بزرگنمايي:

آریا بانو - لکنت زبان یک اختلال گفتاری است که بیشتر در کودکان اتفاق می‌افتد و با رشد او از بین می‌رود ولی لکنت زبان ناگهانی در بزرگسالان می‌تواند در اثر عواملی چون ضربه مغزی، فشار عصبی، شوک روانی و... اتفاق بیافتد.


سرویس روانشناسی - اختلال لکنت یا گرفتگی زبان یک اختلال گفتاری است که شامل مشکلات متعدد و قابل توجهی در شیوایی و جریان گفتار طبیعی است. افرادی که دچار لکنت زبان می‌شوند، می‌دانند که چه می‌خواهند بگویند، اما در بیان آن با دشواری روبرو هستند. برای مثال، آن‌ها ممکن است یک کلمه، یک هجا و یا یک مصوت را تکرار یا طولانی بیان کنند. یا ممکن است در میان صحبت‌هایشان مکث‌های زیادی داشته باشند، چون به یک کلمه یا صدای مشکل رسیده‌اند.
لکنت زبان ناگهانی در بزرگسالان و کودکان
لکنت زبان در میان کودکان خردسال که در حال یادگیری زبان هستند رایج و طبیعی است. کودکان کم سن و سال زمانی که هنوز مهارت‌های زبانی و گفتاری آن‌ها به اندازه کافی رشد نکرده است، ممکن است دچار لکنت زبان شوند. بیشتر کودکان از این گرفتگی زبان عبور می‌کنند و توانایی صحبت کردن عادی را بدست می‌آورند. با این حال، گاهی لکنت به یک وضعیت مزمن تبدیل می‌شود که تا بزرگسالی ادامه پیدا می‌کند یا به طور ناگهانی در بزرگسالی پدیدار می‌شود که می‌تواند تاثیرات منفی زیادی بر اعتماد به نفس و تعامل فرد با سایرین داشته باشد.
کودکان و بزرگسالانی که دچار اختلال لکنت زبان هستند می‌توانند از مزایای گفتاردرمانی و ابزار‌های الکترونیکی برای بهبود شیوایی گفتار یا شناخت درمانی بهره ببرند.
بیشتر بخوانید: لکنت زبان در کودکان 3 ساله تا 6 ساله
علائم لکنت زبان
لکنت زبان علائمی مانند نشانه‌های زیر را دارد:
دشواری در شروع یک کلمه، عبارت یا جمله کشیدن یک حرف یا صدا در یک کلمه تکرار یک صدا یا یک کلمه اضافه کردن کلمات اضافی ماند «اوم» در میان کلمات تنش اضافی، حرکات بیش از حد صورت یا بالاتنه برای ادای یک واژه اضطراب هنگام صحبت کردن مهارت کم در برقراری ارتباط موثر لکنت زبان ممکن است علاوه بر مشکلات گفتاری بالا با علائم زیر نیز همراه باشد:
پلک زدن پشت سرهم لرزش در فک یا لب‌ها حرکت سر تیک‌های صورت قفل کردن مشت‌ها

