دوره بارداری زنان ایجاد کرده است هر روز دستگاه‌های جدیدی با نام‌های مختلف مانند سونوگرافی 3 بعدی، 4 بعدی، داپلر، سونوگرافی واژینال و انواع دیگر وارد بازار می‌شود که اغلب اطلاع رسانی درستی درباره کارکرد و عوارض آنها وجود ندارد.
سونوگرافی سه بعدی چیست؟
در سونوگرافی سه بعدی امواج صوتی با زوایای مختلف به بدن جنین تابانده می‌شود و انعکاس این امواج با کمک نرم افزارهای پیشرفته کامپیوتری تغییر داده می‌شود. اسکن اندام می‌تواند به شکل دستی و از سوی سونوگرافیست یا با دستگاه های جدیدتر، توسط پروپ دستگاه صورت گیرد و تصویر سه بعدی ارائه دهد.
سونوگرافی سه بعدی چگونه انجام می‌شود؟
در ابتدای امر توصیه می‌شود سونوگرافی توسط رادیولوژیست مجرب و آموزش دیده انجام گیرد. روند انجام این سونوگرافی با سونوگرافی معمولی هیچ تفاوتی ندارد. برخلاف سونوگرافی‌های معمولی، نیازی به پرکردن مثانه قبل از انجام سونوگرافی 3 بعدی وجود ندارد. نتایج برخی از مطالعات نشان داده که اگر نیم ساعت قبل از انجام سونوگرافی 3 بعدی یک لیوان آبمیوه طبیعی نوشیده شود، جنین در طول سونوگرافی هوشیارتر خواهد بود. براساس نگرش موجود در مراکز تصویر برداری مدت زمان انجام این سونوگرافی باید کمتر از یک ساعت باشد.
مزایای سونوگرافی سه بعدی چسیت؟
استفاده از این تکنولوژی در بررسی ناهنجاریهای جنین اهمیت دارد.
در گذشته ‌در تشخیص ناهنجاری جنینی از روش آمینوسنتز (کشیدن آب اطراف جنین) استفاده می‌شد که امکان سقط جنین وجود داشت، اما امروزه با کمک این نوع سونوگرافی می‌توان بدون بروز هیچ‌گونه خطری برای جنین تا 99 درصد به تشخیص صحیح دست یافت. با توجه به نتایج این سونوگرافی پزشکان می‌توانند به تصمیم گیری بهتری در خصوص ادامه بارداری یا پایان دادن به آن دست یابند. همچنین بررسی نتایج اعمال جراحی داخل رحمی، از دیگر کاربردهای سونوگرافی سه بعدی است. برای بررسی بهتر اختلالات آناتومیک جنین (هر گونه تغییر در اندام درونی و اندام بیرونی مشخص است). اسپاینا بیفیدا (نقایص ستون فقرات و نخاع جنین) همچنین در آینده می‌توان از این روش برای تعیین اختلالات عصبی جنین و احتمال وجود فلج مغزی استفاده کرد. نکته مهم : این سونوگرافی بایستی در شرایط خاص انجام شود و همه زنان باردار نیاز به انجام این سونوگرافی ندارند.

بهترین زمان برای سونوگرافی سه بعدی چه زمانی است؟
سونوگرافی سه‌بعدی معمولا با توجه به حساسیت جنین در 3 ماهه اول و به دلیل کم شدن مایع آمنیوتیک در 3 ماهه آخر نباید انجام شود و 3 ماهه دوم بهترین زمان است. در برخی مراکز برای ایجاد تصاویر بهتر توصیه می شود مراجعه بیماران بین هفته 26 و 28 باشد ولی در بعضی از موارد برای تشخیص ناراحتی های مادرزادی جنین از قبیل لب شکری ، شکاف کام (کام شکری) و... سونوگرافی سه بعدی در بارداری، بین هفته 24 تا 32 حاملگی انجام می‌شود.
معایب سونوگرافی سه بعدی
مشاهده جنین قبل از 17 هفته می‌تواند سبب اضطراب ناشی از شکل عجیب و احساس غیرواقعی بودن جنین در مادر شود. بزرگترین خطر بالقوه سونوگرافی 3 بعدی برای مادر باردار احساس کاذب عدم نیاز به سایر مراقبت هاست.
خطر این امواج به مدت زمان تابش امواج، شدت آن‌ها و بسامد امواج بستگی دارد.
نقص دستگاه سونوگرافی 3 بعدی به مایع آمونیاکی دور جنین آسیب می‌زند.
برای گرفتن تصویر مناسب حداکثر انرژی را به داخل بدن می‌فرستند و چنانچه prob این دستگاه به میزان کافی روی شکم مادر باردار نگه داشته شود، از نظر تئوری حتی می‌تواند کیسه آب اطراف جنین را به جوش بیاورد.
سونوگرافی 3 بعدی به دلیل اینکه بر یک نقطه به مدت طولانی انرژی وارد می‌کند گاهی می‌تواند موجب سوختگی‌هایی در بافت نرم جنین شود.
در سونوگرافی 3 بعدی امواج به صورت prod (برانگیخته) وارد دستگاه می‌شود و دستگاه این امواج را به تصویر تبدیل می‌کند. اگر فردی که سونوگرافی 3 بعدی انجام می‌دهد مهارت کافی نداشته باشد پیرود بر روی یک نقطه از شکم قرار گرفته می‌شود و امواج به صورت صوت در یک نقطه جمع می‌شود و گرمایی که از این امواج صوتی وارد می‌شود می‌تواند خطراتی ایجاد کند.
در بیشتر موارد روش سونوگرافی 3 بعدی غیر ضروری است و ضمن اتلاف وقت، هزینه مالی فراوانی را به بیماران تحمیل می‌کند.
هزینه سونوگرافی سه بعدی چقدر است؟
هزینه انجام سونوگرافی سه بعدی در سال 1397 چیزی در حدود 300 هزار تومان بوده است.
گردآوری : مجله اینترنتی ستاره