لکنت زبان زمانی بدتر می‌شود که فرد هیجان زده، خسته و یا تحت فشار قرار گرفته باشد یا احساس شتابزدگی کند. وضعیت‌هایی مثل صحبت درمقابل یک جمع، صحبت با تلفن و ... نیز می‌تواند برای این افراد دشوار باشد. اما اغلب افرادی که دچار لکنت زبان می‌شوند می‌توانند بدون لکنت با خودشان صحبت کنند و یا بدون لکنت یک آواز را همخوانی کنند.
علل بروز لکنت زبان
پژوهشگران همچنان به مطالعه‌ی علل اساسی لکنت زبان مشغول هستند. به گفته‌ی آن‌ها عوامل مختلفی ممکن است باعث بروز این اختلال گفتاری شود مانند:
اختلالات در کنترل محرک گفتاری. برخی شواهد نشان می‌دهد که اختلالات در محرک گفتار، مانند زمان‌بندی‌ها، هماهنگی عصب‌های حرکتی و ... ممکن است در لکنت زبان درگیر باشد. دلایل ژنتیکی. لکنت زبان معمولا به صورت ارثی است و به نظر می‌رسد اختلالات ژنتیکی در لکنت زبان تاثیرگذار هستند.
علت لکنت زبان ناگهانی در بزرگسالان
از مهم‌ترین عواملی که ممکن است باعث بروز لکنت زبان ناگهانی در بزرگسالان شود، فشار عصبی، عدم اعتماد به نفس ، خجالتی بودن، کاهش تمرکز و دشواری در برقراری ارتباط است. به گفته‌ی کارشناسان افرادی که خجالتی هستند و اعتماد به نفس کافی ندارند، بیشتر در معرض ابتلا به این اختلال قرار می‌گیرند.
البته عوامل دیگری نیز باعث بروز لکنت زبان ناگهانی در بزرگسالان می‌شوند. عواملی مثل سکته مغزی ، ضربه به مغز، فشار‌ها یا شوک‌های عصبی ناگهانی و غیره.
چه زمانی باید به پزشک یا گفتار درمانی مراجعه کرد؟
لکنت زبان برای کودکان بین سنین 2 تا 5 سال به صورت دوره‌ای متداول است. برای بسیاری از آن‌ها این بخشی از پروسه یادگیری صحبت کردن است و به مرور بهتر می‌شود. با این حال گاهی ادامه دار می‌شود یا در بزرگسالان به صورت ناگهانی اتفاق می‌افتد که در این صورت نیاز به درمان دارد.
در صورتی که هر یک از موارد زیر در مورد شما صدق می‌کند به یک گفتار درمانگر مراجعه نمایید:
لکنت زبان بیش از شش ماه طول کشیده است. با بزرگ شدن کودک شدت می‌گیرد و ادامه پیدا کند. با انقباض عضلانی یا تیک‌های عصبی و تقلا هنگام صحبت همراه شده است. در ارتباطات فرد تاثیرگذار شده است. مشکلات عاطفی یا اضطراب و ترس از روبرویی با اجتماع ایجاد کرده است. لکنت زبان ناگهانی در بزرگسالی اتفاق افتاده است.

درمان لکنت زبان
از روش‌های درمان لکنت زبان رفتار درمانی و گفتار درمانی است. از آنجا که فرد مبتلا به اختلال گرفتگی زبان به مرور عصبی، پرخاشگر یا منزوی می‌شود، ممکن است در زندگی اجتماعی، مدرسه یا محل کار دچار مشکلات یا شکست‌هایی شود؛ بنابراین در وهله‌ی اول باید به چنین فردی کمک کرد با این مشکلات کنار بیاید و آن‌ها را حل کند. سپس در جلسات گفتار درمانی فرد با تمرین یاد می‌گیرد شمرده صحبت کند و مهارت‌های گفتاری را همراه با درمانگر خود تمرین کرده و بهبود بخشد.
همچنین واکنش اطرافیان این افراد بسیار اهمیت دارد. فرد مبتلا نباید هنگام صحبت از سوی اطرافیان تحت فشار قرار بگیرد چراکه در این صورت اضطراب او از حرف زدن افزایش پیدا می‌کند.
درمان لکنت زبان ناگهانی در بزرگسالان
در رابطه با درمان لکنت زبان در بزرگسالان، قدرت و انرژی روانی فرد بسیار اهمیت پیدا می‌کند چراکه بزرگسالان ممکن است شکست‌ها و اختلالات بیشتری به علت لکنت زبان در زندگیشان تجربه کنند که این کار را دشوارتر می‌کند. این افراد باید صبر و حوصله‌ی کافی به خرج دهند و به جلسات درمانی فرصت کافی برای اثربخشی بدهند. در درمان لکنت زبان ناگهانی در بزرگسالان از تکنیک‌های تنفسی، آموزش استفاده از ابتدای صدا‌ها و تکنیک‌های کاهش استرس استفاده می‌شود.

آیا شما در زمینه‌ی بروز لکنت زبان ناگهانی در بزرگسالان اطلاعات یا تجربه‌ای دارید؟ در مواجهه با این اختلال چه راهکاری را پیش گرفتید؟ نظراتتان را با ما درمیان بگذارید.
زهرا روشنایی